QO‘SHINLARNI EPIDEMIYAGA
QARSHI TAYYORLASH VA
BAKTERIOLOGIK QUROLLAR
TA’SIRIDAN HIMOYA QILISHNI
TASHKILLASHTIRISH.
Epidemik vaziyatni qo‘shinlarning xizmat, jangavor
tayyorgarlik va jangavor faoliyati kabi turli holatlarida
baholash, epidemiyaga qarshi chora-tadbirlar
samaradorligini retrospektiv baholashni, shuningdek,
qo‘shinlarni epidemiyaga qarshi himoya qilish chora-
tadbirlari borasidagi ishlarning sifatini ham nazarda
tutadi. Qo‘shinlarni epidemiyaga qarshi
himoyalashning sifati xuddi aholini epidemiyaga qarshi
himoyalashdagi kabi harbiy tibbiyot amaliyotidagi
chora-tadbirlarning qanchalik to‘g‘ri tanlanganligi va
sifatli o‘tkazilganligiga bog‘liq.
Epidemiyaga qarshi chora-tadbirlarning
samaradorligini baholash uchun 2 ta uslubiy
yondoshish qo‘llaniladi:
1. Shaxsiy tarkib orasidagi yuqumli kasalliklar
darajasi va strukturasini bitta va faqat o‘sha
qismlardagi dinamikasini tahlil qilish, o‘tkaziladigan
chora-tadbirlar to‘plami va sifatini taqqoslash orqali;
2. Turli qismlar, qo‘shilmalar yoki shaxsiy tarkib
guruhlari orasidagi yuqumli kasalliklar darajasi va
strukturasini tahlil qilish, o‘tkazilgan chora-tadbirlar
to‘plami va sifatini tahlil qilish orqali.
U yoki bu tekshirishlarning oxirgi natijalarini
interpretatsiya qilishda ehtiyotkorroq bo‘lmoqlik
lozim. Samaradorligi turlicha bo‘lgan bir qancha
chora-tadbirlar sifatli o‘tkazilgan bo‘lsada, yuqori
samarali bo‘lgan chora-tadbirlarni hisobini to‘g‘ri
olmaslik yolg‘on tasavvurlarga olib kelishi mumkin.
Yuqumli kasalliklarning kamayishi nafaqat ongli
ravishda yondoshib qilingan chora-tadbirlarning, balki,
xizmat sharoiti, jangavor tayyorgarligi yoki jangavor
faoliyatlar sharoitining o‘zgarishi natijasida ham
shaxsiy tarkib orasida yuqumli kasalliklarning yuqish
havfi kamayishiga olib kelish mumkin.
Qo‘shinni epidemiyaga qarshi himoya qilish sifati epidemiyaga qarshi
tizimning 3 ta o‘zaro bir-biri bilan bog‘liq elementlarida olib borilgan
ishlar sifatiga bog‘liq:
1. Epidemiologo-diagnostik;
2. Tashkiliy-boshqaruv;
3. Ijrochilik tizimlarida.
BAKTERIOLOGIK RAZVEDKA
Bakteriologik razvedka deyilganda, harbiy qism qo‘mondonligi va
xizmatlari, hamda qo‘shin razvedka o‘tkazish bo‘linmalari, kimyoviy
xizmat bo‘linmalari, tibbiy va vertikal xizmatlarni jalb qilgan holda
dushman tomonidan bakteriologik vositalarni qo‘llash ehtimoli borligi
to‘g‘risidagi barcha ma’lumotlarni o‘z vaqtida to‘plash; bakteriologik
vositalarni qo‘llash usullarini aniqlash; havo, tuproq, suv, oziq-ovqatlar,
pichanlarni bakterial vositalar bilan zararlanganligini o‘z vaqtida aniqlash
va qo‘llanilgan bakteriologik vositaning turini aniqlash uchun o‘tkaziladigan
kompleks chora-tadbirlar tushuniladi. Bunday razvedkani qismlarda tibbiy
xizmat bo‘limi boshqaradi.
Bakteriologik razvedkaning vazifalarini shartli ravishda 3 guruhga bo‘lish
mumkin:
1. Dushman tomonidan bakteriologik qurol qo‘llanilishi xavfi
tug‘ilganda razvedka xizmati tomonidan olingan ma’lumotlarni yig‘ish va
umumlashtirish;
2. Bakteriologik qurol indikatsiyasi;
3. Qo‘llanilgan bakteriologik qurol masshtablarini aniqlash.
Razvedka ma’lumotlarini yig‘ish va umumlashtirish
Ma’lumotlarni yig‘ish tibbiy bo‘lmagan xizmatchilar tomonidan ham
amalga oshiriladi. Ko‘pgina yig‘ilgan ma’lumotlarni baholash uchun
tibbiy xodim talab etiladi. Bu esa, xususan dushman qismlarida epidemik
jarayon tabiiy yo‘l bilan kechishi hisobiga ba’zi bir yuqumli
kasalliklarning tarqalishi xavfini e’tiborga olib, o‘z qismlari o‘rtasida
ommaviy emlash o‘tkazish to‘g‘risidagi ma’lumotlarni baholashda
bakteriologik quroldan himoyalanish zahiralarini yaratishda va boshqalarda
ahamiyatlidir.
INDIKATSIYA.
Bakteriologik qurol indikatsiyasi deganda dushman tomonidan
bakteriologik qurol qo‘llanilganligi faktini va bunda ishlatilgan bakterial
vosita turini aniqlashga qaratilgan barcha chora-tadbirlar majmuasi
tushuniladi.
Dushman tomonidan bakteriologik qurol qo‘llanilganligi faktini aniqlash
maxsus bo‘lmagan indikatsiya deyiladi va bunda qo‘llanilgan
qo‘zg‘atuvchini aniqlashni maxsus indikatsiya deyiladi. Shunga ko‘ra,
maxsus bo‘lmagan indikatsiya bakteriologik qurol qo‘llanilgan paytda
o‘tkaziladi, maxsus indikatsiya esa bakteriologik qurol ishlatilganda uni
asoratlarini yo‘qotishda qo‘llaniladi. Indikatsiyani o‘tkazish uchun asosan
kimyoviy va tibbiy xizmat kuch va vositalari ishlatiladi.
Maxsus bo‘lmagan indikatsiyaning vazifalarini radiatsion-kimyoviy
razvedka bo‘limlari va barcha harbiy xizmatning kuzatuv postlari olib borishi
kerak. Bakteriologik qurol qo‘llanilganda shubha tug‘diruvchi holatlarga
quyidagilar kiradi: snaryadlarni portlatish natijasida va dushman
samolyotlari ketidan aerozol hosil bo‘lishi, yerda suyuqlik tomchilari,
kukunsimon moddalar yoki bo‘g‘imoyoqlilarni, kemiruvchilarni g‘ayri-
tabiiy to‘planishi va boshqalar.
E’tiboringiz uchun rahmat!
| 