|
Xodimning mehnat muhofazasiga doir huquqlari va uni ro`yobga chiqarishdagi kafolatlar
|
| bet | 3/3 | | Sana | 23.11.2023 | | Hajmi | 73 Kb. | | #104084 |
Bog'liq 2-mavzu Doc1, Hamidova Sh. falsafa mustaqil ishXodimning mehnat muhofazasiga doir huquqlari va uni ro`yobga chiqarishdagi kafolatlar
O`zbekiston Respublikasining “Mehnatni muhofaza qilish to`g`risida” 1993 yil 6 maydagi qonuniga muvofiq, O`zbekiston Respublikasi fuqarolari, chet el fuqarolari va fuqaroligi bo`lmagan shaxslar mehnati muhofaza qilinish huquqiga egadirlar.
Mehnat muhofazasi, eng avvalo, insonning mehnat jarayonidagi xavfsizligi, sihat-salomatligi va mehnat qobiliyati saqlanishini ta`minlashga qaratilgandir.
Xodimlarning mehnat muhofazasi sohasidagi qator huquqlari mazkur qonunning 16-21-moddalarida, shuningdek Mehnat kodeksining tegishli normalarida aks ettirilgan bo`lib, mehnat muhofazasi talablari xodim ishga qabul qilingan vaqtdan boshlanadi.
O`zbekiston Respublikasi Mehnat kodeksining 16-moddasida ko`rsatilganidek, mehnat shartnomasi (kontrakt)ning shartlari mehnat muhofazasiga oid qonunlar va boshqa normativ hujjatlarning talablariga muvofiq bo`lishi shart.
Fuqarolarni ularning salomatligiga zid bo`lgan ishga qabul qilish man etiladi.
Ish beruvchi xodim kasb kasalligining paydo bo`lish ehtimoli yuqori darajada ekanligi oldindan ayon bo`lgan ishga qabul qilayotganda uni bu haqda ogohlantirishi shart.
O`zbekiston Respublikasining “Mehnatni muhofaza qilish to`g`risida”gi qonunining 17-moddasiga binoan ish beruvchi sog`liqni saqlash idoralari tomonidan belgilangan tartibga muvofiq ravishda bir qator kasblar va ishlab chiqarishning xodimlarini mehnat shartnomasini imzolash paytida-dastlabki tarzda va mehnat shartnomasi amal qiladigan davrda vaqti-vaqti bilan tibbiy ko`rikdan o`tkazishni tashkil qilishi shart. Xodimlar tibbiy ko`rikdan o`tishdan bosh tortishga haqli emaslar.
214-modda tibbiy ko`rik.
Ish beruvchi quyidagi xodimlarni tibbiy ko`rikdan o`tkazishni tashkil qilishi shart:
18 yoshga to`lmaganlar;
60 yoshga to`lgan erkaklar, 55 yoshga to`lgan ayollar;
nogironlar;
mehnat sharoitini noqulay ishlarda, tungi ishlarda, shuningdek transport harakati bilan bog`liq ishlarda band bo`lganlar;
oziq-ovqat sanoatida, savdo va bevosita, aholiga xizmat ko`rsatish bilan bog`liq bo`lgan boshqa tarmoqlardagi ishlarda band bo`lganlar;
umumta`lim maktablari, maktabgacha tarbiya va boshqa muassasalarning bevosita bolalarga ta`lim yoki tarbiya berish bilan mashg`ul bo`lgan pedagog va boshqa xodimlari.
Ma`lumki, O`zbekiston Respublikasi Sog`liqni saqlash vazirligi tomonidan O`zbekiston Respublikasi Mehnat va holini ijtimoiy muhofaza qilish vazirligi hamda O`zbekiston Respublikasi Kasaba uyushmalari Federatsiyasi Kengashi bilan kelishib, “Xodimlarni ishga kirishdan oldin dastlabki va davriy ko`rikdan o`tkazish tizimini takomillashtirish to`g`risida” 2000 yil 6 iyundagi 300-sonli buyrug`i chiqarilgan va ushbu buyruq O`zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi tomonidan 2000 yi 23 iyunda 937-son raqam bilan ro`yhatga olingan.
Ta`kidlanishicha, 2005 yilga qadar aholini salomatligini muhofaza etishning asosiy yo`nalishlari va O`zbekiston Respublikasida sog`liqni saqlashni isloh qilish, sog`liqni saqlashning asosiy yo`nalishi hisoblangan profilaktika samaradorligini oshirishdir, u aholi salomatligini muhofaza etishning asosiy negizi bo`lib qoladi.
|
| |
