Mavzu: Eritmalar xossalarini nazariy asoslari

NDKTU KIMYO METALLURGIYA FAKULTETI KIMYO TEXNOLOGIYA YO`NALISHI SIRTQI BO`LIM 33SB-22KT GURUH TALABASI AXMEDOVA DURDONANING UMUMIY VA MOORGANIK KIMYO FANIDAN TAYYORLAGAN MUSTAQIL ISHI

• 
  Mavzu: Eritmalar xossalarini nazariy asoslari
  
• 
  R e j a :
  
• 
  1. Eritmalar xaqida umumiy tushunchalar.
  
• 
  2. Eritmalarning konsentrasiyasi
  
• 
  3. To`yingan eritmalar
  

Ikki yoki bir necha komponentdan iborat qattiq yoki suyuq gomogen sistema eritma deb ataladi. Uz agregat xolatini eritmaga o`tkazadigan modda erituvchi hisoblanadi. Har qanday eritma erituvchi va eruvchi moddalardan iborat bo`ladi. Moddalar chegarasiz eriganida eritmada erigan moddaning foiz miqdori 0 % dan 100 % gacha bo`ladi.

• 
  Ikki yoki bir necha komponentdan iborat qattiq yoki suyuq gomogen sistema eritma deb ataladi. Uz agregat xolatini eritmaga o`tkazadigan modda erituvchi hisoblanadi. Har qanday eritma erituvchi va eruvchi moddalardan iborat bo`ladi. Moddalar chegarasiz eriganida eritmada erigan moddaning foiz miqdori 0 % dan 100 % gacha bo`ladi.
  
• 
  Bunday hollarda eruvchi va erituvchi orasidagi ayirma yuqoladi. Bulardan istaganimizni erituvchi deb qabul qilishimiz mumkin. Lekin juda ko`pchilik moddalar ayni temperaturada ma'lum chegaraga qadar eriydi. Masalan, uy temperaturasida osh tuzining suvdagi eritmasi NaCL ning miqdori xech qachon 26.48% dan ortmaydi. Eritmalarning fizikaviy xossalari (masalan, qaynash temperaturasi) erigan modda miqdori ortuvi bilan o`zgaradi. Ko`pincha, eritma hosil bo`lganda hajm va energetikaviy o`zgarishlar yuz beradi. Ko`pchilik moddalar eritmalarning kimyoviy xossalari eritmada eruvchi modda miqdori ortishi bilan kam o`zgaradi.
  
• 
  Eritmaning yoki erituvchining ma'lum og`irlik miqdorida yoki ma'lum hajmda erigan modda miqdori eritmaning konsentrasiyasi deyiladi. Eritmaning konsentrasiyasini bir necha usulda ifodalash mumkin.
  
• 
  1. Erigan modda miqdori eritmaning umumiy miqdoriga nisbatan foiz hisobida ifodalanadi. Eritma konsentrasiyasini foiz bilan ifodalash uchun 100 gr eritmada bo`lgan eruvchi modda miqdori hisoblanadi.