BOB. MOBIL OPERATSION TIZIM XAVFSIZLIGI

Download 2,59 Mb. Pdf ko'rish
bet	29/56
Sana	03.06.2024
Hajmi	2,59 Mb.
	#259799

1 ... 25 26 27 28 29 30 31 32 ... 56

Bog'liq
10.-S.K.GanievT.A.Kuchkarov.TarmoqxavfsizligiMobiltarmoqxavfsizligi

6 BOB. MOBIL OPERATSION TIZIM XAVFSIZLIGI
6.1. Mobil operatsion tizimlar
Mobil qurilmalarning sifati asosan apparat xarakteristikalariga
bog’liq bo’lsa, ulardan foydalanish qulayligi ko’p jihatdan mobil
operatsion tizimlarga (OT) bog’liq.
Hozirda mavjud mobil operatsion tizimlar foydalanuvchilarga
nafaqat mobil telefonlar uchun odatiy bo’lgan SMS-xabarlarni jo’natish va
telefon chaqiruvlarini bajarish kabi harakatlarni, balki ma’lumotlarni
saqlash, tahrirlash va almashishi bo’yicha keng imkoniyatlarni taqdim
etadi. Ba’zi mobil operatsion tizimlar ma’lumotlarni shifrlab saqlash,
hamda mobil qurilmadagi ma’lumotlarni masofadan boshqarish bo’yicha
qo’shimcha imkoniyatlarga ega.
Mobil operatsion tizimlarni quyidagi alomatlari bo’yicha tasniflash
mumkin (6.1-rasm):
- operatsion tizim ochiqligi;
- axborotni himoyalash vositalarining mavjudligi (AHV);
- axborotni kriptografik himoyalash vositalarining mavjudligi
(AKHV);
- oxirgi qurilmalar turi.
Quyida mobil qurilmalar uchun keng tarqalgan operatsion tizimlar
ko’rilgan.
Symbian OS.
Ushbu operatsion tizim Nokia firmasining madadi
tufayli eng ommabop hisoblanar edi. Ushbu tizim o’lchamining kichikligi,
hamda grafika interfeysining va tizim yadrosining bir-biridan ajratilganligi
ham muhim rol o’ynadi. Bu uning turli mobil qurilmalariga osongina
o’rnatilishiga imkon berdi. Keyinroq ko’p vazifalik qo’shilgan.
Har bir mutaxassis apparat platforma cheklovlariga bog’liq holda
o’zining operatsion tizim versiyasini yaratar edi. Har bir versiya o’ziga xos
xususiyatlarga ega bo’lib, har bir versiya uchun o’zining ilovalarini ishlab
chiqish lozim edi. Bu noqulaylik edi. Shu sababli Windows Mobile,
Android va iPhone operatsion tizimlari paydo bo’lganidan keyin Symbian
operatsion tizim o’zining ommaviyligini yo’qotdi. Hozirda faqat Nokia
kompaniyasi ushbu operatsion tizimdan o’zining smartfonlari uchun
foydalanadi.

74
6.1-rasm. Mobil operatsion tizimlarning tasnifi
Symbian operatsion tizim afzalliklari:
- xotiraga va prosessorga talablarning pastligi;
- ishlatilmaydigan xotirani bo’shatish funksiyasi;
- barqarorlik;
- ushbu platforma uchun viruslar sonining kamligi;
- tezdan yangi versiya paydo bo’ladi va barqarorlik tiklanadi;
- dasturlarning katta soni.
Symbian operatsion tizim kamchiliklari:
- shaxsiy kompyuter bilan ulanish uchun qo’shimcha dastur
o’rnatilishi lozim;
- eski va yangi versiyalar uchun dasturlarning nomuvofiqligi.

Download 2,59 Mb.

1 ... 25 26 27 28 29 30 31 32 ... 56

Download 2,59 Mb.

Pdf ko'rish