15-laboratoriya ishi
Mavzu: Veb-saytlarni ishlab chiqishning Backend tomonida AngularJs dan foydalanish
15.1. Ishning maqsadi va mazmuni.
Ushbu tajriba ishining asosiy maqsadi Variant bо‘yicha yaratilgan
sahifaning server tomonini
dasturlashda PHP funksiya va obyektlaridan foydalanish kо‘nikmasini hosil qilish hisoblanadi.
15.2. Topshiriqni bajarish uchun qisqacha nazariy ma’lumotlar
Object (obyektlar) tipi.
Obyektlar – obyektga yо‘naltirilgan dasturlashdan kirib kelgan
ma’lumot tipidir.
Obyektga
yо‘naltirilgan dasturlash tamoyiliga kо‘ra, sinf – aniq xossalarga ega va ular bilan ishlaydigan metodli
obyektlar tо‘plami. Obyekt esa mos ravishda sinf nusxasidir. Masalan, dasturchilar – bu dasturni
tuzuvchi, kompyuter adabiyotlarini о‘rganadigan odamlar sinfi va bundan tashqari hamma odamlar
qatori ism va familiyasi mavjud. Endi agarda biror aniq dasturchi – Azamat Boboyevni olsak, u holda
uni shu xossaga ega bо‘lgan dasturchi sinfini obyekti sifatida qarash mumkin va u ham dastur tuzadi,
hamda ismi mavjud va boshqalar.
PHP dasturlash tilida
obyekt metodiga murojaat ->
amalidan foydalaniladi. Obyektni initsializatsiya
qilishda
obyektni о‘zgaruvchan nusxasini yaratadigan new ifodasidan foydalaniladi.
Misol. PHP dasturlash tilida obyektlar.
// odam sinfini yaratamiz.
class Person
{
// PHP dasturlash tilini о‘rganadigan odam metodi
function know_php()
{
echo "Endi men PHP dasturlash tilini bilaman!";
}
}
$bob =
new Person; // odam sinfini
// obyektini yaratamiz.
$bob -> know_php(); // uni PHP tiliga о‘rgatamiz.
?>
Resource (resurslar) tipi.
Resurs – bu tashqi resursga (masalan, ma’lumotlar bazasi bilan bog‘lanish) ssilka orqali bog‘langan
maxsus о‘zgaruvchidir. Resurslar maxsus funksiyalar (masalan, mysql_connect(), pdf_new() va
shunga о‘xshashlar) yordamida yaratiladi va foydalaniladi.
Null tipi.
Maxsus
NULL qiymati
о‘zgaruvchini qiymatga ega emasligi haqida ogohlantiradi.
О‘zgaruvchi NULL qiymat qabul qiladi, agarda:
unga
о‘zgarmas NULL ($var = NULL) о‘zlashtirilgan bо‘lsa;
unga hech qanday qiymat berilmagan bо‘lsa;
u
unset()funksiya yordamida tozalangan bо‘lsa.
NULL tipli faqat bitta qiymati mavjud – registrga sezgirligi kichik NULL kalit sо‘zidir.
Masalaning yechilishi.
Endi bо‘limning boshida qо‘yilgan masalaga qaytsak. U turli sabablar bо‘yicha har xil odamlarga
tuzilgan maktubni jо‘natishdan iborat edi. Bu masalani hal etish uchun о‘rganilgan vositalardan –
о‘zgaruvchilar,
amallar,
о‘zgarmaslar,
satrlar va
massivlardan foydalanishga harakat qilamiz.
Kо‘rsatilgan maktub qabul qiluvchiga bog‘liq ravishda murojaat va holati о‘zgaradi, shuning uchun
tabiiy ravishda bu kattalikni
о‘zgaruvchi deb belgilaymiz. Bundan tashqari hodisalar va odamlar kо‘p,
shuning uchun
massiv о‘zgaruvchi tipidan foydalanish qulay. Maktub matni har doim о‘zgarmas,
shuning uchun uni
о‘zgarmas deb berish maqsadga muvofiqdir. Juda uzun va qо‘pol
satrlarni
yozmaslik uchun satrlar
konkatenatsiya(qо‘shish) amalidan foydalanamiz. Shunday qilib, quyidagiga
ega bо‘lamiz:
// bizning yozuvimiz
// о‘zgarmas bо‘lsin.
define("SIGN","Hurmat bilan, Azamat");
// odamlar va hodisalar massivini beramiz
$names = array("Ivan Ivanovich",
"Petr Petrovich",
"Semen Semenovich");
$events = array(
"f" => "ochiq eshiklar kuni",
"o" => "kо‘rgazmaning ochilishi",
"p" => "bitiruvchilar bali");
// taklifnoma matnini tuzamiz.
$str = "Hurmatli, $names[0]";
$str .= "
Sizni taklif etamiz ".
$events["f"];
$str .= "
" . SIGN;
echo $str; // matnni ekranga chiqaramiz.
?>
Xulosa.
Shunday qilib, bu bо‘limda biz
PHP dasturlash tilining asosiy sintaksisi bilan tanishib chiqdik, turli
tipdagi о‘zgaruvchilar, о‘garmaslar va amallar bilan ishlashni,
PHP dasturlash tilidagi mavjud
tiplarini о‘rgandik.
Massivlar va
satrlar ma’lumot tiplari haqida gap ketganda ularni chuqur va
qismlarga ajratib о‘rgandik. Bu konstruksiyalar foydalanishga qulay va soddadir. Bular haqida keng
ma’lumotlar keyingi bо‘limlarda keltirilgan. Masalaning yechilishi bor bilimlarga asoslangan holda
sodda yechilgan, shuning uchun yechim amaliyotda qо‘llashga juda yaqin kelmaydi.
Keyingi
bо‘limlarda bu kamchiliklarni tо‘g‘rilaymiz va elektron maktubni umumiy shablonini yaratamiz.
