№
|
Masala sharti
|
|
O‘ramlar soni w = 100 bo‘lgan chulg‘am quyma po'latdan yasalgan magnit o‘tkazgichga o‘matilgan (rasm). Magnit o'tkazgich kuch chiziqlarining o‘rtacha uzunligi lo’r = 0,3 m, o‘zakning ko‘ndalang kesimi Sk =5 *10-3 m2; yakomiki esa Sya =2 *10-3 m2. Agar 2δ0 = 0,5 mm bo‘lsa, tortish kuchi 6 kN dan kam bo‘lmasligi uchun, chulg‘amdan o‘tadigan tok kuchi qancha bo‘lishi kerak?
|
|
Toroidal magnit o'tkazgichga (rasm) Ø 2 mm sim o‘ralgan. Agar uning ichki diametri d = 0,25 m, tashqi diametri D = 0,31 mm va havo tirqishi δ0= 2 mm, sim esa “o‘ram yoniga o‘ram” usulda o'ralib, undan o'tayotgan tok 5 A bo‘lsa, magnit o‘tkazgich maydonidagi kuchlanganlikni hisoblang.
|
|
Konfiguratsiyasi rasmda keltirilgan magnit o‘tkazgichga o‘ramlar soni w1= w2= 250 bo‘lgan magnitlovchi chulg'amlar o‘ralgan. u magnit o'tkazgich 1512 elektrotexnik po‘latdan yasalgan, havo tirqishlari δ01 = δ02 = 1 mm . Shu chulg'amlardan o‘tadigan toklar I1 = I2 = 8 A 0’ lchamlari S1 = S3= S5= 3 -l0-4m2; S2= S4= 2 • 10-4 m2; l1 = l2 = 0,3 m va /3 = /4 = /5= 0,1 m bo'lgan magnit zanjiming barcha qismlaridagi magnit oqimlar aniqlansin
|
|
Quvvati P = 100 Vt li cho‘g‘lanma lampa U= 220 V ,f= 50 Gs manbaga ulangan (rasm). Zanjirdan o‘tuvchi tokni toping. Kuchlanish va tok oniy qiymatlari ifodasini yozing, ulaming to'lqin grafiklarini va vektorlar diagrammasini quring.
|
|
Induktivligi L = 5 Gn, aktiv qarshiligi rg’= 500 Om li induktiv g‘altak kuchlanishi U = 220 V, f=50 Gs sinusoidal kuchlanish manbaiga ulangan (rasm). Zanjirdan o'tuvchi tokni, aktiv, reaktiv, to‘la quwatlami va quwat koeffitsientini aniqlang Kuchlanishlar va tok oniy qiymatlari ifodalaxini yozing, ulaming grafigi va vektorlar diagrammasini quring.
|
|
C = 4 mkF li kondensator U =220 V, f = 50 Gs sinusoidal o'zgaruvchan kuchlanish manbaiga ulangan. (rasm) Zanjirdagi tokni va quwatlami hisoblang. Kuchlanish va tokning oniy qiymatlari ifodalarini yozing, ulaming grafiklarini va vektor diagrammasini quring.
|
|
Elementlari ketma-ket ulangan elektr zanjir (rasm) uchun tok va elementlardagi kuchlanish qiymatlarini hisoblang va vektorlar diagrammasini quring.
Berilgan. rg’ = 1 Om; L = 0,0127 Gn;
C = 800 mkF; U = 220 V; f = 50 Gs.
|
|
Rasmda keltirilgan elektr zanjimi hisoblang va vektorlar diagrammasmi quring.
Berilgan: rg’ = 11 Om, rg’.= 60 Om, r1 = 49 Om, r2 = 60 Om, Xc = 80 Om, f = 50 Gs, U =120 V.
|
|
Kuchlanishlaming oniy qiymati u= 59 sin (314t — 45) V ifoda bilan aniqlanadigan uchta bir xil manbalarga rezistor, induktiv g’altak va kondensator ulangan. Agar R = 10 Om, L = 10 mGn va C = 1 mkF bo‘lsa, har bir holdagi toklaming oniy qiymat ifodalari yozilsin.
|
|
Kuchlanishi 220 V bo‘lgan sanoat tarmog‘iga aktiv qarshiligi 6 Om va induktivligi 50 mGn bo‘lgan g‘altak ulangan. G‘altakdagi tokning ifodasi yozilsin, g'altakning qarshiliklar uchburchagi va kuchlanishlarning vektor diagrammasi qurilsin.
|
|
Kuchlanishi 220 V o‘zgaruvchan tok sanoat tarmog‘iga sig‘imi 10 mkF kondensator va uni shuntlovchi 1 kOm qarshilik ulangan. Kondensatordan o‘tadigan tokning ifodasi yozilsin, kondensator o'tkazuvchanligining uchburchagi va toklaming vektor diagrammasi qurilsin.
|
|
Tok va kuchlanishning oniy qiymatlari ifodasi i = 14,2 sin(ωt + 45) A; u =169 sin (ωt+ 300) V. Zanjirga ulangan ampermetr va voltmetr ko’rsatishini hamda zanjir qarshiligini aniqlang.
|
|
Kuchlanishi 6 V, chastotasi 50 Gs va boshlang‘ich fazasi φu= 45° bolgan o'zgaruvchan tok manbaiga qarshiligi 1 kOm rezistor ulangan bo’lsa, tokning oniy qiymat ifodasi yozilsin.
|
|
O’zgaruvchan kuchlanishi 42 V, chastotasi 50 Gs va boshlang'ich fazasi ψu= 450 li manbaga qarshihgi 100 Om rezistor ulangan bo’lsa,tokning oniy qiymat ifodasi yozilsin.
|
|
Qarshiligi 10 Om li rezistordan o'tayotgan tokning oniy qiymat ifodasi i = 15 sin (314t — 30 0 )A. Kuchlanishning oniy qiymat ifodasi yozilsin. Tok va kuchlanishning to’lqin diagrammalari qurilsin va ulaming ta’sir etuvchi qiymati topilsin.
|
|
Rezistordan iborat zanjirdagi tok va kuchlanishning oniy qiymat ifodalari mos ravishda i =14,1 sin (314t + π/3) A va u = 51 sin (314t + π/3) V ga teng. Rezistor qarshiligi, tok va kuchlanishning ta’sir etuvchi qiymatlari aniqlansin.
|
|
To‘rtta zanjiming tok va kuchlanishlari quyidagi ifodalarga mos keladi: a) i — 7,07 sin 314t, A va u = 59 sin 314 t, V; b) i = 14,1 sin (314t+ + π/2), A va u = 59 sin 314t, V; d) i = 14,1 sin (314t — π/2), A va u = = 59 sin 314 t, V; e) i = 7,07 sin (314t + π/2), A va u = 59 sin (314t + + π/2), V. Har bir zanjiming to’la qarshiligi aniqlansin va uning xarakteri topilsin.
|
|
Kuchlanishi 220 V ga teng bo'lgan manbaga yuklamani o'zgaruvchan rezistor orqali ulash sxemasini chizing. Yuklamadagi kuchlanish:
a) 0 dan 220 V gacha; b) 200 V dan 110 V gacha; d) 0 dan 110 V gacha rostlanadigan bo‘lsin.
|
|
Nominal kuchlanishi 110 V va quvvati 50 Vt li elektrotexnik qurilmani kuchlanishi 220 V, chastotasi 50 Gs bo‘lgan o‘zgaruvchan tok tarmog‘iga ulash kerak. Shu qurilmaga ortiqcha kuchlanishni kompensatsiya qilish uchun ketma-ket ulanadigan kondensator sig‘imi hisoblansin.
|
|
Chastotasi 400 Gs, kuchlanishi 12 Y li o‘zgaruvchan kuchlanish manbaiga induktivligi 1 mGn bo‘lgan g‘altak ulangan. Kuchlanishning boshlang‘ich fazasi ψu= 0 deb, tokning oniy qiymat ifodasi yozilsin.
|
|
Induktivligi 1 mGn bo'lgan g'altakka 50 Gs chastotada reaktiv qarshihgi 1 Om bo'lishi uchun qanday induktiv g‘altak ketma-ket ulanishi kerak?
|
|
Induktiv g‘altakli o‘zgaruvchan tok zanjirida: a) agar kuchlanish chastotasi 4 baravar kamaysa; b) induktivlik 2 baravar oshsa, tok qanday o'zgaradi?
|
|
Kuchlanishi 42 V va chastotasi 400 Gs bo‘lgan manbaga rasmda tasvirlangan zanjir ulangan. Zanjiming ekvivalent qarshiugi aniqlansin.
Bunda L1 = 2L2 = L3/2 = 20 mGn.
|
|
Kuchlanishi 220 V va chastotasi 400 Gs bo‘lgan manbaga rasmdagi zanjir ulangan. Agar sig‘imlar nisbati C1 = 2C2= C3/2 = 2 mkF bo‘lsa, zanjiming ekvivalent sig‘imi va undagi tok aniqlansin.
|
|
Agar C = 1 mkF bo'lsa, rasmdagi zanjiming ekvivalent sig‘imi Cekv aniqlansin. Agar ko‘priklaming diagonallari qisqa tutashtirilsa yoki uzilsa, Cekv qanday o'zgaradi?
|
|
0‘zgaruvchan 220 V kuchlanishli sanoat tarmog'iga aktiv qarshiligi 6 Om va induktivligi 50 mGn bo'lgan g‘altak ulangan. Zanjirdagi tokning aktiv, to‘la va reaktiv quwatlari aniqlansin.
|
|
0‘zgaruvchan 220 V kuchlanishli sanoat tarmog‘iga sig‘imi 10 mkF, shuntlovchi qarshiligi 1 kOm bo'lgan kondensator ulangan. Tokning ta’sir etuvchi qiymati, to‘la, aktiv va reaktiv quwatlari aniqlansin.
|
|
0‘zgaruvchan 220 V kuchlanishli sanoat tarmog‘iga induktivligi L= 60 mGn, aktiv qarshiligi 6 Om bo'lgan yuklama ulangan. Yuklamaning toki, to‘la, aktiv va reaktiv quwati aniqlansin. Agar yuklamaga parallel ravishda sig‘imi C = 150 mkF kondensator ulansa, tok va quvvat
koeffitsienti qanday o'zgaradi?
|
|
Agar tok va kuchlanishning oniy qiymat ifodalari i = 35,3 sin(314t --700) A; u = 155 sin(314t -55 0V bo’lsa, zanjirdagi tok va kuchlanishning ta’sir qiymatlari hamda aktiv, reaktiv va to'la quwatlar aniqlansin.
|
|
Yuklama o‘zgaruvchan kuchlanishi 220 V sanoat tarmog'iga ulangan va 0,3 A tok qabul qiladi. Tok va kuchlanish fazalari orasidagi burchak siljishi φ = 300 , 450 , 60 bo’lsa, aktiv, reaktiv va to’la quvvatlar aniqlansin.
|
|
Bir xil 5 A tok qabul qiladigan ikkita yuklama kuchlanishi 220 V sanoat tarmog'iga ulangan. Birinchi yuklamaning quwat koeffitsienti cosφ1, = 0,6; ikkinchisiniki cosφ2 = 0,9. Ikkala yuklamaning FIK bir xil 92,5% ga teng bo‘lsa, har bir yuklamaning foydali aktiv quvvati aniqlansin.
|
|
Chastotasi 400 Gs li tarmoqqa aslligi QL=8 bo'lgan real g'altak ulangan. To'la quwat 100 Wt Agar g'altakning aktiv qarshiligi Ra = 0,5 Om bo'lsa, chulg‘amni qizdirishga ketayotgan quvvat isrofi va g'altakning induktivligi aniqlansin
|
|
Chastotasi 1 kGs li tarmoqqa aslligi QC = 25 real kondensator ulanganda, uning to‘la quvvati 55 V -A. Agar kondensatoming shuntlovchi qarshiligi Rsh = 150 Om bo'lsa, uning sig‘imi hamda sarflanadigan quvvat isrofi aniqlansin.
Ko’rsatma: Real kondensatoming aslligi Qc = ω CRsh yoki dielektrik isroflar burchaklarining tangensi tgδ = l/Qc
|
|
O’zgaruvchan kuchlanishi 220 V chastotasi 400 Gs manbaga induktivligi L1 = 5 mGn, L2 = 10 mGn va mos ravishda aktiv qarshiliklari R1 = 2 Om;R2 = 5 Om bo‘lgan ikkita g‘altak ketma-ket ulangan. Zanjiming toki, to‘la, aktiv va reaktiv quvvati aniqlansin.
|
|
O’zgaruvchan kuchlanishi 220 V, chastotasi 400 Gs bo'lgan manbaga induktivligi L1 = 5 mGn, L2 =10 mGn va aktiv qarshiliklari mos ravishda R1 = 2 Om: R2 = 5 Om bo‘lgan ikkita g‘altak parallel ulangan. Zanjirning toki, to‘la, aktiv va reaktiv quvvati aniqlansin.
|
|
O’zgamvchan kuchlanishi 220 V, chastotasi 50 Gs bo‘lgan manbaga ikkita kondensator C1 = 15 mkF, C2 = 10 mkF ketma-ket ulangan. Ulamning shuntlovchi qarshiliklari Rsh1 = 10 kOm; va Rsh2 =6 kOm. Zanjirning toki, to‘la, aktiv va reaktiv quvvatlari aniqlansin.
|
|
O’zgaruvchan kuchlanishi 220 V, chastotasi 50 Gs bo'lgan manbaga ikkita kondensator parallel ulangan. C1= 5 mkF, C2 = 10 mkF, shuntlovchi qarshiliklari Rsh1 = 10 kOm va Rsh2 = 15 kOm. Zanjirning toki, to‘la, aktiv va reaktiv quvvatlari aniqlansin.
|
|
Ketma-ket ulangan R, L va C dan iborat rezonans zanjir o‘zgaruvchan U = 36 V kuchlanish manbaiga ulangan. Zanjir parametrlari R = 10 Om, L = 10 mGn, C = 1 mkF. Kuchlanish chastotasi 0 dan 5frez bo‘lgan oraliqdagi zanjirning to‘la qarshilik rezonans xarakteristikasi hisoblansin. Qarshilik va tokning eng katta va eng kichik qiymatlari aniqlansin.
|
|
O’zaro parallel ulangan R, L, C elementli rezonans zanjir o‘zgaruvchan U = 36 V kuchlanishga ulangan. Zanjir parametrlari R = 50 Om, L = 10 mGn, C = 1 mkF. Kuchlanish chastotasi 0 dan 5 frez bo'lgan oraliqda zanjirning to‘la qarshiligi va tokning rezonans xarakteristikasi hisoblansin. Qarshilikning eng katta va eng kichik qiymatlari aniqlansin.
|
|
Sig‘imi 10 mkF li kondensator va induktivligi 50 mGn bo‘lgan g'altakning 1 kGs chastotada ekvivalent qarshiligi hisoblansin: a) ular ketma-ket ulanganda; b) parallel ulanganda. Manba kuchlanishi 42 V bo‘lganda ikkala hol uchun kuchlanishlaming va toklaming vektor
diagrammalari qurilsin.
|
|
Agar induktivligi 0,1 mGn bolgan g'altak va sig‘imi 1 mkF li kondensator ketma-ket ulansa, qanday chastotada rezonans sodir bo‘ladi? Agar g‘altak induktivligi 10 mGn bo‘Isa, 100 kGs chastotada kuchlanish rezonansi sodir etish uchun qanday sig‘imli kondensator kerak?
|
|
Ketma-ket ulangan R, L, C zanjir chastotasi 400 Gs manbaga ulangan. Rezonans holatida sig'imi 10 mkF li kondensatordagi kuchlanish pasayishi 60 V. Agar R = 10 Om bo'lsa, g‘altak induktivligi aniqlansin.
|
|
Induktivlik 0,1 mGn bo‘lganda ketma-ket ulangan L, C zanjirning rezonans chastotasi 10 kGs. Induktivlik 0,2; 0,4; 0,01 mGn ga teng bo‘lganda rezonans chastotasi qancha boladi?
|
|
Ketma-ket ulangan R= 100 Om, L = 3 mGn va C = 0,5 mkF elementlar kuchlanishi 110 V bo'lgan manbaga ulangan. Manba chastotasi frez/2 va 2 frez bolganda aktiv, reaktiv va to‘la quvvatlar aniqlansin.
|
|
Ketma-ket ulangan rezonansli zanjiming parametrlari R = 10 Om; L = 10 mGn; C = 1 mkF ga teng. Agar manba kuchlanishi U = 42 V bo‘lsa, f = 3frez chastotada zanjiming tola qarshiligi aniqlansin. Rezonans holatda UR, UL va Uc lar aniqlansin.
|
|
Parametrlari R = 5 Om, L = 50 mGn; C = 10 mkF ketma-ket ulangan rezonansli zanjir o'zgaruvchan U — 220 V kuchlanishga ulangan. Rezonansdagi tokka nisbatan ikki baravar kam tok o‘tkazadigan chastotalar diapazonini, ya’ni o‘tkazish diapazonini toping.
|
|
1 kGs chastotada rezonans hosil qilishi uchun sig‘imi 10 mkFli kondensatorga qanday induktivlik parallel ulanishi kerak? Agar induktivlik 10 mGn bo‘Isa, qanday chastotada rezonans sodir bo‘ladi?
|
|
Parametrlari R = 500 Om, L = 10 mGn, C = 1 mkF, R1 = 50 Om, Rc= 100 Om parallel rezonans zanjir kuchlanishi U = 36 V bo‘lgan o‘zgaruvchan tok manbaiga ulangan. Rezonans holatdagi zanjiming to’la qarshiligi, toki va to’la quvvati aniqlansin.
|
|
O’zgaruvchan tokli parallel rezonans zanjir uchun induktivligi L=1 mGn yo 10% bo'lgan g'altak va sig‘imi C = 1 mkF toki 5% bo‘lgan kondensator olingan, shu bilan birga Rc = RL= 0,5 Om. L va C qiymatlar o‘zgarishi oqibatida rezonans chastotaning o'zgarish diapazoni aniqlansin.
|
|
Neytral simli uch fazau tarmoqqa nosimmetrik yuklama yulduz usulda (rasm) ulangan, ulaming fazalari quyidagi parametrlarga ega:
|