|
Matn muharirlari bilan ishlash
|
bet | 1/4 | Sana | 03.04.2023 | Hajmi | 272.2 Kb. | | #48382 |
Bog'liq 4.MATN MUHARRIRLARI римбаев, 1-2-amaliy, ij5pbryAD9N0szc8s3qwn9xGGNxC496ER9Z3m9RH, 2, 1 Massa almashinish jarayonlari, 5.WORD MAT MUHARRIRIDA JADVALLAR BILAN ISHLASH, Mavzu Asosiy fondlarning o`rtacha yillik qiymatini hisoblash, 5-ma’ruza ms excel elektron jadvalida grafik imkoniyatlar. Diag, 6.MICROSOFT WORD DA RASMLAR USTIDA ISHLASH, 1.MALUMOTLARNI MASOFAVIY TA’LIM TIZIMIDA JOYLASHTIRISH VA ELEKTRON POCHTA ORQALI JO’NATISH, Jumanarova G.Kiberxafszlik 2 amaliy, 5-sinf-uchun-Matematikadan-4-variantli-testlar, Sinf ijtimoiy pasporti, afrika Word (3)
MATN MUHARRIRLARI
Reja:
Matn muharrirlari
WD matn muharriri.
Leksikon matn muharriri
WORD matn muharirida ishlash.
1.Matn muharrirlari
Axborotlarni saqlashning eng qadimiy usullaridan biri yozuv hisoblanadi. Qadimgi odamlar yashagan g`orlar devorlaridagi rasm va yozuvlar buning yaqqol isbotidir. Yozuv texnologiyasi asrlar davomida deyarli o`zgarmadi. Faqatgina yozish vositalari takomillashib bordi. Avval toshlarga o`yib yozilgan bo`lsa, keyinchalik turli bo`yoqlar yordamida yozildi. Xayvon terilariga ishlov berish natijasida toshlarga emas, teriga yozish yo`lga qo`yildi. Qog`oz ishlab chiqarilishi bilan yozish yanada qulaylashdi. Shu bilan birga yozuv quroli xam takomillashib bordi. Yozish uchun toshlar, turli mo`yqalam, qamish-perolar, g`oz patlaridan foydalanildi. Patlar o`rnini peroli ruchkalar, ularni avtoruchkalar, avtoruchkalar o`rnini esa yozuv mashinkalari egalladi. Lekin asosiy jarayon - matnga o`zgartirish kerak bo`lsa uni qaytadan yozish zarurligi o`zgarmadi. Bu juda ko`p kuch va mehnat talab qiladi.
Kompyuterlar matn yozish texnologiyasini tubdan o`zgartirib yubordi. Matnlarni yozish, saqlash, qayta ishlash, qog`ozga chop etish kabi ishlarni bajarishga mo`ljallangan ko`plab dasturlar yaratildi. Bu dasturlar asosan ikki turga bo`linadi: matn muharrirlari va matn protsessorlari. Ularning asosiy farqi kompyuterga kiritilgan matnning ko`rinishiga bog`liq.
Matn muharriri kompyuterda eng ko`p ishlatiladigan dasturlar qatoriga kiradi. Ixtiyoriy rusumli kompyuterlar uchun matn muharrirlari yaratilgan. Xatto bir rusumli kompyuter uchun yaratilgan o`nlab matn muharrirlarini ko`rsatish mumkin. Masalan, Pravets kompyuterlarida "RED", "Volna", "Punktir", IBM kompyuterlarida "WD", "Foton", "Leksikon" va xokazo.
Deyarli barcha matn muharrirlari quyidagi asasiy vazifalarni bajaradi:
ma`lumotlarni kiritish;
xatolarni tuzatish;
belgilar, so`zlar, satrlar, abzatslar o`rnini almashtirish yoki o`chirib tashlash;
matnni biror "qolipga solish", ya`ni chap va o`ng tomonlarini to`g`rilash, satrlar orasidagi masofani o`zgartirish;
matnni diskda saqlash;
matnni diskdan o`qish;
chop etish.
Matn muharrirlarida asosan matnning mazmuniga etibor beriladi. Ularda matnning ekrandagi va qog`ozdagi ko`rinishi (bezagi) unchalik ahamiyatga ega bo`lmaydi.
Matn muharrirlari yordamida matn fayllari hosil qilinadi. Unda faqat kiritilgan matn belgilarining kodlari saqlanadi. Shuning uchun bir matn muharririda hosil qilingan matnni boshqa matn muharririda qiyinchiliksiz qayta ishlash mumkin bo`ladi
Matn protsessorlari matnning faqat mazmuni emas, balki tashqi ko`rinishi xam katta axamiyatga ega bo`lganda qo`llaniladi. Matn protsessorlari matnning tashqi ko`rinishiga ta`sir etish imkoniyatiga ega. Masalan, matnga turli rasm va jadvallar joylashtirish, belgilarning o`lchami, rangi va ko`rinishlarini o`zgartirish va xokazo.
Matn protsessorlari odatda rasmiy hujjatlar tayyorlashda ko`p qo`llaniladi. Matn protsessori yordamida tayyorlangan matn hujjat deb yuritiladi.
Matn protsessori yordamida hosil qilingan hujjat faqatgina matn emas, balki uning tashqi ko`rinishi xaqidagi (shrift turi, o`lchami, rangi va xokazo) axborotni xam o`zida saqlaydi. Bu-lar maxsus kodlar bo`lib, ekranda ham, qog`ozda ham ko`rinmaydi.
Turli matn portsessorlarida matnni bezatish uchun turli kodlar qo`llaniladi. Bunday hollarda hujjatlar xar xil formatga ega deyiladi. Shu sababli formatlangan matnli hujjatlarni bir matn protsessoridan boshqasiga olib o`tishga xar doim ham erishib bo`lmaydi.
Matn muharrirlarining nomi, tashqi ko`rinishi turlicha bo`lgani bilan, ularda ishlash jarayoni deyarli farq qilmaydi. Shuning uchun biror matn muharririda ishlashni mukammal o`rganib olsangiz boshqa matn muharrirlarida ishlashni ham qiyinchiliksiz o`zlashtirib olasiz.
Matn muharrirlarining asosiy elementlari: ishchi maydoni, yurgich va menyu.
|
| |