• Genişzolaqlı gücləndirici
  • Microsoft Word II -an imp.+




    Download 3,55 Mb.
    bet36/141
    Sana27.05.2024
    Hajmi3,55 Mb.
    #255296
    1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   141
    Bog'liq
    Microsoft Word II -an imp.

    R


    ekv
    j / C


    Uçıx.orta =
    S U R

    R

    .
    ekv

    olduğundan


    Y y



    R

    b k

    R
    k ekv
    1

    1



    r
    1  j C
    ( R k R ekv )

    olur. Sonuncu ifadədə modul və fazanı ayırsaq, yəni





    Ya
    1 e ja .t . ( )


    səklində yazsaq, faza xarakteristikasının
    Fa( )= arctg 1

    (2.14)



    r

    k
    C ( R

    • R

    )
    ekv

    tənliyini və modula uyğun olan tezlik xarakteristikasının






    1
    Ya
    (2.15)



    tənliyini alırıq.
    Aşağı tezliklərdə gücləndiricinin tezlik təhrifləri əmsalı Ma = 1 / Ya ifadəsi ilə təyin edilir, yəni


    Ma = 1/Ya= .
    Yuxarı tezlik oblastında gücləndiricinin güclənmə əmsalına nəzərən tezlik xarakteristikasının tənliyi


    Yyux = Uçıx.yux/ Uçıx.yux

    olur. Burada Uçıx.yux kəmiyyətini təyin etmək üçün şəkil 2.26,c - də göstərilmiş ekvivalent sxemi ardıcıl olaraq sadələşdirək. Əvvəlcə paralel qoşulmuş Rk, R1 və R2 müqavimətlərini R müqaviməti ilə əvəz edirik:




    R

    R
    1 1
    k
    1 1
    R1 R 2

    Sonra qarşılıqlı uyğunluq prinsipinə əsasən cərəyan mənbəyini SUbR gərginlik mənbəyinə çeviririk (şəkil 2.27,a). R və rb.son. müqavimətlərini toplayaraq gərginlik mənbəyini daxili müqaviməti R + rb.son olan cərəyan mənbəyinə çeviririk (şəkil 2.27,b). Paralel qoşulmuş R + rb.son və reb.son müqavimətlərini Rcəm müqaviməti ilə əvəz edərək, yenidən cərəyan mənbəyi halından gərginlik mənbəyi halına qayıdırıq (şəkil 2.27,c). Bu halda gərginlik mənbəyi Uekv





    Uekv
    S Ub R Rekv
    R rb

    ifadəsi ilə təyin edilir. Alınmış sxemə əsasən





    Uekv
    ( j
    1
      C ) U

    U eb.son. ekv .
    (2.16)

    çıı
    Rekv j
    1
    Ceb.son.
    1  j  C
    eb.son.
    Rekv

    yazmaq olar.




    Şəkil 2.27. Gücləndiricinin yuxarı tezliklərdə ekvivalent sxeminin sadələşdirilməsi



    Orta tezliklərdə Uçıx.orta = Uekv olur, çünki Ceb tutumunun müqaviməti Rcəm müqavimətinə nəzərən çox böyükdür. Odur ki, sonuncu ifadədəki jCeb.s.Rcəm kəmiyyətini nəzərə almamaq olar, yəni Uçıx.orta =Uekv. Bu halda



    və yaxud


    Yy
    1
    1 j  Сtb.son
    Rekv
    (2.17)


    Yy
    1 e jy.t . ()
    (2.18)

    olur.
    2.18 ifadəsindən tezlik xarakteristikasının tənliyi, tezlik təhrifləri əmsalı və faza xarakteristikasının tənliyi yuxarı tezlik oblastında aşağıdakı kimi yazıla bilər:
    1
    Yy ( ) =





    y .t .

    Y
    My = 1
    - arctg ( Ceb.s Rekv ),




    y .t .



        1. Genişzolaqlı gücləndirici. Siqnalların geniş tezlik diapazonunda gücləndirilə bilməsi üçün elə dövrə nəzərdə tutmaq lazımdır ki, bu dövrə aşağı və yuxarı tezliklərdə aperiodik gücləndiricinin güclənmə əmsalını yüksəldə bilsin. Belə dövrə kimi aşağı və yuxarı korreksiya dövrələrindən istifadə edilə bilər. Bundan əlavə enlizolaqlı gücləndiricilərdə yüksəktezlikli tranzistorlardan istifadə edilir. Kollektor dövrəsindəki Rk müqavimətini azaltmaqla ekvivalent Rekv müqavimətinin azalmasına və beləliklə də yuxarı tezliklərdə My tezlik təhrifləri əmsalının azalmasına nail olurlar. Lakin Rk müqavimətinin azalması kaskadın güclənmə əmsalını aşağı salır. Odur ki, tələb olunan güclənmə əmsalını əldə etmək üçün kaskadların sayını artırmaq lazım gəlir.

    Aşağı tezliklərdə korreksiya dövrəsi RsüzCsüz dövrəsidir (şəkil 2.28). Csüz kondensatorunun tutumu elə seçilir ki, orta və yuxarı tezliklərdə

    müqavimət
    1/ Csüz Rsüz
    olsun və kollektor cərəyanının dəyişən toplananı

    emitter-kollektor keçidi – Rk – Lk – Csüz – torpaq – Re – Ce –emitter dövrəsi ilə axa bilsin.

    Beləliklə, Rsüz müqaviməti orta və yuxarı tezliklərdə gücləndiricinin güclənmə əmsalına təsir etmir. Aşağı tezliklərdə isə 1/ Csüz müqaviməti Rsüz müqavimətinə yaxın olur ki, bu da kollektordan axan dəyişən cərəyanın bir hissəsinin Rsüz müqavimətindən axmasına imkan verir. Bu halda yükün müqaviməti artır və uyğun olaraq güclənmə əmsalı da yüksəlir.
    Yuxarı tezliklərdə korreksiya elementi kimi Rk müqavimətinə ardıcıl qoşulmuş Lk induktivliyindən istifadə edilir. Lk induktivliyinin qiyməti elə seçilir ki, ancaq yuxarı tezliklərdə yuxLk müqaviməti Rk-ya yaxın olsun və yük müqavimətinin artması və beləliklə də, güclənmə əmsalının artması mümkün olsun. Orta və aşağı tezliklərdə Lk << Rk olduğundan Lk induktivliyi gücləndiricinin tezlik xarakteristikasına təsir etmir. Görün-düyü kimi, Rsüz, Csüz və Lk korreksiya elementlərini düzgün seçməklə siqnalın bütün tezlik diapazonunda bərabər gücləndirmə xüsusiyyətinə nail olmaq olar.

    Şəkil 2.28. Enlizolaqlı gücləndirici




        1. Download 3,55 Mb.
    1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   141




    Download 3,55 Mb.