|
Ma’lumotlarni himoyalash usullari
|
| bet | 8/14 | | Sana | 23.10.2023 | | Hajmi | 40.24 Kb. | | #89869 |
Bog'liq Data base security - lecture 6 20208840605186129001 хисоб ракам, Magnetizm, Education in Uzbekistan and the USA dars ishlanma, 1-Kvalifikatsiya testi, 5-6-21 Gaz ta\'minoti tarmoqlari qurilmalarini monyaj qilish texnologiyalari taqvimMa’lumotlarni himoyalash usullari
Ma’lumotlarni himoyalash usullari. Ko‘pchilik foydalanuvchi rejimda ishlashda ma’lumotlami ruxsatsiz foydalanishdan himoyalash alohida dolzarblikni kasb etadi. Ma’lumotlar bazasidan foydalanishni boshqarishning turli usullari mavjud. Ushbu usullar xavfsizlikning turli darajasini ta’minlaydi. Ulaming ba’zilari har qanday axborot tizimiga, boshqalari esa muayyan MBBTga taalluqli.
Ma’lumotlar bazasini shifrlash
Ma’lumotlar bazasini shifrlash. Ma’lumotlar bazasini shifrlash himoyalashning eng oddiy usuli hisoblanib, unda maiumotlar bazasi faylining ko‘rinishi o‘zgaradi va uni standart xizmatchi dasturlar yoki matn redaktori yordamida o‘qib boimaydi. Shifrlash odatda, maiumotlar bazasini elektron uzatishda yoki tashqi eltuvchida
saqlashda ishlatiladi.
Ma’lumotlar bazasini deshifrlash. Ushbu amal shifrlashga
teskari amal.
Obyektlarni bekitish
Obyektlarni bekitish. Ma`lumotlar bazasini begona foydalanuvchilardan himoyalash usullaridan biri-uni bekitish. Unga binoan butun maiumotlar bazasi operatsion tizim vositalari yordamida kataloglami kuzatishda bekitiladi yoki maiumotlar bazasining alohida obyektlari muayyan MBBTi vositalarining maiumotlar bazasi bilan ishlashida bekitiladi. Ushbu usul yetarlicha ishonchli emas, chunki bekitilgan obyektlami nisbatan oson akslantirish mumkin.
Ishga tushirish parametrlaridan foydalanish. Ushbu parametrlar maiumotlar bazasi ochilganida avtomatik tarzda ochiluvchi start usulini berishga imkon yaratadi. Usul aniqlanganida MBBT taqdim etgan maiumotlar bazasi darchasini bekitish mumkin va xususiy tugmacha usulini o‘rnatish mumkin. Bunda foydalanuvchi maiumotlar
bazasi ustida faqat ushbu ilova taqdim etgan interfeys joiz hisoblovchi harakatlami bajarishi mumkin.
Parollardan foydalanish
Parollardan foydalanish. Himoyalanishning oddiygina usti malumotlar bazasini ochish uchun parollami o‘matish. Parol o‘matilganidan so'ng malumotlar bazasining har bir ochilishida dialog darchasi paydo boiadi va unga parolni kiritish talab qilinadi. Faqat haqiqiy parol kiritgan foydalanuvchi maiumotlar bazasini
ochishi mumkin.
Umuman, maiumotlar bazasidan foydalanuvchilaming barchasi uchun yagona parol belgilanishi mumkin. Ammo malumotlar bazasini himoyalashning moslanuvchan va keng tarqalgan usuli foydalanuvchi sathida himoyalash boiib, unda har bir foydalanuvchiga parol beriladi. MBBT ishga tushirilishida foydalanuvchi identifikatsiyalanishi lozim. Tizim foydalanuvchi identifikatori va parolining bir-biriga mosligini tekshiradi.
Har bir foydalanuvchi uchun nafaqat noyob kod, balki foydalanish darajasi va foydalanuvchi foydalana oladigan obyektlar belgilanishi mumkin.
Aksariyat MBBT yagona foydalanuvchilardan tashqari ularning guruhini yaratishi mumkin.
|
| |
