Operatsion tizimlarda ma’lumotlarni kiritish-chiqarishni
boshqarish.
Operatsion tizimlarda ma'lumotlarni kiritish-chiqarishni
boshqarishning bir
nechta usullari mavjud. Bu, ma'lumotlarni kiritish, o'qish, yozish va o'chirishni o'z
ichiga oladi. Quyidagi boshqa usullar ham mavjud bo'lishi mumkin:
1. Foydalanuvchi interfeysi: Operatsion tizimlar, foydalanuvchilarga
ma'lumotlarni kiritish uchun interfeyslar taqdim etadi. Bu interfeyslar odatda
grafikali (masalan, oyna yoki dastur paneli) yoki matnli (masalan, terminal
yoki komandalar qatorlariga ega bo'lgan dasturlar) bo'lishi mumkin.
Foydalanuvchilar ma'lumotlarni kiritish uchun bu interfeyslar orqali
foydalanishadi.
2. Fayllar va papkalardan foydalanish: Ma'lumotlarni
kiritish-
chiqarishning oddiy usullaridan biri fayllar va papkalardan foydalanishdir.
Fayllar ma'lumotlarni saqlash uchun ishlatiladi va ularni o'qish, yozish va
o'chirish imkoniyatiga ega bo'lishi mumkin. Foydalanuvchilar ma'lumotlarni
fayllarga yozish, fayllarni o'qish va fayllardan ma'lumotlarni o'chirish orqali
ma'lumotlarni boshqarishlari mumkin.
3. Bazalar va ma'lumotlar tuzilishi: Boshqa usul, ma'lumotlarni bazalar
yoki ma'lumotlar tuzilishlari yordamida boshqarishdir. Bazalar ma'lumotlarni
tashqi xotiralarda saqlash uchun ishlatiladi va ularga ma'lumotlarni kiritish,
o'qish, yozish va o'chirish imkoniyati beriladi. Bu usul ma'lumotlar bazalari
tuzish, bog'lash va so'rovlarni bajarganlikning bir nechta ko'rsatkichlarini o'z
ichiga oladi.
4. API va xizmatlar: Operatsion tizimlarda ma'lumotlarni kiritish-
chiqarishni boshqarishning boshqa usullari ham mavjud bo'lishi mumkin. API
(dasturlash interfeysi) orqali ma'lumotlar
olib berilishi, ularni qaytarish va
boshqa amallarni bajarish mumkin. API, dasturlarni bir-biriga bog'lash,
ma'lumot almashish va ma'lumotlarni boshqarish imkoniyatini beradi.
5. Skriptlar va avtomatlashtirish: Ma'lumotlarni kiritish-chiqarishni
avtomatlashtirish uchun skriptlar va avtomatik vositalardan foydalanish
mumkin. Bu, ma'lumotlarni
otomatik ravishda kiritish, o'qish, yozish va
o'chirish uchun dasturlash tilidan foydalanishni o'z ichiga oladi. Skriptlar
ma'lumotlarni avtomatik ravishda boshqarish uchun o'zlashtirilgan dasturlar
hisoblanadi.
6. Portallar va veb-interfeyslar: Ma'lumotlarni kiritish-chiqarishga
tizimlarda portallar va veb-interfeyslar taqdim etish mumkin. Bu,
foydalanuvchilarga veb-saytlar yoki o'zaro aloqalar orqali ma'lumotlarni
kiritish, o'qish, yozish va o'chirish imkoniyatini beradi.
Ma'lumotlarni kiritish-chiqarishni boshqarishning usullarixilma-xil tizimlarda
va muhitlarda farqli bo'lishi mumkin. Ushbu usullar
misol uchun operatsion
tizimlarda ma'lumotlar bazasi boshqaruvchisi (DBMS), fayllar tizimi, tarmoq
protokollari, komandalar qatorlari, interfeys dasturlari va boshqalarni o'z
ichiga
oladi.
Ma'lumotlarni kiritish-chiqarishni boshqarish amaliyoti quyidagilarni o'z
ichiga oladi:
1. Ma'lumotlarni kiritish: Foydalanuvchilar yoki avtomatlashtirilgan
jarayonlar ma'lumotlarni kiritish imkoniyatiga ega bo'ladi. Bu, interfeys orqali
ma'lumotlarni to'ldirish, fayl yoki bazaga yozish yoki tarmoq orqali
ma'lumotlarni qabul qilishni o'z ichiga oladi.
2. Ma'lumotlarni o'qish: Ma'lumotlarga o'qish, odatda so'rovlarni
yuborish orqali amalga oshiriladi. So'rovlar ma'lumotlar bazasiga yoki tizim
xotirasiga yuborilishi mumkin. Natijalar o'qish uchun foydalanuvchiga yoki
dasturga qaytariladi.
3. Ma'lumotlarni yozish: Foydalanuvchilar yoki avtomatlashtirilgan
jarayonlar ma'lumotlarni yozish imkoniyatiga ega bo'ladi. Bu, ma'lumotlar
bazasiga yoki fayllarga ma'lumotlarni yozish, o'zgartirish
yoki yangi
ma'lumotlarni qo'shishni o'z ichiga oladi.
4. Ma'lumotlarni o'chirish: Ma'lumotlarni o'chirish, odatda ma'lumotlar
bazasidan yoki fayllardan ma'lumotlarni olib tashlash orqali amalga oshiriladi.
O'chirish jarayoni ma'lumotlarni yo'q qilish yoki ularni o'chirishni o'z ichiga
oladi.
5. Ma'lumotlarni boshqarish: Ma'lumotlarni qidirish, tartiblash,
filtratsiya
qilish,
statistik
ma'lumotlarni
hisoblash,
ma'lumotlarni
sinxronlashtirish va boshqa boshqarish amaliyotlarini o'z ichiga oladi.
Bundan tashqari, ma'lumotlar
muxlislari, ma'lumotlar tahlil qilish usullari,
ma'lumotlar ko'chirish protokollari va boshqalar ma'lumotlarni kiritish-chiqarishni
boshqarishda ishlatilishi mumkin bo'lgan qo'shimcha asboblar va usullar misol
bo'lishi mumkin.
