|
– jadval. Qora temir-tersak va chiqindilarni sinflanishi
|
| bet | 2/2 | | Sana | 17.05.2024 | | Hajmi | 36,33 Kb. | | #239954 |
Bog'liq 8-Qora metallar metallurgiyasining asosiy xom ashyolari va ularning sinflanishi1 – jadval. Qora temir-tersak va chiqindilarni sinflanishi.
Kategoriya
| Tur |
Turning nomeri
|
Umumiy belgilanishi
|
Sifat ko‘rsatgichlari
|
Maksimal tashqi o‘lchamlari, mm
|
Minimal qalinlik, mm
|
Massasi, kg;
zichlik, kg/dm3
|
Maksimal zararlanish, (massasi bo‘yicha),%
|
Alohida
ko‘rsatkichlari
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
Po‘latli temir-tersaklar va chiqindilar
|
A
A,B
A,B
A,B
A,B
|
N1
N2
N3
N4
O‘lchamsiz po‘latli temir-tersaklar va chiqindilar (qayta ishlash uchun)
|
1
2
3
4
5
|
1A
2A,2V
3A,3B
4A,4B
5A,5B
|
300X200X150
600X350X250
800X800X500
200X150X100
-
|
6
8
6
6
6
|
0,5-40
>2,0
>1,0
-
|
2
1
1,5
0,5
3
|
-
-
-
Vakuum induksion pechlari uchun bo‘laklarni o‘lchami 30X30X30 mm dan kam emas
-
|
davomi
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
A,B
A,B
A,B
A
A,V
A
A,B
|
Po‘lat qirindilardan qilingan N1 briketlar
Po‘lat N2 qirindilardan qilingan briketlar
Paketlar:
N1
N2
N3
Paketlash uchun №1 temir-tersaklar va chiqindilar
Paketlash uchun №2 temir-tersaklar va chiqindilar
Po‘lat arqonlar va simlar
|
6
7
8
9
10
11
12
13
|
6A,6B
7A,7B
8A,8B
9A
10A
11A,
11B
12A
13A,
13B
|
-
-
2000X1050X
X750
2000X1050X750 2000X1050X750
3500X2500X
X1000
3500X2500X
X1000
Diametri 1000 gacha, uzunligi 500 gacha o‘ramlar
|
-
-
-
-
-
>6
>6
-
|
2-50;>5
2-50;>4,5
>40;>2
40;>1,8
40;>1,2
-
-
>20
|
1
3
1
2
2
1
2
6
|
Partiyani massasidan 3 % gacha uvalanadigan
Partiyani massasidan 5% gacha uvalanadigan
Iste’molchining talabi bo‘yicha paketni o‘lchamlari 500X500X600 gacha yoki 600X X600X800 gacha bo‘lishi kerak
-
-
-
-
Arqon bo‘laklarini iametric >20 mm va uzunligi 800 mm gacha
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
A
A,B
A,B
|
№ 1 po‘lat qirindilar
№ 2 po‘lat qirindilar
O‘ralgan po‘lat qirindilar (qayta ishlash uchun)
|
14
15
16
|
14A
15A,
15B
16A,
16B
|
O‘ramlar va tara-
shalar uzunligi 50 gacha
O‘ramlar va tara-
shalar uzunligi 100 gacha
-
|
-
-
-
|
Tarasha massasi 0,025gacha
Tarasha massasi 0,05 gacha
-
|
3
3
3
|
100 mm uzunlikdagi o‘ramlar (massa bo‘yicha 3% )
200 mm uzunlikdagi o‘ramlar (massa bo‘yicha 3% )
-
|
Cho‘yanli temir-tersaklar va chiqindilar
|
A,B
A
|
№ 1 cho‘yan temir-tersak va chiqindilari
№ 2 cho‘yan temir-tersak va chiqindilari
|
17
18
|
17A,
17B
18A |
300
300
|
-
-
|
0,5-20
0,5-40
|
2
2
|
0,5 kg gacha og‘irlikdagi bo‘laklar partiyaning massasini 2 % idan oshmasligi kerak. Qiyin ajratiladigan po‘lat aralashmalari 5% gacha.
0,5 kg gacha og‘irlikdagi bo‘laklar partiyaning massasini 2%idan oshmasligi kerak.
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
A
A,B
A
A
A
A,B
|
№ 3 cho‘yan temir-tersak va chiqindilari
№1 o‘lchami katta cho‘yan temir-tersak va chiqindilari (qayta ishlash uchun)
№2 o‘lchami katta cho‘yan temir-tersak va chiqindi-lari (qayta ishlash uchun)
№3 o‘lchami katta cho‘yan temir-tersak va chiqindi-lari (qayta ishlash uchun)
Cho‘yan qirindilardan tayyorlangan briketlar
Cho‘yan qirindilar
|
19
20
21
22
23
24
|
19A
20A,
20B
21A
22A
23A
24A,
24B
|
300
-
-
-
-
-
|
-
-
-
-
-
-
|
0,5-20
-
-
-
2-20;>5
-
|
2
3
3
3
2
2
|
0,5 kg gacha og‘irlikdagi bo‘laklar partiyaning massasini 2 % dan oshmasligi kerak. Qiyin ajratiladigan po‘lat aralashmalari 5 % gacha.
Qiyin ajratiladigan po‘lat aralashmalari 5 % gacha.
-
-
Uvalanib tushadiganlar partiya-ning massasini 5% gacha
-
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
Sinfdan tashqari temir-tersak va chiqindilar
| A,B
A,B
A
A |
Domna qo‘shilmalari
O‘lchami katta domna qo‘shilmalari (qayta ishlash uchun)
Temirchilik va prakat qilish kuyindilari
Svarka shlaki
|
25
26
27
28
|
25A,
25B
26A,
26B
27A
28A
|
Bo‘laklar 250X
250X 250. Po‘lat qirindilarni uzunligi 100
-
-
-
|
-
-
-
-
|
-
-
-
-
|
5
-
5
5
|
200 mm gacha uzunlikdagi o‘ramlar 3% gacha
-
-
-
|
№2 po‘lat temir-tersak va chiqindilar (2A turi) buyurtmachi talabiga muvofiq oltingugurt (S) ni ham va fosfor (P) ni ham miqdori 0,05 foizdan oshmasligi kerak. Bunda to‘g‘ri chiziqli bo‘laklarni bo‘rtiqlarining uzunligi 100 mm dan oshmasligi kerak. Temir-tersak va chiqindilar tarkibidagi trubalarning tashqi diametri 150 mm dan, devorlarini qalinligi 8 mm dan oshmasligi kerak.
№ A turdagi temir-tersak va chiqindilar (№3 po‘latli temir-tersak va chiqindilar) tarkibida po‘lat chiqindi (skrap) lar va qatlam (list) li metall o‘ramlarni bo‘lishiga ruxsat etiladi.
№4 po‘lat temir-tersak va chiqindilari (4A turi) mayda bo‘lakli magnizit va boshqa ishlab chiqarish chiqindilaridan, magnizit ishlab chiqarish mahsulotlarini chiqindilaridan (mix qoziqlar, boltlar, gaykalar va boshqalar) tashkil topgan bo‘lishi kerak.
Briketlar (6A, 7A, 23A turlari) toza po‘lat va cho‘yan qirindilaridan qaynoq va sovuq briketlash usullarida tayyorlanadi. Lekin briketlashga zanglab ketgan, yongan va kislotalar ta’sirida emirilgan qirindilarni qo‘shish ta’qiqlanadi. Briketlar shunday sifatli bo‘lishi kerakki, ularni iste’molchilarga tashishda va yuklashda qirindilarga aylanish miqdori 5 foizdan oshmasligi kerak.
№1 paketlar (8A turi) faqat toza, engil vaznli turli xil (qatlamli, yo‘l-yo‘l (polosovoy)li, nav (sortovoy)li, trubali) qalaylangan, emallangan, ruhlangan, boshqa rangli metallar bilan qoplangan, kislotalardan emirilgan, zanglab ketgan (zang dog‘lari bo‘lsa ruhsat etiladi) va yongan metallarni presslash ruxsat etilmaydi.
Yuqori №2 va past №3 zichlikdagi paketlar (9A va 10A turlari) engil vaznli po‘latli temir-tersak va chiqindilardan presslangan bo‘lishi kerak. Bunda ularning tarkibida qirindilarni bo‘lishiga ruhsat etiladi.
Engil vaznli temir-tersak va chiqindilar deb, solishtirma (nasipnoy) zichligini temir-tersak va chiqindilarni qayta ishlaydigan moslamada, mexanik zichlash natijasida oshirish mumkin bo‘lgan po‘lat temir-tersak va chiqindilariga aytiladi. Erkin ikkilamchi qora metallarni vaznini (kg) ularni egallab turgan hajmiga (m3) nisbati, temir-tersak va chiqindilarning uyma zichligi deyiladi.
Po‘lat arqonlar va simlar (13A turi) o‘ralgan, kamida besh joyidan po‘lat simlar bilan bog‘langan bo‘lishi kerak. Po‘lat arqonlar gabarit o‘lchamli bo‘laklarga bo‘linishi mumkin.
№1 va №2 po‘lat qirindilar (14A va 15A turlari) turli turdagi sochiluvchan mayda qirindilar va turli xil uzunlikdagi tarashlangan, o‘yilgan, kesilgan (visechka) o‘ramlar shaklida bo‘ladi. №1 cho‘yan temir-tersak va chiqindilar (17A turi) mashinalar bo‘laklarini cho‘yan quymalaridan tashkil topgan. №2 po‘lat temir-tersak va chiqindilar (18A turi) cho‘yan qoliplarining bo‘laklari va ost tog‘ora (poddon) lar shaklida bo‘ladi.
Oshirilgan va yuqori fosfor tarkibli cho‘yan qolipga quyilgan quyma (pech, idish, badiiy san’at asarlari) bo‘laklari bolg‘alanuvchan cho‘yan, cho‘yan truba №3 cho‘yan temir-tersak va chiqindilari (19A turi)ni tashkil qiladi.
Temir-tersak va chiqindilarni sinfga kirmaydigan sinfini asosiy qismini domna prisadkalari (25A turi) tashkil qiladi. Domna prisadkalariga yuqori harorat yoki kislota ta’sir ettiriladigan, emallangan va ruxlangan, zang ta’sirida emirilgan temir-tersak va chiqindilar; cho‘yan burdalari, zarralari; pitralar, sochma o‘qlar (drob) yoki granulalar (qumoq-qumoq donalar); zang bosgan, qizdirilgan cho‘yan va po‘lat qirindilari; shlak chiqidilari kiradi.
Po‘latli temir-tersak va chiqindilarni B kategoriyasi 11 turdan iborat. 2B, 3B, 4B, 5B, 6B, 7B, 8B, 11B, 13B, 15B, 16B. Po‘latli temir-tersak va ularni chiqindilar 3 turdan: 17B, 20B, 24B iborat. Bundan tashqari sinfga kirmaydigan temir-tersaklarni 2 turi: 25B, 26B bor.
B kategoriyadagi temir-tersak va ularni chiqindilari, A kategoriyadagiday aniq ko‘rsatkichlarga ega. Bundan tashqari B kategoriyani har bir turi belgilangan kimyoviy tarkibga ega. Shuning uchun legirlangan temir-tersaklarni tarqalishi Davlat standarti bo‘yicha B 1 dan B 67 gacha bo‘lgan guruhlarda ko‘rsatilgan.
Foydalanilgan adabiyotlar:
Hojiyev Sh.T., Berdiyarov B.T. Sulfidli rux boyitmasini Qaynar Qatlam pechida kuydirish jarayonida silikatlar va ferritlar hosil bo’lishining oldini olish chora-tadbirlari // “Fan va Texnika taraqqiyotida intellektual yoshlarning o’rni” nomli Respublika ilmiy anjumanining ma’ruzalar to’plami, I qism/ Toshkent: ToshDTU, aprel, 2015. 171 – 174 b.
А.А. Юсупходжаев, С.Р. Худояров, Х.Р. Валиев, Ш.Т. Хожиев, И.К. Матмусаев. Взаимодействие компонентов шихты при их нагреве в металлургических печах// Proceedings of the III International Scientific and Practical Conference “Modern Scientific Achievements and Their Practical Application” (October 27 – 28, 2016, Dubai, UAE). Ajman, 2016, № 11(15), Vol. 1, c. 24 – 27.
Каримова Т.П., Самадов А.У., Саидова М.С., Юсупходжаев А.А., Хожиев Ш.Т. Разработка эффективной технологии снижения потери меди со шлаками методом автоматизации процесса разлива конвертерных шлаков при сливе// Proceedings of the III International Scientific and Practical Conference “Scientific and Practical Results in 2016. Prospects for their Development” (December 27 – 28, 2016, Abu-Dhabi, UAE). Ajman, 2017, № 1(17), Vol. 1, c. 40 – 43.
А.А. Юсупходжаев, С.Б. Мирзажонова, Ш.Т. Хожиев. Повышение комплексности использования сырья при переработке сульфидных медных концентратов// Proceedings of the III International Scientific and Practical Conference “Scientific and Practical Results in 2016. Prospects for their Development” (December 27 – 28, 2016, Abu-Dhabi, UAE). Ajman, 2017, № 1(17), Vol. 1, c. 45 – 48.
A.A. Yusupkhodjayev, Sh.T. Khojiyev. Methods of decreasing of Copper loss with Slag in Smelting Processes// International Academy Journal Web of Scholar. Kiev, March 2017, № 2(11), Vol. 1, PP. 5 – 8.
А.А. Юсупходжаев, Ш.Т. Хожиев, Ж.С. Мамиркулов. Технология получения металлизированных железных концентратов из низкосортного сырья// Сборник статей победителей IX Международной научно-практической конференции “World Science: Problems and Innovations”, состоявшейся 30 апреля 2017 г. в г. Пенза. // МЦНС «Наука и Просвещение», г. Пенза, 2017, Часть 1, № 176. С. 152 – 156.
|
| |
