Microsoft Word maruza matni docx




Download 353,71 Kb.
Pdf ko'rish
Sana08.10.2024
Hajmi353,71 Kb.
#274104
Bog'liq
1-ma\'ruza



1- Mavzu: Bulutli hisoblash (Cloud computing): asosiy tushunchalar. 
Reja:
1. Bulutli hisoblash (Cloud computing): asosiy tushunchalar. 
2. Bulutli hisoblashning asosiy bo‘limlari. 
1. Bulutli hisoblash (Cloud computing): asosiy tushunchalar. 
Bulutli hisoblash nima?

Bulutli hisoblash - 
elektron hisoblash xizmatlarini komputer tarmoqlari 
orqali yetkazib berishni nazarda tutadi. 
Asosiy bo‘limlari: 
Bulutli hisoblash xizmati asosan 3 xil modelga koʻrsatiladi:
1. infrastruktura xizmati (iglizcha Infrastructure as a Service),
2. platforma xizmati (iglizcha Platform as a Service)
3.dasturiy vosita xizmati (iglizcha Software as a Service).
Bulutli texnologiyalar -
bu Internet-foydalanuvchiga Internet-xizmat sifatida 
kompyuter resurslari taqdim etiladigan ma’lumotlarni qayta ishlash texnologiyalari.
"Bulut" so‘zi bu erda barcha texnik tafsilotlarni yashiradigan murakkab 
infratuzilmani ifodalovchi metafora sifatida mavjud. Bulutli hisoblash ma’lumotlarni qayta 
ishlash texnologiyasidir, unda foydalanuvchiga Internet xizmati sifatida kompyuter 
resurslari va imkoniyatlari taqdim etiladi. Foydalanuvchi o‘z ma’lumotlariga kirish 
huquqiga ega, ammo uni boshqarolmaydi va infratuzilma, operatsion tizim va o‘zi 
ishlayotgan dasturiy ta’minot haqida qayg‘urmasligi kerak. “Bulut” atamasi kompyuter 
tarmog‘I diagrammasidagi Internet tasviriga asoslangan metafora sifatida yoki barcha 
texnik tafsilotlar yashiringan murakkab infratuzilma tasviri sifatida ishlatiladi. 2008 yilda 
nashr qilingan IEEE hujjatiga ko‘ra, “Bulutli hisoblash” bu 1icrosof bo‘lib, unda ma’lumot 
Internet serverlarida doimiy ravishda saqlanadi va mijoz tomonidan vaqtincha saqlanadi, 
masalan, shaxsiy kompyuterlarda, o‘yin pristavkalari, noutbuklar, smartfonlarda va 
hokazo. Bulutli ma’lumotlarni kontseptsiya sifatida qayta ishlash quyidagilarni o‘z ichiga 
oladi:
1) xizmat sifatida infratuzilma
2) xizmat sifatida 1icrosof
3) dastur sifatida xizmat sifatida
4) ma’lumotlar xizmat sifatida
5) xizmat sifatida ish joyi
Internetning foydalanuvchilarga ma’lumotlarni qayta ishlashga bo‘lgan ehtiyojlarini 
qondira olishiga umumiy ishonch mavjud bo‘lgan boshqa texnologik tendentsiyalar. 
Bulutli texnologiyalar uchun eng muhim xususiyat foydalanuvchilarning Internet-
manbalarini notekis talab qilishidir. Ushbu notekislikni bartaraf etish uchun yana bir oraliq 
qatlam qo‘llaniladi: 
1. Bulutli hisoblash – bu turli xil xizmatlarni Internet orqali etkazib berish. Ushbu 
manbalarga ma’lumotlar saqlash, serverlar, ma’lumotlar bazalari, tarmoq va dasturiy 
ta’minot kabi vositalar va ilovalar kiradi.
2. Fayllarni shaxsiy qattiq diskda yoki mahalliy saqlash moslamasida saqlash 
o‘rniga, bulutga asoslangan saqlash ularni uzoqdagi ma’lumotlar bazasiga saqlash 


imkonini beradi. Elektron qurilma Internetga kirish huquqiga ega ekan, u ma’lumotlarga 
va uni ishlatish uchun dasturiy ta’minotlarga ega. 
Bulutli hisoblash odamlar va korxonalar uchun mashhur bo‘lgan variant bo‘lib, 
xarajatlarni tejash, samaradorlikni oshirish, tezkorlik va samaradorlik, ishlash va xavfsizlik 
kabi bir qancha sabablarga ko‘ra. 
Bulutli hisoblash haqida tushuncha
Bulutli hisoblash shunday nomlanadi, kirish mumkin bo‘lgan ma’lumot bulut yoki 
virtual bo‘shliqda masofadan turib topiladi. Bulutli xizmatlarni taqdim etadigan 
kompaniyalar foydalanuvchilarga fayllar va dasturlarni masofaviy serverlarda saqlashga 
imkon beradi va keyin Internet orqali barcha ma’lumotlarga kirishadi. Bu shuni 
anglatadiki, foydalanuvchiga masofadan turib ishlashga imkon berib, unga kirish uchun 
ma’lum bir joyda bo‘lish talab qilinmaydi. 
Bulutli hisoblash Internetda boshqariladigan uchinchi tomon xizmatlari sifatida 
mavjud bo‘lgan apparat va dasturiy ta’minot resurslaridan iborat. Ushbu xizmatlar ilg‘or 
dasturiy ta’minot dasturlari va server kompyuterlarning yuqori darajali tarmoqlariga 
tayanadi. 
Malumotlarni bulutli omborlarda saqlash 
Eng mashhur bulutli omborlar ro‘yxatiga quyidagilar kiradi: Dropbox, 
cloud@mail.ru, Yandex.Disk, Box, 2icrosoft OneDrive, Google Drive, iCloud va 
boshqalar. 
Bulutli ma’lumotlarni saqlash 
GOOGLE DRIVE Google disk – 
foydalanuvchilarga ma’lumotlarini bulutdagi serverlarda saqlash va Internetdagi boshqa 
foydalanuvchilar bilan bo‘lishish imkonini beradigan mashhur bulutli ma’lumotlar ombori. 
OneDrive 
– 2014 yil fevral oyida qayta nomlangan Microsoft SkyDrive, fayllarni 
almashish funktsiyalari bilan bulutga asoslangan onlayn fayllarni saqlash xizmati. 
SkyDrive 2007 yil avgust oyida Microsoft tomonidan yaratilgan. Endi OneDrive bulutli 
omborxonalardan biri hisoblanadi.
Dropbox
- foydalanuvchilarga ma’lumotlarini bulutdagi serverlarda saqlash va 
Internetdagi boshqa foydalanuvchilar bilan bo‘lishish imkonini beradigan bulutli 
ma’lumotlarni saqlash. Uning ishi ma’lumotlarni sinxronlashtirishga asoslangan. 
Yandex.Disk
Yandeksning bepul bulutli xizmati bu foydalanuvchilarga 
ma’lumotlarini bulutdagi serverlarda saqlash va Internetdagi boshqa foydalanuvchilarga 
uzatish imkonini beradi. 
Bitcasa
– ma’lumotlarning cheksiz miqdorini saqlashga imkon beradigan bulutli 
ma’lumotlarni saqlash. 2013 yilda kutilgan versiya beta-versiyadan chiqdi. Bitcasa 
Mastercard, VeriSign, Classmates.com va Mozy-ning sobiq xodimlari tomonidan tashkil 
etilgan.
Nazorat uchun savollar? 
1. Bulutli hisoblash nima?
2. Bulutli hisoblash haqida tushunchangiz? 
3. Malumotlarni bulutli omborlarda saqlash qanday bo‘ladi? 
Foydalanilgan adabiyotlar 
1. Gulyamov, S.S. va b. (2019). Raqamli iqtisodiyotda blokcheyn texnologiyalari. -
T.Iqtisod-Moliya. 396 b.2. Nunez, A. iCanCloud: A Flexible and Scalable Cloud 
Infrastructure Simulator / A. 
2. Nunez // J. Grid Comput. 2012. - Germany: Springer, 2012. -Vol. 10.-P. 185209. 


3. Buyya, R. GridSim: a toolkit for the modeling and simulation of distributed 
resource management and scheduling for Grid computing / R. Buyya, M. Murshed / 
Concurr. Comput. Pract. Exp. - USA: Wiley, 2002. - Vol. 14. - No 13-15. P. 1175-1220. 
4. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii 
5. https://shongames.ru/uz/network/osnovnymi-preimushchestvami ispolzovaniya- 
oblachnyh-tehnologii-yavlyayutsya/ 
6. https://en.wikipedia.org/wiki/Analytic_hierarchy_process 
7. Furht B. Escalante A. Handbook of cloud computing. Boston, USA: Springer US; 
2010. p. 22–3. 
8. Calheiros, R.N. CloudSim: A Novel Framework for Modeling and Simulation of 
Cloud Computing Infrastructures and Services./ R.N. Calheiros. Eprint: Australia, 2009.

Download 353,71 Kb.




Download 353,71 Kb.
Pdf ko'rish