|
Multiplikatsion film
|
| Sana | 16.05.2023 | | Hajmi | 45.82 Kb. | | #60132 |
Bog'liq Multiplikatsiya va uning tarixi O i.m mustaqil ish, Mijoz-serverarxitekturasikursishi
Multiplikatsiya va uning tarixi O’zbekistonda multiplikatsiyaning rivojlash bosqichlari
Multiplikatsion film (lot. multiplicatio — koʻpaytirish) — kino sanʼati turi. Kinoasarlari chizilgan (rasmli multiplikatsiya) yoki hajmiy (hajmiy multiplikatsiya) obyektlar harakatining ketma-ket fazalarini suratga olish yoʻli bilan tayyorlanadi. Tasmaga tushirilgan rayem va xdjmiy obrazlarning sekundiga 24 kadr tezligidagi proyeksiya tasviri ekranda harakatni, yaʼni „jonlanish“ ni yuzaga keltiradi.
Multiplikatsiya rasmli va hajmiy boʻlib, ularning har biri yana chizma, siluetli, qoʻgʻirchoq, barelyefli turlarga boʻlinadi. Keyingi paytda kom-pyuterli multiplikatsiya ham keng taraqqiy etib boryapti. Multiplikatsiya kinematografiya ixtiro etilguniga qadar bunyod etilgan. Rasmli kino birinchi marta fransuz rassomi va muhandisi E. Reynoning ancha mukammalroq moslamasi orqali 1892-yilda namoyish qilingan. Kadrmakadr suratga olish yoʻsini boʻyicha ishlangan dastlabki rasmli filmlar muallifi — E. Kol. Hajmiy multiplikatsiyaning asoschisi rus operatori va reja. Va. Starevich („Goʻzal Lyukanida yoki Shoxdorlar va moʻylovdorlar urushi“). Birinchi rasmli Multiplikatsion film — „Jasur chum-chuqcha“ (V. Arsentyev, 1969). 1978-yilda „Oʻzbekfilm“ kino studiyasi qoshida qoʻrirchoq. va rasmli filmlar ijodiy uyushmasi tashkil etilgach, rasmli multiplikatsiyada janr va mavzu doiralari kengaydi; harakat va voqea tezligiga, yumorga eʼtibor kuchaydi („Kvakva kvarteti“, „Lochin va Yulduz haqida ballada“, „Sehrli samovar“, „Yulduzli ertak“, „Sahroda koʻl“ va boshqalar). 80-yillarda turlarining imkoniyatlarini almashtirib turish uslubiga asoslanib, yassi qoʻgʻirchoklardan keng foydalanishga oʻtildi, multiplikatsiya bilan rasmli figura va jonli personajlarni qoʻshib, suratga olish tajribasi ijobiy samara berdi („Kor odam“, „Xrizantemalar bogʻi“, „Begona“, „Xoʻja Nasriddin“, „Oyimning jumboklari“ va boshqalar). Ichki imkoniyatlardan dadil foydalanishi, umuminsoniy mavzulardan falsafiy xulosalar chiqara olish oʻzbek multiplikatsiyasiga muvaffaqiyat keltirdi. 1984-yil Leypsigda boʻlib oʻtgan 27-Xalqaro festivalda amerikalik fantast yozuvchi Rey Bredberi hikoyasi asosida yaratilgan „Yoqimli yomgʻir yogʻadi“ (rej. N. Toʻlaxoʻjayev, rassom S. Alibekov, kompozitor F. Yanov-Yanovskiy) filmi festivalning bosh sovrini „Oltin kabutar“ bilan taqdirlandi. 1987-yilda „Oʻzbektelefilm“ ham oʻzining Multiplikatsion film „Nonvoy va yalkrv“ (rej. M. Boymuhamedov)ni yaratdi.
Oʻzbekiston mustaqilligidan soʻng filmlar oʻzbek tilida suratga olina boshladi. Ular „Oʻzbekfilm“ aksiyadorlik jamiyatining multfilmlar ustaxonasida ishlanadi. Oʻzbek mumtoz shoiri va yozuvchilarining adabiy meroslari multiplikatsiya tasviriy vositalari yordamida ekranlashtirilmoqda. Multipdikatsiyaning imkoniyatlari yanada kengayib bormoqda. Keyingi yillarda zamonaviy suratga olish ki-nokameralari bilan bir qatorda kompyuter yordamida filmlar yaratishga oʻtilmoqda. „Sindbadning sarguzashtlari“, „Billiardxona voqeasi“, „Bahrom va Dilorom“ (M. Mahmudov), „Oltin ketmon“, „Kora saroy“ (V. Nikitin), „Yayugar quyon“ (D. Vlasov), „Daladagi gullar“ (N. Toʻlaxoʻjayev) va boshqa soʻnggi yillar yaratilgan eng yaxshi filmlardir. Multiplikatsion filmlar bolalarni oʻzaro yordam, ezgulik, doʻstlik, ahillik, mehnatkash boʻlishga oʻrgatadi. Oʻzbek Multiplikatsion film larini dunyoga tanitishda rej.lardan D. Salimov, N. Toʻlaxoʻjayev, M. Mahmudov, A. Akbarxoʻjayev, D. Vlasov, Q. Kamolova va boshqalarning xizmatlari katta.
Animatsiyaning 1,2,3 tamoyillar
Qovoq va cho'zing
Qovoq va cho'zish printsipi:
to'pning qattiq, dinamik bo'lmagan harakati zarba paytida "qovoq" va qulash paytida va sakrashdan keyin "cho'zish" bilan taqqoslanadi. Shuningdek, to'p boshida va oxirida kamroq harakat qiladi ("sekinlash va sekinlash" printsipi).
Maqsad qovoq va cho'zish[4] chizilgan narsalarga og'irlik va egiluvchanlik hissi berishdir. U oddiy narsalarga, masalan, sakrab turuvchi to'pga yoki odam yuzining mushaklari kabi murakkab konstruktsiyalarga qo'llanilishi mumkin.[5][6] Haddan tashqari qabul qilingan holda, haddan tashqari oshirib yuborilgan yoki siqib chiqarilgan figura kulgili ta'sir ko'rsatishi mumkin.[7] Ammo realistik animatsiyada ushbu tamoyilning eng muhim jihati shundaki, ob'ekt hajmi emas siqilgan yoki cho'zilganda o'zgarishi. Agar to'pning uzunligi vertikal ravishda cho'zilsa, uning kengligi (uch o'lchovda, shuningdek chuqurlikda) mos ravishda gorizontal ravishda qisqarishi kerak.[8]
Kutish
Kutish: beysbol o'yinchisi balandlik qo'lini orqaga burab, harakatga tayyorlanadi.
Kutish tinglovchilarni harakatga tayyorlash va harakatni yanada aniqroq ko'rsatish uchun ishlatiladi.[9] Erdan sakrab tushayotgan raqqosa avval tizzalarini bukishi kerak; belanchak qilayotgan golfchi avval klubni orqaga qaytarishi kerak. Texnikadan kamroq jismoniy harakatlar uchun ham foydalanish mumkin, masalan, birovning kelishini taxmin qilish uchun ekrandan tashqarida qarab turgan belgi yoki belgi tanlamoqchi bo'lgan narsaga e'tibor berish.[10]
Sahnalashtirish
Ushbu printsip shunga o'xshashdir sahnalashtirish, teatr va kinoda ma'lum bo'lganidek.[11] Uning maqsadi - tinglovchilar e'tiborini yo'naltirish va sahnada eng katta ahamiyatga ega bo'lgan narsani aniq qilib ko'rsatish;[12] Jonson va Tomas buni "har qanday g'oyani to'liq va shubhasiz aniq bo'lishi uchun taqdim etish" deb ta'rifladilar, bu g'oya harakatmi, shaxsiyatmi, ifoda yoki kayfiyat bo'ladimi.[11] Bu turli xil vositalar yordamida amalga oshirilishi mumkin, masalan, ramkaga belgi qo'yish, yorug'lik va soyadan foydalanish yoki kameraning burchagi va holati.[13] Ushbu printsipning mohiyati e'tiborga loyiq narsalarga e'tibor berish va keraksiz tafsilotlardan qochishdir.[14][15]
|
| |
