turishi bilan xarakterlanadi,
bunda qon otilib
chiqmaydi (venoz qon ketishi).
Kapillarlardan qon ketishi teri, teri osti
kletchatkasi va
muskullardagi mayda-mayda
tomirlar zararlanganida sodir bo‘ladi. Kapil
larlardan qon ketayotgan mahalda jarohatning
butun yuzasi qonab turadi.
Tashqariga arteriyadan oqib chiqayo-
tgan qonni vaqtincha to‘xtatish yo'li (qon
ketishir.ing bu
xili hayot uchun hammadan
ko‘ra xatarliroqdir) jgut yoki burarna qo'yish
orqali, qo‘l yoki oyoqni imkoni boricha qat-
tiqroq bukilgan holatda bog‘lab qo‘yish, ar-
teriyani shikastlangan joyidan yuqori tomonini
barmoqlar bilan bosib turishdir.
Bunda arteri-
yaning suyaklarga yaqinroq joyiga bosib turil-
adigan puls nuqtalarini bilish kerak (J5-rasm).
Uyqu va chakka arteriyasi jarohatlanganida
esa barmoqlar jarohatning pastidari bosiladi.
Arteriyalami barmoq bilan bosib
turish
qon
oqishini
vaqtincha
to‘xtashning
eng oson va tezkor
usulidir. Bunda arteriyalar suyak
yonidan
yoki
uning
ustidan
o‘tadigan
joylar
barmoq
bilan
bosib turiladi (16-rasm). Totnimi
barmoq
bilan bosib, qon to‘xtatib
turilganidan keyin, mumkin bo‘lgan
joylarga jgut yoki burama qo‘yish
va jarohatni steril bog‘lama bilan
bog‘lab
qo‘yisb
kerak.
Q o i-
oyoqlaming yirik arterial tomirlari
shikastlangan
paytlarda
jgut
(burama) qo‘yish
qonni vaqtincha
to‘xtatib turishning asosiy usulidir.
Jgutni
son,
boldir,
yelka
va
