|
Masofaviy ta’limning afzalliklari va kamchiliklarini tahlil qilish Masofaviy o`qitishning qulayligi
|
| Sana | 29.11.2023 | | Hajmi | 21,36 Kb. | | #107960 |
Bog'liq A8
8-amaliy mashg`ulot: Masofaviy ta’limning afzalliklari va kamchiliklarini tahlil qilish
Masofaviy o`qitishning qulayligi. Kelgusida maqsadga muvofiq ravishda laboratoriya amaliyotlarini o`tkazishni qisqartirish mumkin.
Masofaviy o`qitish nazorati. Bu o`rganilayotgan o`quv materiallarini nazariy o`zlashtirish natijalarini tekshirishdan iborat. Test, haqiqatdan ham fan bo`yicha juda ko`p savollardan tashkil topgan bo`lishi kerak hamda har bir savol uchun bir nechta javob variantlari taklif etiladi. Talaba ular orasidan to`g`ri javobni tanlashi lozim. Testlar o`z-o`zini tekshirishga yaxshi mo`ljallangan va individual mashg`ulotlar uchun juda qulay.
Masofaviy o`qitish qatnashchilari ya’ni, tinglovchilar, o`quvchi-talabalar va o`qituvchi (pedagog)lar yetarli darajada tayyor bo`lishlari, ya’ni masofaviy o`qitishni o`rganish usullaridan, vositalaridan va tashkiliy shakllaridan foydalana bilishlari kerak. Shuning uchun ham fundamental informatika tabiiy-ilmiy fan sifatida masofaviy o`qitishning ajralmas qismi bo`lishi shart.
Oliy ta’lim sohasidagi o`qitish usullari zamonaviy axborot vositalari bilan boyitilishi natijasida ta’lim sifatining yanada ortishi kutilmoqda. Bu borada masofaviy o`qitish usuli o`qituvchi (pedagog) va o`quvchi-talabalar uchun ham qator qulayliklarga egaligi bilan alohida ahamiyatga egadir. Internet, multimedia kabi texnologik usullar o`quvchi-talabalar uchun zarur bo`lgan o`quv materiallari, qo`llanmalar asosida kompyuter dasturlari ishlab chiqish vazifasini qo`ymoqda. Zero, masofaviy o`qitish har qanday sohada ham jahon ta’lim markazlarining uslubiy adabiyotlari, zamonaviy hamda so`nggi axborotlarni olish, jamlab foydalanish imkoniyatlarini beradi.
Masofaviy o`qitish usuli an’anaviy ta’lim shakllaridan farq qiladi. U o`quvchi-talabalarni o`ziga qulay vaqtda, joyda va sharoitda o`qitish imkonini beradi. O`quv kursiga bog`liq bo`lmagan holda shaxsiy va guruh talabi asosida o`quv rejalari ishlab chiqiladi. O`qitish jarayonida o`quvchi-talabalarga ilmiy axborot va ma’lumotlar bo`yicha markazlashgan tarmoq orqali o`zaro axborot almashinuvini joriy etish mumkin. O`quv maydonlari, texnik va transport vositalaridan samarali foydalanish, ma’lumotlarni yig`ib bir tizimga solingan holda ifodalab berilishi va mutaxassislarni qayta tayyorlashda ham xarajatlarni kamaytirishga erishishi kutilmoqda. Ta’lim-tarbiya berish jarayonida eng zamonaviy axborot, telekommunikatsiya va texnologiyalardan foydalaniladi.
Masofaviy ta’lim o`qituvchi (pedagog) mutaxassislarning ham vaqtini tejab, imkoniyati darajasidan kelib chiqqan holda moddiy manfaatdorligini oshirish bilan mustaqil ta’lim olish uchun keng sharoit yaratib beradi. Ta’lim sohasida erishilayotgan yutuqlarning jahon ta’lim tizimi doirasida almashinuvini tashkil etish, bu sohadagi yutuqlarni qo`lga kiritishni ta’minlashi shubhasizdir.
Masofaviy o`qitish usuli mutaxassis o`qituvchi (pedagog)larning oldiga yangidan-yangi dolzarb vazifalarni qo`ymoqda. Chunki, o`quv materiallarini to`ldirib borish, ijodiy yondashuv hamda yangiliklar bilan malakasini oshirishlari va bu ko`rsatkichlarni jahon ilmi yutuqlari bilan muvofiqlashtirib borishlari talab etilmoqda. Bu o`qitish usuli ta’lim talabiga asosan o`quvchi-talabaning o`z ustida ishlashini tashkil etish, ko`proq bilim olishga intilishi, kompyuter bilan mustaqil ishlash va olgan bilimlaridan ijodiy foydalanishini ta’minlaydi hamda olingan bilimlar maxsus o`quv-uslubiy nashrlar, testlar bilan tekshirilib, to`ldirilishi mumkin.
Axborot texnologiyalarning keng miqyosda joriy etilishi bilan masofaviy o`qitishni bir qator ijtimoiy ahamiyatga molik masalalarni yechishda ham joriy etish mumkin. Ta’lim sohasiga bo`lgan fuqarolarning ehtiyojlarini qondirishda qulayliklar yaratish bilan respublikamizning malakali mutaxassislarga bo`lgan talabi ham qondiriladi. Shuningdek, fuqarolarning ijtimoiy va kasbiy faolliklarini oshirishga erishish mumkin. Xususiy tadbirkorlik bilan mashg`ul shaxslarning jamiyat hayotidagi faolligini mustahkamlab, ularning dunyoqarashini boyitishga xizmat qiladi. Bu esa, oliy ta’lim tizimida yig`ilgan ilmiy yutuqlar, mutaxassis xodimlar va ularning ishtirokida yurtimizning iqtisodiy salohiyatini mustahkamlashdek ustuvor rejalarni amalga oshirish vazifasini qo`ymoqda.
Masofaviy ta’lim berish usuli respublikamiz sarhadlarini bosib o`tib, MDH va jahon miqyosidagi yirik ta’lim markazlari bilan muloqotda bo`lib, ta’lim olishning yangi zamonaviy yaxlit ta’lim imkoniyatini yaratishga xizmat qiladi.
Masofaviy o`qitish geografik jihatdan uzoqda joylashgan maktablar va akademik ta’lim uchun mo`ljallangan edi. Lekin, zamonaviy axborotlar va telekommunikatsiya texnologiyalarining rivojlanishi ta’lim-tarbiya jarayonini uzoq masofadan turib amalga oshirishga yo`l ochib berdi. Natijada masofaviy o`qitish uslubi asosida o`qitish tez vaqt ichida Oliy va o`rta maxsus o`quv yurtlarida o`qitishda yangi uslublarni qo`llashga yana bir turtki bo`ldi. Masofaviy o`qitish bo`yicha Xalqaro Kengashning tahlillari shuni ko`rsatmoqdaki, bugungi kunda jahon miqyosida 10 milliondan ortiq talabalar shu uslub asosida ta’lim olishmoqda. AQShda shu uslub asosida o`qitish maqsadida yangi o`quv markazlari barpo etilmoqda hamda ular milliy kadrlarni zamon talablari asosida tayyorlash va qayta tayyorlash afzalliklariga egadir.
Masofaviy o`qitishning quyidagi afzalliklari mavjud:
1.O`qitishning ijodiy muhiti. Mavjud ko`pgina uslublar asosida o`qituvchi (pedagog) ilm beradi, o`quvchi- talabalar esa faqat berilgan materialni o`qiydilar. Taklif qilinayotgan masofaviy o`qitish asosida esa o`quvchi-talabalarning o`zlari kompyuter axborotlar bankidan kerak bo`lgan ma’lumotlarni qidirib topadi va o`zlarining tajribalarini boshqalar bilan yaxshi muloqotda bo`lishini ta’minlaydi hamda o`z o`rnida mehnat ta’limi olishini rag`batlantiradi.
2. Mustaqil ta’lim olishning imkoniyati borligi. Masofaviy o`qitish asosida ta’lim berish boshlang`ich, o`rta, oliy va malaka oshirish bosqichlarini o`z ichiga qamrab oladi. Tayyorgarligi turli darajada bo`lgan inspektorlar o`zlarining shaxsiy dars jadvallari asosida ishlashlari va o`zining darajasidagi talabalar bilan muloqotda bo`lishi mumkin.
3. Ish joyidagi katta o`zgarishlar. Masofaviy o`qitish asosida ta’lim berish turi millionlab insonlarga, hammadan ham ishlab chiqarishdan ajralmagan holda ta’lim olayotgan yoshlar uchun qulay shart-sharoitlarni yaratib beradi. Bunday uslub asosida o`qitish kadrlarni tayyorlashda muhim o`rin tutadi.
4. O`qitish va ta’lim olishning yangi va unumli vositasi. Statistik ma’lumotlar shuni ko`rsatadiki, masofaviy o`qitish asosida ta’lim berish, ishlab chiqarishdan ajralgan holda o`qish kabi unumlidir. Bundan tashqari, masofaviy o`qitish asosida ta’lim olish Oliy o`quv yurti tomonidan qo`yilgan chegaradan ham chetga chiqib ketadi. Bunday asosda ta’lim olayotgan o`quvchi-talabalarning boshqalardan ustunligi ularning eng yaxshi, sifatli materiallar va o`qituvchi (pedagog)lar bilan ta’minlanishidadir. Ta’lim berish va boshqarish uslubiyotiga asoslangan holda o`qituvchi (pedagog) auditoriyada o`qitish shartlaridan holi bo`lishi kerak
|
| |
