• Radioaktiv va kimyoviy shikastlangan joylarda fuqarolarni saqlash: 1. Radioaktiv shikastlangan hududda fuqarolarni saqlash
    		•

    M tojiyev, I. Nigmatov




    Download 8,77 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet133/244
    Sana14.05.2024
    Hajmi8,77 Mb.
    #232614
    1   ...   129   130   131   132   133   134   135   136   ...   244
    Bog'liq
    Hayot faoliyati xavfsizligi. Tojiboyev M. Nigmatov M (1)

    (5-rasm) 
    dozimetrlar 10-12 
    odamidan iborat guruhlarga taqsimlanadi. Yakka tartibda esa ID-11 markali 
    shaxsiy nur dozasi o‘lchovchi jihoz ishlatiladi. Mana shu ikki usul bilan 
    (guruh va yakka tartibda) sexlardagi, guruhlardagi, tizimlardagi odamlar 
    olgan nur dozalari o'lchanib, jumalga yozib boriladi. Fuqarolarning 
    umuman olgan nur dozalari qiymatiga qarab tizim boshlig‘i, o‘sha 
    fuqarolarning ishlash qobiliyatlari, zararlangan hududlarda bo‘lish 
    vaqtlarini aniqlab beradilar. Odamlar, texnika, jihozlar va boshqa kiyim- 
    kechaklarning radioaktiv changlardan zararlanishi DP-5 jihozi bilan 
    aniqlanadi va mR/soat bilan o‘lchanadi. Oziq-ovqat, suv va yemlaming 
    radioaktiv changlardan zararlanish darajasi radiometrik usulda aniqlanadi 
    va Ki/kg yoki Ki/1 da o‘lchanadi, Shaxsiy saqlovchi vositalar, texnika, 
    oziq-ovqat, suv, yashash joylari va obyektlaming zaharli moddalar, kuchli 
    ta’sir etuvchi zaharli moddalar (KTZM) bilan zabarlanishi kimyoviy 
    jihatdan baholanadi. Kimyoviy baholash natijalariga qarab odamlarni 
    shaxsiy saqlovchi vositalarsiz yurish-turishi, texnikalar va inshootlaming 
    degazatsiyalash darajasi, oziq-ovqatlar, 
    suvlar va boshqa vositalami 
    zararsizlantirish aniqlanadi. Kimyoviy nazoratda kimyoviy razvedka 
    jihozlari: VPXR, PXR-MV yordamida o‘tkaziladi (3-4 rasmlar).
    Demak, dozimetrik va kimyoviy nazorat o ‘z vaqtida, to‘g ‘ri o‘tkazilsa, 
    odamlarning ish qobiliyatlarini va turmush darajalarini birmuncha saqlash 
    imkoniyatlariga ega boMamiz. 
    Radioaktiv va kimyoviy shikastlangan
    joylarda fuqarolarni saqlash:
    1. Radioaktiv shikastlangan hududda fuqarolarni saqlash,
    Radioaktiv shikastlangan hududlarda xalqni saqlashning asosiy 
    qoidalari quyidagilardan iborat:
    — radioaktiv shikastlanish xususida ogohlantirish;
    — himoya inshootlarida saqlash (boshpana, radiatsiyadan saqlovchi 
    boshpana - RSB);
    - shaxsiy saqlovchi vositalardan foydalanish;
    - radiatsiyadan saqlovchi preparatlardan (SHD-2) foydalanish;
    162

    - zararlangan suv va yemishlardan saqlanish;
    - zararlingan joylarda fuqarolarni saqlash rejimlariga rioya qilish;
    - zararlangan joylardan fuqarolarni evakuatsiya qilish;
    - zararlangan hududlarga odamlarni kiritmaslik;
    - fuqarolarni sanitar qayta ishlovdan o‘tkazish, kiyim-kechak, texnika, 
    inshootlarni dezaktivatsiya qilish.

    Download 8,77 Mb.
    1   ...   129   130   131   132   133   134   135   136   ...   244




    Download 8,77 Mb.
    Pdf ko'rish