|
Mexanik va elektromagnit tebranishlar
|
bet | 1/5 | Sana | 03.10.2024 | Hajmi | 1,45 Mb. | | #273323 |
Bog'liq 2.2-Ma`ruza
2 – ma’ruza
TABIIY FANLAR KAFEDRASI
2021
K.A.Bobojonov, D.Sh.Saidov
Fizika II
Ma’ruza rejasi - So‘nuvchi mexanik tebranishlar.
- Tebranishlarning so‘nish koeffisienti.
- So‘nishning logarifmik dekrementi va tizimning aslligi.
- Majburiy mexanik tebranishlar.
- Majburiy elektromagnit tebranishlar.
- Rezonans hodisasi.
- Tok va kuchlanishning rezonansi va ularning radiotexnikada qo‘llanilishi.
So‘nuvchi tebranishlar
Tebranish tizimi energiyasining sarf bo‘lishi natijasida, vaqt o‘tishi bilan asta-sekin tebranishning pasayishi jarayoni tebranishning so‘nishi deb ataladi.
Tebranish so‘nishining sabablari
Mexanik tizimlarda – ishqalanish hodisasining mavjudligi.
Elektr tizimlarida – issiqlik va elektromagnit to‘lqinlar nurlanishiga bog‘liq energiyaning yo‘qolishi hamda elektr va magnit gisterizisi hisobiga dielektrik va ferromagnetiklarda issiqlik sarflanishi.
Tizim erkin so‘nish tebranishining differensial tenglamasi
S – tebranuvchi kattalik,
– so‘nish koeffitsiyenti.
0 – erkin so‘nish tebranishining siklik chastotasi ( = 0 bo‘lganda)
Differensial tenglamaning yechimi:
Muhitning qarshiligi kichik bo‘lganda 2<< ω02
So‘nuvchi tebranishlar
amplitudasi
So‘nuvchi tebranishlar
chastotasi
So‘nuvchi tebranishlar amplitudasini e marta kamayshiga ketgan vaqt oralig‘i relaksatsiya vaqti deb ataladi.
So‘nish dekrementi
— vaqtlari bir davrga farq qiladigan ikkita ketma-ket tebranishlarning amplitudalari
|
| |