Modernization of the Curricula in sphere of smart building engineering Green Building (greb)

Ijtimoiy 
munosabatlarni 
ekologik 
huquqiy 
tartibga solishning xususiyatlari har biriga ayrim 
umumiy belgilar xos bo’lgan maxsus ekologik 
tizimlarning mavjudligi bilan bog’liq. Ekosistemaning 
tarkibiy qismlarini 
tabiiy ravishda kelib chiqqan 
obektlar 
tashkil etadi [3]. 
Har qanday ekosistemaga 
yopiqlik, 
ya’ni 
mustaqil, o’zga ta’sir yordamisiz amal qilish xos 
(masalan, yaylovlarda, bahor va yozda o’tlar o’z-
o’zidan o’sib chiqadi, haydaladigan yerlarni esa inson 
aralashuvi, ya’ni ekish, yer haydash, parvarishlash, 
begona o’tlarga qarshi kurash bo’lmasa, begona o’t 
bosib ketadi). 
Barcha ekosistemalar bir-biri bilan bog’liq. 
Ushbu o’zaro aloqadorlikni unutish salbiy oqibatlarga 
olib keladi. Masalan, begona o’tlarga qarshi kimyoviy 
vositalar bilan kurash — tuprokdagi va boshqa 
faunaning halokatiga, o’rmondagi daraxtlarni kesib 
tashlash — daryo va ko’llar sathining kamayishiga 
olib keladi. 

Xar bir ekosistema 
biomahsuldorligi bilan 
ajralib turadi: 
tuproq — mahsuldorligi bilan; fauna 
— mavjudotlarning ko’payishi bilan; daraxtlar — 
mevalari, urug’lari bilan va h.k. 
Ekologiyaga oid qonunlar tabiiy muxit, ya’ni 
ekosistemalarning o’zaro bog’liq tizimi ekanligini va 
shu bois yaxlit va muayyan tartibga solingan bo’lishi 
kerakligini inobatga olishi zarur. Hozircha bunga 
erishilgani yo’q va ekologik huquq normalari ko’plab 
huquq manbalarida, jumladan qonunchilikning boshqa 
tarmoqlariga kiradigan manbalarda joylashgan. 
Shunday qilib, 
tabiiy ob’yekt — 
atrof tabiiy 
muxitning amaldagi qonunlar bilan 
muhofaza 
etiladigan, tabiiy kelib chiqish alomatlariga ega 
bo’lgan, 
ekologik, 
iqgisodiy, 
madaniy 
va 
sog’lomlashtirish funksiyalarini bajarishga hamda 
insonni o’rab turgan muhitning sifatini ta’minlashga 
qodir bo’lgan tarkibiy qismi. 

Download 5,02 Mb.