|
Muhammad al-xozazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti operatsion tizimlar fanidan Mustaqil ish Mavzu
|
| bet | 2/3 | | Sana | 23.07.2024 | | Hajmi | 299,59 Kb. | | #268307 |
Xotira va uning turlari
Xotira kompyuterda programmalar va berilganlarni, amal natijalarini saqlaydigan qurilma. Xotiraning turlari ko’p: tezkor, doimiy, tashqi, kesh, video.
Tezkor xotira kompyuterning muhim qismi bolib, protsessor undan amallarni bajarish uchun programma, berilganlarni oladi va amalni bajarib, natijani yana unda saqlaydi. Shuni alohida ta’kidlash lozimki, kompyuter ochirilsa, tezkor xotirada saqlanayotgan programmalar va berilganlar yoq bolib ketadi. Shuning uchun ularni qattiq diskda yoki disklarda saqlab qolish kerak. Kompyuter ishlab turganda elektr tokini ogohlantirmasdan ochirish, umuman aytganda, katta zarar keltirishi mumkin. Barcha turdagi xotiralar uchun muhim tushuncha uning hajmidir. Kompyuterlarda ma’lumot birligining eng kichik olchovi sifatida bayt qabul qilingan bolib, 1 bayt 8 bit (ikkilik raqam)ga teng.
Kesh xotira. Kesh xotira kompyuterning ishlash tezligini oshirish uchun ishlatiladi. U tezkor xotira va mikroprotsessor orasida joylashgan bolib, uning yordamida amallar bajarish tezkor xotira orqali bajariladigan amallardan ancha tez bajariladi. Shuning uchun kompyuter xotiraning koproq ishlatiladigan qismi nusxasini kesh xotirada saqlab turadi. Mikroprotsessorning xotiraga murojaatida, avvalo, kerakli programma va berilganlar kesh xotirada qidiriladi.
Videoxotira. Videoxotira monitor ekraniga video ma’lumotlarni (videotasvirlarni) saqlab turish uchun ishlatiladi. Shuni aytish lozimki, videotasvirlar (ayniqsa rangli) kompyuter xotirasida kop joy egallaydi. Shuning uchun video xotira hajmi qancha katta bolsa, shuncha yaxshi albatta.
Segmentatsiya tushunchasi.
Segmentlash - bu xotirani boshqarish usuli bo‘lib, unda har bir vazifa turli o‘lchamdagi bir nechta segmentlarga bo‘linadi, har bir modul uchun tegishli funksiyalarni bajaradigan qismlar mavjud. Segmentlar sahifalardan farqli ravishda o‘zgaruvchan o‘lchamga ega bo‘lishadi. Har bir segment aslida har xil mantiqiy dastur manzili maydoni bilan farqlanadi. Jarayonni bajarish kerak bo‘lganda, uning har bir segmenti mavjud xotiraning qo‘shni blokiga yuklangan bo‘lsa ham, uning tegishli segmentatsiyasi o‘zaro bog‘liq bo‘lmagan xotiraga yuklanadi. Segmentli xotirani boshqarish sahifali xotira bilan juda o‘xshash, ammo bu yerda segmentlar uzunligi bo‘yicha o‘zgaruvchan bo‘lib, almashtirish sahifalari esa belgilangan o‘lchamga ega. Dastur segmenti dasturning asosiy funksiyasini, yordamchi funksiyalarni, ma’lumotlar tuzilishini va boshqalarni o‘z ichiga oladi. Segmentlashga misol 1- rasmda keltirilgan.
1- rasm. Qo‘shni xotirani taqsimlash sxemasi
Operatsion tizim har bir jarayon uchun segment xaritasi jadvalini va bo‘sh xotira bloklari ro‘yxatini, shuningdek segment raqamlarini, ularning o‘lchamlarini va asosiy xotiradagi tegishli xotira maydonlarini o‘z ichiga oladi. Har bir segment uchun jadvalda segmentning boshlang‘ich manzili va segment uzunligi saqlanadi. Xotira manzili segment va almashtirish ma’lumotlarini o‘z ichiga oladi. Har bir segment – 0 dan boshlanadigan manzillarning to‘g‘ri chiziqli ketma-ketligidir. Segmentning maksimal o‘lchami protsessorning razryadi bilan aniqlanadi (bunda 32 razryadlida manzillashda 232 bayt yoki 4 Gb). Segment manzili dinamik ravishda o‘zgarishi mumkin (masalan, stek segmenti). Segmentlar jadvalining elementida segment boshlanishi fizik manzilidan tashqari odatda segment uzunligi ham beriladi.
2-rasm.Segmentlashga misol
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
Muhammad al-xozazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti operatsion tizimlar fanidan Mustaqil ish Mavzu
|
