Mavzu: Oqimli shifrlash algoritmlari va ularning tahlili Bajardi: Abdullayev Hayotjon va Istamov Mirjahon Tekshirdi: Olimov Iskandar Toshkent – 2023 Reja




Download 1.93 Mb.
bet1/2
Sana22.11.2023
Hajmi1.93 Mb.
#103383
  1   2
Bog'liq
Kib. loyiha
3-чор 2022 шакл илова ОКХТ, Final exam questions, 1-kurs ASOSIY SOATBAY MALUMOTNOMALAR HAMDA BUYRUQLAR, 1-beti, Ижтимоий педагогика фанидан 200 та тест саволлари, kurs loyiha Rozmatov, bobur, 3.Akbarov D, “Simsiz keng polosali texnologiyalar”, Html hujjat tuzilishi, 50610501 Dasturiy injiniring, OP TIZIM LARNI O\'RNATISH taqvim

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI

Loyiha ishi


Mavzu: Oqimli shifrlash algoritmlari va ularning tahlili

Bajardi: Abdullayev Hayotjon va Istamov Mirjahon


Tekshirdi: Olimov Iskandar

Toshkent – 2023
Reja:
Kirish

  1. Simmetrik kriptotizmlarga kirish.

Asosiy qism

  1. Oqimli simmetrik shifrlash algoritmlarining umumiy mohiyati.

  2. Zamonaviy oqimli shifrlash usullari.

Xulosa

Kirish



  1. Simmetrik kriptotizmlarga kirish.

Bizning loyiha ishimizda kerak bo’ladigan asosiy kalit so’zlar: Bloknot, XOR amali, Major qiymat, RC4 shifri, A5/1 shifri.
Simmetrik kriptotizimlarda ma’lumotni shifrlashda va deshifrlashda yagona kalitdan foydalaniladi. Simmetrik kriptotizimlar ikki katta guruhga ajratiladi:

  1. Simmetrik oqimli shifrlash.

  2. Simmetrik blokli shifrlash.

Bizning loyiha ishimiz oqimli shifrlash algoritmi bo’lgani uchun, asosiy e’tiborimizni shunga qaratamiz.
1-rasm.Shifrlash

2.Oqimli simmetrik shifrlash algoritmlarining umumiy mohiyati.


Oqimli shifrlash algoritmi bir martali bloknotga o’xshaydi.
Bloknotning o’zi nima?
Bir martali bloknot (one time pad) yoki Vernam shifri nomi bilan tanilgan kriptotizim bardoshli shifrlash algoritmi hisoblanadi.
Bir martali deb atalishiga asosiy sabab, undagi kalitning (bloknotning) bir marta foydalanilishi.
Shuning uchun ham amalga oshirish juda ham murakkab.
Bir martali bloknot usulida shifrlash uchun ochiq matn uzunligiga teng bo‘lgan tasodifiy tanlangan kalit zarur bo‘ladi.
Undan farqli jihati – bardoshligi yetarlicha kichik va boshqariladigan kalitga asoslanishigadir.
Ya’ni, kichik uzunlikdagi kalitdan ochiq matn uzunligiga teng bo‘lgan ketma-ketlik hosil qilinadi va bir martali bloknot sifatida foydalaniladi:
𝑆𝑡𝑟𝑒𝑎𝑚𝐶𝑖𝑝ℎ𝑒𝑟(𝐾)= S
Agar berilgan ketma-ketlik 𝑆 = 𝑠0, 𝑠1, 𝑠2, … , va ochiq matn 𝑃 = 𝑝0, 𝑝1, 𝑝2, … , berilgan bo‘lsa, mos bitlarni XOR amalida qo‘shish orqali shifrmatn bitlari 𝐶 =𝑐0, 𝑐1, 𝑐2, … , ni quyidagicha hosil qilinadi:
𝑐0 = 𝑝0⨁𝑠0, 𝑐1 = 𝑝1⨁𝑠1, 𝑐2 = 𝑝2⨁𝑠2
Shifrmatn 𝐶 ni deshifrlash uchun, yana ketma-ketlik 𝑆 dan foydalaniladi:
𝑝0 = 𝑐0⨁𝑠0, 𝑝1 = 𝑐1⨁𝑠1, 𝑝2 = 𝑐2⨁𝑠2 , …
Demak saqlashga oson bo‘lgan kichik uzunlikdagi 𝐾 kalit asosida biror funksiya (generator ham deb yuritiladi) yordamida ochiq matn uzunligiga teng bo‘lgan tasodifiy ketma-ketliklarni generatsiya – oqimli shifrlashning asosi.


Download 1.93 Mb.
  1   2




Download 1.93 Mb.

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Mavzu: Oqimli shifrlash algoritmlari va ularning tahlili Bajardi: Abdullayev Hayotjon va Istamov Mirjahon Tekshirdi: Olimov Iskandar Toshkent – 2023 Reja

Download 1.93 Mb.