• Foydalanilgan adabiyotlar
  • Muhammad al-Xorazmiy nomidagi Toshkent axborot texnologiyalari universitetining smto’ 051-19guruh talabasi Kodirjonov Dilmurodning Bitiruv malakaviy ishi oldi amaliyot hisoboti




    Download 32,92 Kb.
    bet7/7
    Sana23.07.2024
    Hajmi32,92 Kb.
    #268287
    1   2   3   4   5   6   7
    Bog'liq
    indw practice

    8. Geolokatsiya maʼlumotlari:
    Albatta! Sun'iy yo'ldosh aloqa tizimlarida geolokatsiya ma'lumotlarining har bir xususiyati haqida batafsilroq ma'lumot:
    1. GPS koordinatalari:
    - Ta'rif: Sun'iy yo'ldosh aloqa qurilmasining aniq geografik joylashuvini ta'minlovchi kenglik va uzunlik koordinatalari.
    - Maqsad: Sun'iy yo'ldosh antennalarini tekislash, mobil aloqa qurilmalarini joylashtirish va aktivlar joylashuvini kuzatish uchun zarur.
    - Format: Odatda darajalar, daqiqalar va soniyalarda (DMS) yoki o'nlik darajalarda (DD) ifodalanadi. Masalan, DMS: 40° 42' 51" N, 74° 0' 21" Vt yoki DD: 40,7142° N, 74,0059° Vt.
    2. Balandlik:
    - Ta'rif: Qurilma yoki sun'iy yo'ldosh joylashgan dengiz sathidan balandlik.
    - Maqsad: Sun'iy yo'ldosh joylashuvini aniqlash va UAV yoki samolyot kabi yuqori balandlikdagi ilovalarda ishlatiladigan qurilmalar uchun muhim.
    - Format: o'rtacha dengiz sathidan (AMSL) metr yoki fut bilan o'lchanadi.
    3. Azimut:
    - Tanrif: Yo'naltiruvchi yo'nalishdan (odatda haqiqiy shimol) sun'iy yo'ldosh yo'nalishiga yoki antennadan sun'iy yo'ldoshgacha bo'lgan ko'rish chizig'igacha soat yo'nalishi bo'yicha o'lchanadigan gorizontal burchak.
    - Maqsad: Sun'iy yo'ldosh antennasini gorizontal tekislikda sun'iy yo'ldoshga to'g'ri moslashtirish uchun foydalaniladi.
    - Format: darajalarda o'lchanadi, 0° dan 360° gacha.
    4. Balandlik:
    - Ta'rif: Sun'iy yo'ldosh antennasining sun'iy yo'ldoshga qarash chizig'i va gorizontal tekislik orasidagi vertikal burchak.
    - Maqsad: Optimal signal qabul qilinishini ta'minlash uchun idishni to'g'ri tekislash uchun juda muhimdir.
    - Format: darajalarda o'lchanadi, odatda 0° (gorizontal) dan 90° gacha (to'g'ridan-to'g'ri tepada).
    5. Egrilik/Polarizatsiya burchagi:
    - Ta'rif: Sun'iy yo'ldosh antennasining LNB qutblanishini sun'iy yo'ldosh signali polarizatsiyasi bilan moslashtirish uchun zarur bo'lgan burchakni sozlash.
    - Maqsad: Qutblanish nomuvofiqligidan kelib chiqadigan signal buzilishini kamaytiradi, signalni aniqroq qabul qilishni ta'minlaydi.
    - Format: Vertikal o'qdan kerakli aylanishni ko'rsatuvchi darajalarda o'lchanadi.
    6. Vaqt belgisi:
    - Ta'rif: Geolokatsiya ma'lumotlari yozilgan aniq sana va vaqt.
    - Maqsad: Vaqtni belgilash, aloqa tizimlarini sinxronlashtirish va ma'lumotlarni o'z vaqtida uzatish va qabul qilishni ta'minlash uchun muhim.
    - Format: Odatda muvofiqlashtirilgan universal vaqtda (UTC) va YYYY-AA-KK SS:MM:SS sifatida taqdim etiladi.
    7. Aniqlik:
    - Ta'rif: o'lchangan geolokatsiya ma'lumotlarining haqiqiy joylashuvga yaqinlik darajasi.
    - Maqsad: aniq joylashishni aniqlashni talab qiladigan ilovalar uchun hal qiluvchi ahamiyatga ega bo'lgan geolokatsiya ma'lumotlarining ishonchliligini ko'rsatadi.
    - Format: Odatda metr yoki futda o'lchanadi, bu haqiqiy joylashuv kutilayotgan radiusni ko'rsatadi.
    8. Tezlik va yoʻnalish:
    - Ta'rif: Agar mavjud bo'lsa, qurilmaning harakat tezligi va yo'nalishi.
    - Maqsad: Yerning past orbitasidagi (LEO) transport vositalari yoki sun'iy yo'ldoshlar kabi harakatlanuvchi aktivlarni kuzatish uchun muhim.
    - Format: Tezlik sekundiga metr (m/s) yoki soatiga kilometr (km/soat) bilan o'lchanadi va yo'nalish odatda haqiqiy shimoldan darajalarda beriladi.
    9. Geofizka:
    - Ta'rif: Geografik hudud atrofida o'rnatilgan virtual perimetr yoki chegara.
    - Maqsad: Qurilma belgilangan hududga kirganda yoki undan chiqqanda ogohlantirishlar yoki harakatlarni ishga tushirish uchun ishlatiladi, xavfsizlik, kuzatish va avtomatlashtirish uchun foydalidir.
    - Format: radiusli ko'pburchak yoki markaziy nuqtani tashkil etuvchi GPS koordinatalari to'plami bilan aniqlanadi.
    10. Sun'iy yo'ldosh izi:
    - Tanrif: Yer yuzasidagi sunʼiy yoʻldosh signallarini qabul qilish mumkin boʻlgan geografik hudud.
    - Maqsad: Aloqa xizmatlarining qamrov zonasini rejalashtirish va optimallashtirishda yordam beradi.
    - Format: qamrov zonasi chegarasini ko'rsatuvchi xarita qoplamasi sifatida taqdim etiladi.
    11. Geolocation Manba:
    - Ta'rif: GPS, GLONASS, Galileo yoki boshqa sun'iy yo'ldoshga asoslangan navigatsiya tizimlari kabi geolokatsiya ma'lumotlarining kelib chiqishi.
    - Maqsad: aniqlik va ishonchlilikka ta'sir qilishi mumkin bo'lgan geolokatsiya ma'lumotlarini olish uchun ishlatiladigan tizimni ko'rsatadi.
    - Format: Odatda qisqartma sifatida qayd etiladi (masalan, GPS, GLONASS).
    12. Xato chegarasi:
    - Ta'rif: Geolokatsiya ma'lumotlaridagi mumkin bo'lgan og'ish yoki xato.
    - Maqsad: Yuqori aniqlikni talab qiladigan ilovalar uchun muhim bo'lgan joylashuv ma'lumotlaridagi noaniqlik bahosini beradi.
    - Format: metr yoki fut bilan o'lchanadi, bunda haqiqiy joylashuv xabar qilingan joydan farq qilishi mumkin bo'lgan diapazonni ko'rsatadi.
    Geolokatsiya ma'lumotlarining bu xususiyatlari sun'iy yo'ldosh aloqa tizimlarining samarali ishlashi va boshqaruvi uchun juda muhim bo'lib, optimal ishlash uchun zarur bo'lgan aniq joylashishni aniqlash, kuzatish va moslashtirish imkonini beradi.

    Xulosa qilib aytadigan bo'lsak, sun'iy yo'ldosh aloqa tizimlari qurilmalari o'ziga xos xususiyatlarga ega bo'lib, ularni sun'iy yo'ldoshga asoslangan tarmoqlarda identifikatsiyalash va funksionalligini ta'minlaydi. Turli xil o'lcham va shakllarga ega sun'iy yo'ldosh antennalari signalni uzatish va qabul qilish uchun asosiy interfeys bo'lib xizmat qiladi. Past shovqin blokirovkasini pasaytiradigan konvertor (LNB) signallarni kuchaytiradi va sun'iy yo'ldosh qabul qiluvchisi tomonidan keyingi qayta ishlash uchun o'zgartiradi, u ma'lumotlarni dekodlaydi va foydalanuvchilarga taqdim etadi. Modemlar signallarni modulyatsiya va demodulyatsiya qilishni osonlashtiradi, sun'iy yo'ldosh aloqasi orqali ma'lumotlarning samarali uzatilishini ta'minlaydi. Blokni ko'taruvchi konvertorlar (BUC) sun'iy yo'ldoshlarga uzatish uchun signallarni yuqoriga aylantirish orqali ikki tomonlama aloqa tizimlarida hal qiluvchi rol o'ynaydi. Har bir qurilma seriya raqamlari yoki MAC manzillari orqali noyob tarzda aniqlanadi, bu tarmoq boshqaruvi va xavfsizligini oshiradi. C-diapazoni, Ku-diapazoni va Ka-diapazoni kabi muayyan chastota diapazonlarida ishlaydigan bu tizimlar turli xil aloqa ehtiyojlarini qondiradi. Geolokatsiya maʼlumotlari, jumladan GPS koordinatalari va antennaga ishora qiluvchi maʼlumotlar qurilmaning ishlashi va kuzatish imkoniyatlarini yanada optimallashtiradi. Bu xususiyatlar birgalikda sun'iy yo'ldosh aloqa tizimlari qurilmalarini zamonaviy telekommunikatsiya infratuzilmasining muhim tarkibiy qismlari sifatidagi rolini belgilaydi va ajratib turadi.



    Foydalanilgan adabiyotlar:

    1. Louis J. Ippolito "Yo'ldosh aloqa tizimlari muhandisligi".

    2. Timothy Pratt, Charlz V. Bostian va Jeremy E. Allnutt "Satellite Communications".

    3. Bryus R. Elbert "Yo'ldosh aloqasiga kirish".

    4. Http//:chat.openai.com

    Download 32,92 Kb.
    1   2   3   4   5   6   7




    Download 32,92 Kb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Muhammad al-Xorazmiy nomidagi Toshkent axborot texnologiyalari universitetining smto’ 051-19guruh talabasi Kodirjonov Dilmurodning Bitiruv malakaviy ishi oldi amaliyot hisoboti

    Download 32,92 Kb.