INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL SCIENCE AND INNOVATION
SPECIAL ISSUE: "MODERN PROBLEMS AND PROSPECTS OF DEVELOPMENT OF ENERGY
SUPPLY OF DIGITAL TECHNOLOGY FACILITIES", MARCH 1, 2024
50
Holbuki, tumshuq qismida samolyotning “ko’zi” bo’lmish radarlar joylashgan. Demak, bu
tumshuq qismi nafaqat oddiy qobiq bo’lib, u maxsus radioshaffoflik xususiyatiga ega bo’lgan
qobiq bo’lishi kerak, shuning uchun ham обтекатель ni xohlagan materialga almashtirib qo’ya
olmaymiz. Buni albatta maxsus sertifikatsiyalangan zavodlar, korxonalar qayta tiklash imkoniyati
bor.
1-rasm. Samolyotning tumshiq qismida joylashgan radio qabul qilgichi
Aviakorxonaning geografik
jixatdan qulay joylashganligi, Islom Karimov nomidagi
“Toshkent xalqaro aeraporti” hududiga tutash bo’lganligi, har qanday havo kemasini qabul qila
olishi, saqlashi, texnik xizmat ko’rsatishi va ta’mirlashni amalga oshirilish imkonini beradi.
Bazali
metrologiya xizmati va kimyo –analitik
tahlili laboratoriyasi mavjud, korxonada metrologiya
xizmati mavjud bo’lib, maxsus o’lchov vositalarining 350 turiga yaqin va umumiy qo’llaniladigan
o’lchov vositalarining 100 dan ortiq turlarini tekshirish huquqiga ega.
2017-yilda Kalibrlash laboratoriyasi tashkil etilgan hamda o’lchov vositalarini “Texnik
jixatdan tartibga solish, Uzstandart agentligi” ISO/MEK 17025-2009 talablariga muvofiq ravishda
kalibrovkalash huquqiga ega bo’ldi. Bunda noaniqlikni ifoda qilish bilan akkreditasiya sohasiga
binoan kalibrovka o’tkazilishi aviatsiya xavfsizligi evropa agentligi tomonidan tan olinganligini
bildiradi.
Biroq, обтекатель qayta ta’mirlangandan so’ng bir muammo paydo bo’lmoqda, ya’ni
qanchalik
shu shaffoflik qayta tiklandi, yoki yo’qotildi. Обтекатель ning sifatini aniqlash
muammo bo’lib qolmoqda. Hosil bo’lgan
yoriqlar tiklanmoqda, lekin shu tiklangan materialda
qanchalik o’zgarish bo’ladi? Buni tekshirish uchun laboratoriya sharoitida tekshirish lozim, lekin
bunday laboratoriyalar o’zbekistonda mavjud emas.
Ilmiy maqolamdan maqsad 9GHz dan 12GHz gacha diapazonda radioapparatura va
metrologik ta’minoti qanchalik shaffoflik miqdori kamaytrilganligini o’lchab
beruvchi qurilma
yasashimiz kerak va uning metrologik xususiyatini o’lchashimiz kerak bo’ladi, va shu qurilma
yordamida обтекатель
ning sifatini aniqlab beriladi, bu esa muammo o’ta dolzarb bo’lib
hisoblanadi.
Uchish paytida samolyotlar bilan qushlarning to’qnashuvi bilan bog’liq hodisalar 2022 yil
da bizni statistic natijamiz shuni ko’rsatadiki bu birinchi jadvalimizda quydagicha ko’rsatilgan.
