Laboratoriya hesabatı

Labdiski konfiqurasiya etmək üçün açılmış proqramın yuxarı hissəsindəki labdisk aparatına bənzər işarənin üzərində düymə sıxılır Logger Setup pəncərəsindən “elektrik keçiriciliyi” seçilir.

Tezlik-10 saniyə, ölçmə-100 seçilir.

Təcrübə zamanı ölçmə işinə başlanılır, proses başa çatdıqda labdiski kompyuterdən ayırıb söndürürük.

Prosedur-Qısa:

1. Elektrik keçiriciliyinə təsir edən amili müəyyən etmək üçün bir neçə təcrübəyə müraciət edək. Əvvəlcə KOH (kalium hidroksid) və HCl (hidrogen xlorid) məhlulları götürək. Onların ayrı-ayrılıqda elektrod vasitəsilə elektrik keçiriciliyini ölçək və dəftərə qeyd edək

Birinci təcrübə zamanı əvvəlcə KOH (kalium hidroksid) məhlulunun elektrik keçiriciliyini ölçüb dəftərə nəticəni qeyd edək. Nəticə 12-yə bərabər olur. Sonra HCl (xlorid turşusunun) elektrik keçiriciliyi olaraq dəftərə 327,7 yazaq. Deməli, təcrübənin nəticəsi olaraq deyə bilərik ki, xlorid turşusundakı H⁺ ionlarının mütəhərrikliyi kalium hidroksid məhlulundakı OH^- ionlarının mütəhərrikliyindən dəfələrlə çoxdur. Buna görə də onun elektrik keçiriciliyi daha yüksəkdir.

İkinci təcrübəni aparmaq üçün isə CuSO₄ və AlCl₃ duzlarının məhlullarını götürək və hər birinin elektrik keçiriciliyini dəftərə qeyd edək. CuSO₄ məhlulunun elektrik keçiriciliyi 3,8-ə bərabərdir. AlCl₃ məhlulunun elektrik keçiriciliyi 327,8-ə bərabərdir. Təcrübənin nəticəsi olaraq deyə bilərik ki, AlCl₃ məhlulundakı ionlarının sayı və qatılığı CuSO₄ məhlulu ilə müqayisədə daha böyükdür. Bu səbəbdən də onun elektrik keçiriciliyi yuxarı qiymət alır.
Qrafiklər:

1. 
   Elektrik keçiriciliyi ilə ionların qatılığı arasındakı asılılıq qrafiki
   

2. 
   Elektrik keçiriciliyi ilə ionların yükü arasındakı asılılıq qrafiki
   

Sual1: Hansı metallar yüksək elektrik keçirmə qabiliyyətinə malikdir?

Cavab1: Hg, Pb, Fe, Zn, Mg, Al, Au, Cu, Ag bu istiqamətdə elektrik keçiriciliyi artır.

Sual2: Metalların elektrik keçiriciliyinə başqa hansı amil təsir edir?

Cavab2: Temperatur. Çünki temperaturu artırdıqda metal ionlarının rəqsi hərəkəti güclənir və bu da metaldakı sərbəst elektronların hərəkətinə mane olur və elektrik keçiriciliyi aşağı düşür.

Sual3: Elektroliz prosesində elektrik yükdaşıyıcıları rolunu hansı hissəciklər oynayır?

Cavab3: Kationlar yəni müsbət yüklü hissəciklər və anionlar yəni mənfi yüklü hissəciklər. Kationlara missal olaraq H⁺, NH₄⁺ və bütün metal ionları. Anionlara isə misal olaraq turşu qalıqlarını HCO₃ ^-, SO₄^2- və başqalarını göstərmək olar.

Sual4: Elektrolizin prosesinin sürəti elektrolitin təbiətindən necə asılıdır?

Cavab4: Əgər götürülmüş elektrolit qüvvətli turşu vəya qüvvətli əsas olarsa bu zaman proses onların qarşılıqlı təsirindən əmələ gən duzlarla müqayisədə daha sürətli olar.