• Foydalanilgan adabiyotlar
  • Mustaqil ish talablari




    Download 148,5 Kb.
    bet6/6
    Sana21.12.2023
    Hajmi148,5 Kb.
    #126028
    1   2   3   4   5   6
    Bog'liq
    Mustaqil ish namuna
    Boshqaruvning tashkiliy tuzilishi vavzusi mohiyati, 1, zamonaviy-ma-lumotlar-bazasi-va-ularning-tasnifi, Germaniyadagi tarixiy maktab, Dinamik Makroiqtisodiyot UMK, 02 DARS, 3.0-Teodolit syomkasi, zp6Vzds4FdXKYeEqe9TPL1EXuvanELsf1Mh24SpG, 6-s-f-d-i-t, manitoring 11, вазифа юклаш, amaliy ish 1 Nishonova Gavhar, 3-AMALIY MAKET KAMPANOVKA, 9-amaliy.. ish
    Semantik modellar. Mutaxassislarning fikricha semantik to'rlar boshqa usullardan ancha avval yaratilganligiga qaramay bilimlarni tasvirlashda ko'p qo'llaniladigan usuldir. Semantik to'rlar obyektlar to'plami va ular orasidagi munosabatlarni aks ettiradi.
    Ko'riladigan obyektlar uchun barcha mavjud munosabatlarni yozib chiqish semantik to'rni beradi. Obyektlar to'rning tugunlari bo'lib xizmat qiladi, munosabatlar yoylar yordamida ifodalanadi. Semantik to'rni tuzishda to'rning elementlari aloqalari soniga, uning xossalari va murakkabligiga cheklovlar qo'yilmaydi. Shuning uchun ko'rsatkich sifatida keltiriladigan funksiyalarni ma'lum darajada tartiblash maqsadga muvofiqdir.
    Semantik to'rlar — ET da bilimni ko'rsatish formalizmidir. Unda uzoq muddatli xotiraning strukturali modeli sifatida so'z ma'nosini tushunish modeli ko'rsatiladi. Bu modelda uzoq muddatli xotira strukturalarini yozish uchun so'zlar orasidagi semantik munosabatlarni ko'rsatish uch maqsadida turli xil struktura ishlatilgan. Bu model tabiiy bilim va inson tilidan foydalanishni farqlaydi. Shuning uchun asosiy g'oya obyektga tegishli bo'lgan sinf qiymatini, uning aks etishini yozish va obyekt holatlarini ko'rsatuvchi so'zlar aloqasini o'rnatishdir. Namuna sifatida «choynak» konseptual namoyishi uchun oddiy semantik to'rni ko'rish mumkin. Bu to'rda qiymatlar yozilgan sinf, holat va misol deb ataluvchi munosabat operatorlari aniqlanadi.

    3-rasm. Semantik to'rning ko'rinishi



    4-rasm. Semantik to'rga misol
    Xulosa
    Bilimlar tizimi bu – asosan bilimlar bazasidir. Ekspert tizimlar uchun ishlaydigan ma’lumotlar bazasi. Bilimlar tizimi sun’iy intllektlarda ham mavjud. Bilimlar bazasiga asoslangan holda ishlaydi. Bilimlar bazasi qanday tuzuladi? Faraz qilaylik, biologiya yoki zoologiyadan bilimlar omborini tuzish lozim. Xo'sh, ishni nimadan boshlash kerak? Albatta, dastlab biologiyaning asosiy tushunchalarini o'z ichiga oladigan ma'ruzalar matni tayyorlanadi va u kompyuter xotirasiga kiritiladi. Ikkinchi navbatda inson a'zolari yoki hayvon tiirlariga oid rasmlar majmui hosil qilinadi va ular xotirada biror fayl sifatida saqlanadi. Keyingi bosqichlarda jadvalli va diagrammali axborotlarning qismlari yaratilib, xotiraga joylashtiriladi. Bu ma'lumotlar majmui dastlab alohida sektorlarga joylashtiriladi, so'ngra ularning bir-biri bilan o'zaro bog'lanishini ta'minlovchi ishchi dastur tuziladi (yoki tayyor dasturdan foydalaniladi). Ishchi dasturning asosiy vazifasi foydalanuvchining bergan savoliga xotiradagi ma'lumotlar asosida javob topishdan iborat. Bilimlar omborini yaratishda quyidagi bosqichlar amalga oshiriladi: 1-bosqich. Predmet sohasini aniqlash. 2-bosqich. Bilimlar to'plamini yaratish. 3-bosqich. Bilimlarni tizimga tushirish. 4-bosqich. Materialni shaklan tasvirlash.
    Hozirgi zamon mutaxassisi kerakli axborotni topish, ajratib olish, tahlil qilish, tashkillashtirish, saqlash hamda kerakli ko’rinishda tasvirlashni bilishi kerak. Bu esa undan tahlil va sintez qilish, umumlashtirish, abstraksiyalash, modellashtirish, o‘xshashliklarni topish va shunga o ‘xshash boshqa aqliy faoliyat ko‘nikmalarini egallashini talab qiladi.

    Foydalanilgan adabiyotlar
    1. .A.A.Abduqodirov, A.G’.Hayitov, R.R.Shodiyev “Axborot texnologiyalari”
    2. Gulomov S. S., SHermuxamedov A. T., Begalov B. A. Iqtisodiy informatika
    3. Sh. Nazirov, A. Ne’matov, “ Ma’lumotlar bazasi ” , Toshkent 2007
    4. http://Aim.uz
    5. hppt://www.orbita.uz
    6. http://library.ziyonet.uz
    Download 148,5 Kb.
    1   2   3   4   5   6




    Download 148,5 Kb.