2 .1-jadvalning davomi
— buyurtma va shartnoma-
larga asosan mahsulot
yetkazib berish;
— yetkazib benivchi tizim
tayyorligining yuqori
darajadaligini ta’minlash
— iste’molchilarga mahsulot yetkazib
berishni tashkil etish;
— iste'molchilarga servis xizmat
ko'rsatishni tashkil etish;
— tayyor mahsulotni omborga joy-
lashtirishni tashkil etish;
— tayyor mahsulot zaxirasini
boshqarish
1-misol.
Sotishni tashkil etishda asosiy muammo b o iib buyurtma olish
hisoblanadi. Bu muammo iste’molchilar bilan aloqalami o‘rnatish
va qidirish, ularga servis (xizmat) ko'rsatishni
taslikil etish orqali
hal etiladi. Asosiy e’tibor quyidagi savollarga qaratiladi: korxonada
ishlab chiqarilgan mahsulot ustidan nazorat qilish; sotib olingan
texnikani uning kafolatlangan xizmat ko‘rsatish muddatiga mos
holda ishlatish va sozlash. Bu sohadagi ishlarning asosiy yo‘na-
lishlari b o iib quyidagilar hisoblanadi: xizmat ko‘rsatish uslublarini
takomillashtirish; mahsulot si fati ni o'rganish
va aniqlash; sozlash
bo‘linmalarining ehtiyot qismlari bilan markazlashgan ta’minotini
tashkil etish.
Ko‘rsatilgan maqsadlami amalga oshirishning tashkiliy mexa-
nizmi logistika tizimi sifatida keltirilishi mumkin.
Logistika tizimlari. Logistika tizimi — bu moddiy oqimlarni
boshqarish va tashkil etishning shakllari,
uslublari va qoidalarining
yig‘indisidir.
Logistika tizimi tarkibida tizimosti laming uchta darajasi aj
ratiladi:
— elementli;
— funksional;
— tashkiliy.
Birinchi darajali tizimostilar (elementli) logistik zanjiming
asosiy bo‘g‘inlari samarali ishlashini va o‘zaro kelishilganligini
ta ’minlashga qaratilgan faoliyat turlarini belgilab beradi. Ular
qatoriga quyidagi tizimostilar kiradi: logistika bo‘linmalarining
faoliyatini
tashkil etish, omborlar va transport ishini tashkil etish.
27
Logistik tizim ning funksional darajasi tuzilishi jihatidarr,
moddiy oqimlarni boshqarish uslublari va tamoyillari jihatidan
tu rii xil b o 'lg a n jaray o n lar guruhini tasniflab beradi. Bu
tizim ostilar guruhi quyidagilardan iborat: ishlab chiqarishda
moddiy oqimlarni tashkil etish,
xaridlarni boshqarish, logistika
qarorlarining huquqiy va axborot ta ’m inotini tashkil etish,
mahsulot sotishni tashkil etish.
Tashkiliy daraja jarayonlarning hamma guruhlarini bir butun
jarayonga yig'uvchi tizimostilarni o‘z ichiga oladi. Bu tizimostilar:
buyurtmalarni boshqarish va ishlab chiqarishda moddiy oqimlarni
boshqarishni tashkil etish. Ko'rsatib o'tilgan
tizimostilarning har
biri o‘ziga tegishli masaialarni hal qiladi.
2-misol,
Logistik zanjir elementlarining o'zaro ta ’siri va ishlashini
ta ’minlab beruvchi tizimostilarda hal qilinadigan muammolar.
Omborlar ishini tashkil etish tizimostisi omborlar soni va tuzi-
lishini, ular bajaradigan ishlami aniqlab berish, materiallar hisobi
va nazorati bo'yicha muammolami hal qiladi.
Transport ishini
tashkil etish tizimostisi transport vositalarining turi va miqdori,
transport yo'nalishlari va harakatlanish chizmalarini o'rnatish,
yuk oqimlarini optim allashtirish bo'yicha m uam m olarni hal
qilishga qaratilgan. Logistika bo'linmalarining faoliyatini tashkil
etuvchi tizimosti u bajaradigan ishlar, logistika jarayonini
kadrlar
bilan ta’minlash bo'yicha muammolarni hal qilish uchun xizmat
qiladi.
