Muhammad al-Xorazmiy nomidagi Toshkent axborot texnologiyalari universiteti toshkent 2024

REJA:

• KIRISH:
• Protsessorlar o’zi nima?

• ASOSOIY QISM:
• Protsessorlarning turlari.
• 8051 protsessorining tuzilishi.
• 8051 protsessorining xususiyatlari.
• 8051 protsessorining ishlash tamoyillari.
• XULOSA
• FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR

Protsessor o’zi nima?

• Protsessor— elektron mashinaning dastur (programma) da koʻzda tutilgan amallar; informatsiyani oʻzgartirish, barcha hisoblash jarayonlarini, xisoblash mashinasidagi boshqa qurilmalarning ishini boshqarib turish uchun moʻljallangan markaziy qurilmasi.

• Boshlang'ich protsessorlar (1940-1950 larda): Birinchi kompyuterlar uchun ishlab chiqarilgan protsessorlar, elektron lampalar yoki tranzistorlar asosida ishlaydigan, juda katta va qavatli qurilmalardir. Masalan, ENIAC kompyuteri uchun ishlab chiqarilgan protsessorlar.
• Tranzistor protsessorlar (1950-1960 larda): Tranzistorlar bilan ishlaydigan protsessorlar, katta va qavatli qurilmalardan qisqa va kichikroq bo'lgan, ishlab chiqarishda oson va tezlashdirilgan. Bu davrda, IBM 360 va PDP seriyasi kompyuterlarda ishlatilgan tranzistor protsessorlar mashhur bo'ldi.
• Integrlashtirilgan loyihalar (1970-1980 larda): Bu davrda protsessorlar birlashtirilgan chiplar sifatida ishlab chiqarilgan, ularning ichida bir nechta transizstorlar, hisoblovchi va boshqa loyihalar jamlanib ishlatilgan. Bu loyihalar kompyuterlar uchun kichikroq, ishonchli va tez ishlovchi protsessorlarni olib kelgan, masalan, Intel 8086 va 80286.
• Modern protsessorlar (1990-lardan hozirgacha): Bu davrda protsessorlar o'zlarini osonlashtirish, ishonchli va tezlashtirish uchun jamlangan. Bu davrning boshlarida Pentium va AMD Athlon kabi mashhur protsessorlar chiqqan.
• Bugungi kunda (2010-lar – hozir): Bugungi protsessorlar juda yuqori ishlovchi, yuqori tezlikka ega va kam quvvat sarflaydigan. Ular o'zlarini ichki xotira va grafika qobiliyatlarini yaxshilashga yo'naltirgan. Intel Core i3, i5, i7 va AMD Ryzen kabi protsessorlar bu davrning namunalaridir.