|
Mahsuliy (produksiya) ekspert tizimlari taraqqiyoti. Ekspert tizimiga kirish
|
| bet | 1/5 | | Sana | 23.05.2024 | | Hajmi | 41,92 Kb. | | #251471 |
Bog'liq Maxsuliy (produksiya) ekspert tizimlari taraqqiyoti va tadbiqlari.
Mahsuliy (produksiya) ekspert tizimlari taraqqiyoti. Ekspert tizimiga kirish.
Ekspert – bu muayyan predmet sohasida samarali yechim topa oluvchi mutaxassis. Bilimlarni o‘zlashtirish bloki ma’lumotlar bazasining to‘planishini, bilim va ma’lumotlar modifikatsiyasi bosqichini aks ettiradi. Bilimlar bazasining fikrlash darajasidagi yuqori sifatli tajribadan foydalanish imkoniyatini aks ettiradi.Mantiqiy xulosalar bloki qoidalarni faktlar bilan qiyoslagan holda xulosalar mantiqini yuzaga keltiradi.Unchalik ishonchli bo‘lmagan ma’lumotlar bilan ishlash chog‘ida noaniq mantiq, zaif ishonch yuzaga keladi. Tushuntirish (izohlash) blok foydalanuvchining texnologiyada bilimlar bazasidan foydalanish ketma-ketligini aks ettiradi va «nima uchun?» degan savolga javob beruvchi xulosaga keladi. Hozirgi vaqtda bilimlar bazasining joriy etilishi kasbiy bilimlarning to‘planish sur`ati bilan belgilaydi.Kasbiy faoliyatning shakllantiruvchi,ya`ni EHM bazasida avtomatlashtiradigan qismi bu inson tomonidan to‘plangan bilimlarning uncha katta bo‘lmagan qismidir. To‘plangan bilimlarning kattagina qatlamini yakka tartibda yig‘iladigan bilimlar tashkil etadi.Bilimlarni strukturalashtirish yoki rasmiylashtirish bilimlarni taqdim etishning turli usullariga asoslangan. Zamonaviy axborot tizimlarida eng ko‘p faktlar va qoidalar usulidan foydalaniladi. Ular ayrim predmet sohalaridagi jarayonlarni bayon etishning tabiiy usulini bayon etadi. Tavsiya, qoidalar odatda ko‘rsatma, strategiyalarni taqdim etishning formal (rasmiyatchilik) usulini ta’minlaydi. Ular agar predmet bilimlari biror sohadagi masalani echish bo‘yicha to‘plangan amaliy tasavvurlardan paydo bo‘lgandagina to‘g‘ri keladi. Qoidalar ko‘pincha «Agar bu...» xilidagi tasdiq ko‘rinishda ifodalanadi. Bilimlar bazasida predmet sohasini bayon etish ma’lumotlarni tashkil etish va taqdim etish, vazifalarni shakllantirish, qayta shakllantirish va echish usullarini ishlab chiqishni nazarda tutadi. Predmet sohasi tushunchasi(obyektlari) ramzlar yordamida tasavvur qilinadi. Masalan, bu ramz bank tizimi uchun mijoz, jamg‘arma vositasi,operatsiya, vazifa va shu kabilar bo‘lishi mumkin.Tushunchalarni manipulyasiya qilish uchun munosabatlar aniqlanadi, turli strategiyalar (mantiqiy yoki tajriba natijasida olingan) qo‘llaniladi. Bilimlarni taqdim etish, ularni tarkiblashtirish tushunchalarni,murakkab, oddiy bo‘lmagan vazifalarni nazarda tutadi. Shuninguchun qoidalar hambilimlar bazasida murakkab yoki ko‘p miqdorda va hajmda bo‘ladi. Eksperttizimlari shunday ishlab chiqiladiki, bunda yechim tanlash mantiqini asoslash va o‘rganish hisobga olinadi. Ko‘pgina ekspert tizimlarida tushuntirish (izohlash) mexanizmi bo‘ladi. Mazkur mexanizm qanday qilib tizim ushbu qarorga kelganini tushuntirish uchun zarur bo‘lgan bilimlardan foydalanadi. Bunda ekspert tizimini qo‘llash, undan foydalanish va harakat chegarasini aniqlash juda muhimdir bo’yicha Axborot texnologiyasining ekspert tizimida foydalaniladigan asosiy komponentlari a (tarkibiy qismlari) quyidagilar: foydalanuvchining interfeysi,bilimlar bazasi, interpretetor, x a tizimni yaratish moduli.Ekspert tizimlarining axborot texnologiyalari asosiy komponentlari.
|
| |
