|
Mavzu 1Kristallanish. Qotishmalardagi kristallanish. Kristallarning paydo bolishi. Kristallarning kopayishi. Eritmalarning kristallanishi. Vakuum kristallizatorlar
|
| bet | 5/6 | | Sana | 21.02.2024 | | Hajmi | 429,17 Kb. | | #160225 |
Bog'liq Mavzu 1Kristallanish. Qotishmalardagi kristallanish. Kristallarn (1)Tabiiy aylanuvchi bug‘latgichlar
Kichik bug‘latgichlar oddiy kastyulka, isitiladigan qobiq va simdan iborat bo‘ladi. Qobiqda issiqlik tashuvchini qabul qilish idishda qaynash tartibini chaqiradi. Juda kichik bug‘latgichlar ochiq bo‘lib, bug‘ atmosferaga chiqariladi. Katta bug‘latgichlar yopiq bo‘ladi. Kichik tovalar samarali va oson tozalanadi, termolabil materiallarning vakuum bug‘lantirish uchun o‘rnatilgan bo‘ladi. Bu bug‘lanish qobiiyatini yaxshilaydi. Ammo tozalash qiyinroq bo‘ladi.
Quvurlarning isitish maydoni katta bo‘lganlari yirik hajmli bug‘latgichlarda foydalaniladi. Trubka ichida isitiladigan suyuqlikni gorizontal o‘rnatish aylanish yaxshi emasligi sababli cheklangan. Qoidaga ko‘ra quvur to‘plami vertikal o‘rnatiladi vakanal sifatida ma’lum.Vertikal joylashtirilgan quvurda suyuqliklar qaynaydi. Quvur uzunligi va suyuqlik darajasi shunday bo‘lishi kerakki, quvurda qaynash sodir bo‘lib, buh va suyuqliklar aralashmalari ko‘tarilishi kerak. Namunaviy bug‘latgich 10.3 rasmda ko‘rsatilgan. Quvurlar uzunligi 1.2 dan 1.8 m gacha va diametri 5.1 sm dan 7.6 sm gacha bo‘ladi Qaynayotgan suyuqlik va bug‘ning past zichligi quvurda yuqoriga ko‘tarilishiga xizmat qiladi. YUqorida keltirilgankanalda bug‘ va suyuqliklar alohida bo‘lib, suyuqlik quvur asosiga qaytadi. Rasmda ko‘rsatilganidek konsentrat chiqariladi. Bungacha suyuqlikning yopishqoqligi kam bo‘lib, yaxshi sirkulyasiya va yuqori issiqlik uzatish koeffitsientiga ega bo‘ladi.
Majburiy sirkulyasiyaga ega bug‘latgichlar yuqorida keltirilgan panoramali bug‘latgichlarga o‘xshash bo‘lib, faqatgina aralashtirgich qo‘shish yo‘li bilan farqlanadi.
Energetik aralashtirish qaynash koeffitsinetini oshiradi, u aralashtirgich turi va tezligiga bog‘liq bo‘ladi. Aralashtirgich isitilgan yuzadagi materiallar degradatsiyasining oldini olish uchun yopishqoq materiallarni bug‘lantirishda foydalaniladi. .
Ayrim yirik uzluksiz bloklar tabiiy sirkulyasiga ega bug‘latgichlarga o‘xshash bo‘ladi. Tabiiy aylanish natijasida vertikal quvurda qaynash induksiya qilinadi, isitish kamerasi oqimiga ega bo‘lgan qurilmada o‘qli ishchi gildirak bilan to‘ldirilgan bo‘lishi mumkin.Bu o‘zgartirish tortilgan qattiq zarralarga ega yopishqoq suyuqliklarda foydalaniladi Bunday birliklar bug‘langan kristallarda ham ishlatiladi .. Boshqa majburiy sirkulyasiga ega bug‘latgichlarda quvur to‘plami mohiyatiga ko‘ra oddiy issiqlik almashtirgich bo‘ladi.Qoidaga ko‘ra qarama-qarshi turvchi qalpoqcha quvurdagi qaynashni kamaytiradi . Isitish sodir bo‘lib, suyuqlik bug‘ va suyuqlik aralashmasiga o‘tishni boshlaydi.
Plenkali bug‘latgichlar
Qisqa quvurkanalda bug‘ va suyuqlikning bir jinsli aralashmasi yuqori qismga chiqarib tashlanadi. Agar turbka uzunligi ancha katta bo‘lsa tez harakatlanuvchi bug‘ yadrosi shakllanmaydi. Bu hodisa quvurda bir yo‘nalishda suyuqlik va gaz oqimi o‘tishi bosqichi bo‘lib, plenkali bug‘latgichlar foydalaniladi. Plenkaning girdobli harakati issiqlik uzatishning juda yuqori koeffitsientni beradi, ko‘piklar tezda bug‘ oqimiga aylanadi. Retsirkulyasiya qabul qilingan bo‘lib. Bug‘lanishning yuqori ko‘rsatkichlari bilan quvur uzunligi topiladi. Termolabil materiallar nisbatan yuqori haroratda konsentratsyai qilinadi. Plenkali bug‘latgichlar ko‘pigi yomon bo‘lgan materiallar uchun juda mos tushadi . Uning turli shakllari ishlab chiqilgan bo‘lib, ammo ularning barchasi ham mohiyatiga ko‘ra uzluksiz foydalanishga mo‘ljallanmagan, ularning quvvati bir soatda bir necha litr diapazonda bo‘ladi.
Arqonli bug‘latgich eng keng tarqalgan plenkali bug‘latgich bo‘lib, uzunligi 4.6 dan 9.1 m gacha bo‘lgan va diametri 2.5 sm dan 5.1 sm gacha bo‘lgan quvurlardan iborat. Bunday tuzilish 10.3 rasmda keltirilgan. Suyuq xomashyo trubkaning quyi qismiga keladi va qaynash boshlangunga qadar katta bo‘lmagan masofada yuqoriga oqadi. Issiqlikning uzatishning past koeffitsientini xarakterlaydigan mazku seksiya uzunligi qaynash haroratigacha issiqlik uzatish yo‘li bilan minimumga keltiriladi. Chirmashuvchi plenka bug‘latgichlar yopishqoq suyuqliklarni bug‘lantirish uchun mo‘ljallanmagan.
Plenkali bug‘latgichda suyuqlik isitiladigan quvurning yuqori qismiga uzatiladi.Bu gravitatsion harakat quvur bo‘ylab patsga oqadi, mazkur tuzilish o‘rtacha yopishqoq suyuqliklarni bug‘lantirish uchun juda mos tushadi . Bug‘ odatda pastga tushadi, suyuqlik aralashmalari va bug‘ ajratish uchun pastki qismdan chiqariladi . Suyuqliklarni teng taqsimlash iste’mol qilish vaqtida ta’minlangan bo‘lishi kerak.
Plenkali yuqoriga yo‘naltirilgan bug‘latgich plenka seksiyasida suyuqlikni konsentratsyai qiladi, keyinchalik paydo bo‘ladigan bug‘ va suyuqlik ikkinchi quvur seksiyasiga o‘tkaziladi. Plenkali seksiyadagi yaxshi tarqalish bug‘lanishda yopishqoqligi oshadigan suyuqliklar uchun mosligini tasdiqlaydi.
Mexanik bug‘latgichlarda yupqa plenka yopishqoqlikdan qat’iy nazar issiqlik uzatish bzasida saqlanadi. Odatda bunga trubkali rotor yordamida erishiladi. Mexanik aralashtirish juda yopishqoq yoki past issiqlik o‘tkazuvchanlikka ega materiallarni bug‘lantirish imkonini beradi. .
Bug‘latgichlarning samaradorligi
Farmatsevtika sanoatida ulardan samarali foydalanish muhim masala hisoblanib, kichik ko‘lamdagi operatsiyalar va mahsulotning yuqori qiymati isitish samaradorligini oshirishga qo‘shimcha kapital xarajatlarni oqlamaydi.Boshqa sohalarda isitishga xarajatlar issiqlikdan yanada samarali foydalanishga olib keladi. Bu bug‘ning issiqlik tarkibidan foydalanish hisobidan ta’minlanadi. Ikkita usul bug‘lantirishning ko‘p martali samarasi va bug‘ rekompressiyasi odatda foydalaniladi.
Ko‘p korpusli bug‘lantirishda bir bug‘latgichdan keladigan bug‘ isituvchi muhit sifatida ikkinchi bug‘latgichkanaliga o‘tadi. Bu birinchisiga qaraganda pastroq haroratda ishlashi kerak . Bu tamoyil vakuum ostida ishlaydigan bir qator bug‘latgichlarda keng tarqalgan.
Buh rekompressiyasidan foydalanadigan bug‘latgichda bug‘ mexanik nasos bilan siqiladi. Siqilgan bug‘ bug‘li qafasga qaytariladi
Bug‘ bug‘latgichdan minimal miqdordagi suyuqlik bilan chiqarilishi kerak. Bunda ikkita belgilovchi omil bo‘lib, suyuqlik sirtidagi bug‘ning tezligi va bug‘latgichdan chiqqandagi bug‘ning tezligidir. Katta bo‘lmagan doirada bug‘ning sirtiy tezligi past bo‘ladi, ammo ko‘lam oshishi bilan yuqori tezlikka erishiladi. Bundan tashqari ko‘pik shakllanishi mumkin.Sirtdagi yoki yuza yaqinidagi zarralarni boshqarish uchun turli qurimalardan foydalanish mumkin . Bug‘ning yuqori makoni qaynaydigan suyuqlik ostida ta’minlanadi. Pardevor kaplyani tutib turish uchun bug‘ bo‘shlig‘ida foydalanilishi mumkin.
Stoks qonuni shuni ko‘rsatadiki, bug‘ning ma’lum xususiyatlari og‘irlik kuchiga teskari bo‘lishi mumkin. Bug‘latgich korpusida istalgan suyuqlik qamrab olinmaydi. Atmosfera bosimida 17 m / sek gacha etish mumkin. Vakuum bug‘lanishda yanada yuqori tezlikdan foydalanish mumkin. Qamrab olingan suyuqlik yuqori bo‘lsa bug‘ odatda siklon separatorga o‘tadi. Bug‘ kondensatorga yo‘naltiriladi.
qaynatishsiz bug‘lantirish
Isitish vaqtida bug‘lanish suyuqlikning qaynash vaqtida boshlanadi. Bundan tashqari juda yopishqoq yoki ko‘pikli bo‘lgan suyuqliklar qaynashgacha etkazilmaydi. Bug‘ diffuziyasi quyidagi tenglik bilan ifodalanadi (4.5),:
NA vaqt birligidagi bug‘lanuvchi mol soni, R gaz doimiysi, T mutloq harorat, PAI suyuqlikning bug‘ bosimi, Pag partiale gaz oqimidagi bug‘ bosimi.
Haydash
Haydash o‘zida suyuq aralashmalarning bug‘langan qismlarga ajralish jarayonini o‘zida aks ettiradi. Bug‘ qaynagan suyuqlik aralashmasidan kelib chiqadi. Qoidaga ko‘ra yuqori uchuvchan komponentlarga suyuqlik ancha yuqori bo‘ladi. Haydash mana shu dalilga tayanadi. Ko‘p komponentli aralashmalar tektifikatsiya jarayonlarida keng tarqalgan, ishlarni tushunish ikki komponentli yoki binar aralashmalar bug‘ bosimi xususiyatlariga asoslangan. Suyuqliklar aralashmaydigan binar tizimlar birinchi navbatda muhokama qilinadi. Aralashgan suyuqliklar bo‘linishini muhokama qilish bo‘limning qolgan katta qismini qo‘shish shaklida amalga oshiriladi
Kam suyuqlikka ega binar aralashmalar: suv bug‘i bilan haydash
Agar binar aralashmaning ikkita komponenti qo‘shilmaydigan bo‘lsa aralashmaning bug‘ bosimi ikkala komponentnin bug‘ bosimlari yig‘indisi bo‘ladi. Bu xususiyat bug‘li distilyasiyada qo‘llaniladi. Bug‘ arzon va inert tashuvchilarni shakllantiradi. Jarayon tamoyillari boshqa aralashmaydigan tizimlarga qo‘llanilishi mumkin.
Agar suv aralashmalari yuqori qaynash haroratiga ega bo‘lsa, isitishda bug‘ bosimi oshadi va tashqi bosimga etadi. Amaliyotda bug‘lar suyuqlikda bug‘ tozalash yo‘li bilan olinadi, bu fazalar o‘rtasida uzviy aloqani beradi. Ikkita komponent umumiy bosimga ega bo‘lsa. Qaynash harorati alohida komponentning qaynash haroratiga qaraganda kam bo‘ladi. Nitrobenzol va suvda atmosfera bosimidagi qaynash harorati 372 K ni tashkil qiladi. Bu haroratda nitrobenzolni haydash 20 mm simob ustunida amalga oshiriladi.Bug‘li distilyasiya yuqori haroratdan foydalanmasdan suv bilan aralashmaydigan materiallarni haydash imkonini beradi . Ammo bunday materiallar uchuvchi komponentlardan ajratilishi kerak . Agar uchuvchi materiallar mavjud bo‘lsa ular distilyatda namoyon bo‘ladi.
Distilyat tarkibi quyidagicha hisoblanadi. Ikkita A va V komponent uchun umumiy bug‘ bosimi P, PA va PB juft komponentlar bug‘ bosimlari yig‘indisi bo‘ladi. MA va MV mos molekulyar massalar. Bug‘dan olingan distilyat WA + WB.
Distilyatdagi A foizi (10,6)
Distilyatdagi suv bilan aralashmaydigan organik suyuqliklar nisbati ulardan birinchisi yuqori molekulyar massa va yuqori bug‘ bosimiga ega bo‘lsa ko‘tariladi.
Vakuumda bug‘ bilan haydag materialning issiqlik qarshiligi 373 K ni ta’qiqlaganda foydalanish mumkin. Tashqi bosim uch fazali tizimdagi haroratni qayd qilmaydi, istalgan qulay miqdor tanlanishi mumkin.
Bug‘li distilyasiyadan foydalanishning asosiy usuli tozalash va yuqori haroratdagi suyuqliklar masalan anilin, nitrobenzol ajratish va yog‘ kislotalari hamda efir moyi olishdir. Mazkur usul shuningdek aldegid va keton kabi elementlarni yo‘qotish uchun ham foydalaniladi. Materialning anmsizlantirish suvli erituvchiga toluol kabi moddalarni qo‘shish bilan amalga oshiriladi va aralashmalarni haydash bug‘li distilyasiyaning shakli sanaladi. Erituvchi kondensatda ajratiladi va apparatga qaytariladi
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
Mavzu 1Kristallanish. Qotishmalardagi kristallanish. Kristallarning paydo bolishi. Kristallarning kopayishi. Eritmalarning kristallanishi. Vakuum kristallizatorlar
|
