|
Neyron tarmoqlarning klassifikatsiyalari
|
| bet | 2/5 | | Sana | 29.01.2024 | | Hajmi | 0,56 Mb. | | #147821 |
Bog'liq 12 Нейрон тўрларининг таснифи ва архитектураси маъруза Mantiqiy funksiyalar. Mantiqiy elementlar reja mantiqiy funktsi, 01.04.02 − Nazariy fizika, Document, 4-ma\'ruza, O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi bNeyron tarmoqlarning klassifikatsiyalari. Neyron tarmoq deganda og’irlik koeffitsientlari bilan belgilanadigan ulanishlar yordamida bir-biriga tashqi muhitga ham ma’lum tarzda bog’langan neyronga o’xshash elementlar to’plami tushuniladi. Tarmoqda bajariladigan funktsiyalarga qarab, neyronlarning uch turini ajratish mumkin:
kirish ta’sirini yoki tashqi muhit tasvirini kodlaydigan signal qo’llaniladigan kirish neyronlari; kirish qatlami odatda hech qanday hisob-kitoblarni amalga oshirmaydi, faqat kirish signallarini tarqatadi;
chiqish neyronlari, ularning qiymatlari neyron tarmog’ining chiqishlarini ifodalaydi; ulardagi transformatsiyalar oldindan belgilangan matematik funktsiyalarga muvofiq amalga oshiriladi;
oraliq neyronlar - neyron tarmoqlarning asosini tashkil qiladi; ulardagi o’zgarishlar ham amalga oshiriladi.
Mavjud neyron tarmoq modellarining ko’pchiligida neyron turi uning tarmoqdagi joylashuviga bog’liq. Agar neyronda faqat chiqish ulanishlari bo’lsa, u kirish neyronidir, aksincha bo’lsa, u chiqish neyronidir. Bundan tashqari, ichki neyronning chiqishi tarmoq chiqishining bir qismi sifatida bo’lishi mumkin.
Tarmoqning ishlash jarayonida ma’lumotlarga ma’lum ishlov berish orqali kirish signali chiqish signaliga aylanadi. Tarmoq tomonidan amalga oshiriladigan ma’lumotlarni o’zgartirishning o’ziga xos turi nafaqat individual neyronga o’xshash elementlarning xususiyatlariga, balki butun arxitektura xususiyatlariga ham bog’liq. Ushbu xususiyatlar orasida biz quyidagilarni ajratib ko’rsatishimiz mumkin: neyronlar orasidagi bog’lanishlar topologiyasi, ma’lumotni kiritish va chiqarish uchun neyronga o’xshash elementlarning ma’lum kichik to’plamlarini tanlash vazifasi, tarmoqni o’qitishning turli usullari, o’rtasida raqobat mavjudligi yoki yo’qligi omillari, neyronlar, shuningdek, neyronlar o’rtasida axborot uzatishni boshqarish va sinxronlashtirish yo’nalishlari va usullari.
Mavjud neyron tarmoqlar paradigmalarining topologiya bo’yicha tasnifini quyidagicha ifodalash mumkin (1-rasm).
1-rasm. Neyron tarmoqlarning topologiyasi bo’yicha tasnifi
SHunday qilib, topologiya nuqtai nazaridan, neyronga o’xshash elementlar asosida tashkil etilgan neyron tarmoqlar orasida uchta asosiy turni ajratish mumkin [3]:
to’liq ulangan tarmoqlar;
ko’p qatlamli yoki bir qatlamli tarmoqlar;
zaif bog’langan tarmoqlar (mahalliy ulanishga ega neyron tarmoqlar).
|
| |
