19-Aylanmadan soliq to’laydigan korxonalarda soliqlar hisobi
Aylanmadan soliq O‘zbekiston Respublikasida kichik va o‘rta biznes subyektlari uchun mo‘ljallangan soddalashtirilgan soliq turi bo‘lib, korxonaning sof daromadi o‘rniga umumiy aylanmasidan hisoblanadi. Bu soliq turi kichik biznesni qo‘llab-quvvatlash va ularning soliq yukini kamaytirish maqsadida joriy etilgan. Quyida aylanmadan soliq to‘laydigan korxonalarda soliqlar hisobi va to‘lash tartibi haqida batafsil ma'lumot berilgan.
### Aylanmadan Soliq Hisobi
1. Soliq Bazasi:
- Soliq bazasi korxonaning umumiy aylanishidan iborat bo‘lib, bunda daromadlar va xarajatlar hisobga olinmaydi. Barcha sotishlardan olingan tushumlar soliq bazasi sifatida qabul qilinadi.
2. Soliq Stavkasi:
- Aylanmadan soliq stavkasi O‘zbekiston Respublikasida 4% ni tashkil etadi. Bu stavka korxonaning umumiy aylanmasidan hisoblanadi.
3. Soliqni Hisoblash:
- Har chorakda yoki yilda korxona umumiy aylanmasini hisoblab, unga 4% soliq stavkasini qo‘llaydi.
- Masalan, agar korxonaning choraklik aylanmasi 100 million so‘m bo‘lsa, soliq 100 million so‘m * 4% = 4 million so‘mni tashkil etadi.
### Soliqni Hisoblab Chiqarish va To‘lash Tarti
1. Hisobotlar Tayyorlash:
- Korxonalar har chorakda yoki yilda o‘z aylanmasi haqida hisobot tayyorlaydi va soliq organlariga topshiradi. Bu hisobotda korxonaning umumiy aylanishi, soliqqa tortiladigan baza va hisoblangan soliq miqdori ko‘rsatiladi.
2. Soliqni To‘lash:
- Hisobot topshirilgandan so‘ng, hisoblangan soliq summasi davlat g‘aznasiga to‘lanadi.
- Soliq to‘lash muddatlari odatda soliq yilining choraklarida yoki yil oxirida belgilangan.
3. Nazorat va Tekshirish:
- Soliq organlari korxonalarning aylanmasi va hisoblangan soliqlarni tekshirib boradi. Noto‘g‘ri hisoblangan yoki to‘lanmagan soliqlar uchun jarimalar va penya qo‘llanilishi mumkin.
### Afzalliklar va Kamchiliklar
Afzalliklari:
- Hisob-kitoblarning soddaligi va aniq hisoblash imkoniyati.
- Kichik va o‘rta biznes uchun soliq yukining kamayishi.
- Hisobotlarning soddalashgan shakli.
Kamchiliklari:
- Sof foydadan emas, umumiy aylanmadan soliq solinishi tufayli ba’zi hollarda soliq yukining oshishi.
- Ko‘p xarajatlari bo‘lgan korxonalar uchun nisbatan yuqori soliq yukini yaratishi mumkin.
Aylanmadan soliq O‘zbekiston Respublikasida kichik va o‘rta biznes subyektlari uchun moslashgan soddalashtirilgan soliq rejimidir. Bu soliq turi kichik biznesni qo‘llab-quvvatlash va ularning rivojlanishini rag‘batlantirishga qaratilgan bo‘lib, soliqlarni hisoblash va to‘lash tartibi soddalashgan. Aniq ma’lumotlar uchun soliq maslahatchisi yoki mahalliy soliq organlariga murojaat qilish tavsiya etiladi.
|
