1983 yil sentyabrda SSSR Bosh prokurori

1983 yil sentyabrda SSSR Bosh prokurori
А.
Rekunkov 
topshirig’iga
 
ko’ra
, SSSR Prokuraturasining alohida muhim ishlar 
bo’yicha
 tergovchisi T.Gdlyan boshchiligida malakatning turli 
mintaqalaridan 
to’plangan
200 kishidan iborat tergov guruhi tuzilib, 
O’zbekistonda
 faoliyat boshlaydi.
Markazdan Respublikamizga yuborilgan tekshiruvchilar esa 
mahalliy shart 
–
 sharoitni hisobga olmay, 
o’zbek
 xalqining milliy 
manfaatlari, madaniyati, qadr 
–
 qimmatini paymol etadi. 
O’zbekiston
SSR KP MQ, Respublika Ministrlar Soveti, 
O’zbekiston
SSR Jliy Soveti, 
O’zbekiston
SSR Prokuraturasi, 
O’zbekiston
SSR IIB kabi muhim boshqaruv 
bo’g’nlari
 shunday 
kadrlarning 
qo’liga
 
o’tadi
. Ular Respublikadagi ijtimoiy 
–
 siyosiy
vaziyatni yanada keskinlashtirib yuboradi. 
Natijada
, “O’zbekiston
tergov usullari 
o’tkaziladigan
“maydon”ga
 aylanib qoladi.
O’zbekistonda
 
“O’zbeklar
 ishi
” 
deb 
nomlangan 
qatag’onning
 boshlanishi
9

1989 yil o'rtalarida respublika ijtimoiy-siyosiy hayotidagi 
o'zgarishlar. Milliy manfaatlar ustuvorligining o'sib borishi. 
80 yillar 
o’rtalaridan
vaziyat 
o’zgardi. А.
Qodiriy, 
Cho’pon
, Fitrat, Usmon Nosir, 
М.
Sayxzodalarning 
millarchilik, panislomizm va panturkizmda ayblanib, 
qatag’on
qilinganliklari ochib tashlandi
30-40 yillar va 50-yillar boshlarida siyosiy 
qatag’on
qilinib qatl etilgan va qamoqlarga 
tashlangan xalqimizning asl farzandlari oqlandi. «
Chig’atoy
gurungi», «Milliy ittihod», «Milliy 
istiqlol», «Botir gapchilar» singari «aksilinqilobiy guruhlar» vakillari oqlandi
1937 -1939 yillarda qamoqqa olinib otib tashlangan 6920 ta ziyolining 
qatag’n
qismati 
o’rganildi
Akademik Erkin Yusupovning (1928-2003) publisistik maqolalarida markaz 
o’yinlari
ochib berildi
10

O'zbekistonda 1989 yilning ikkinchi yarmidan 
boshlangan o'zgarishlar Gdlyan guruhiga nisbatan 
munosabatlarni ham keskin o'zgartirib yubordi. 
"Paxta ishi" bilan bog'liq bo'lgan qonunbuzarliklarni 
fosh etish, begunoh kishilarni oqlashda 
O'zbekistonning yangi rahbari Islom Karimov 
boshchiligida keng ko'lamli ishlar boshlandi. Bu ishlar 
markazdan hech qanday ruxsat so'ramasdan 
mustaqil tarzda olib borildi. Shunday murakkab 
sharoitda ittifoqdosh respublikalar ichida birinchi 
bo'lib respublika Bosh prokurori Prezident Islom 
Karimovning tavsiyasiga ko'ra tayinlandi. 
Yurtboshimiz Bosh prokuror oldiga respublikamiz 
manfaatlarini himoya qilish, birinchi navbatda, "paxta 
ishi" bo'yicha nohaq qamalagan fuqarolarning haq-
huquqini tiklash masalasini qo'ydi. 
O'zbekiston SSR Oliy Soveti Prezidiumi 1989 yil 12 
sentyabrda "paxtachilikda qo'shib yozishga yo'l 
qo'ygani uchun jinoiy javobgarlikka tortilgan 
kishilarni avf etish maqsadida hujjatlar 
tayyorlaydigan komissiya" tashkil etdi. Bu komissiya 
tergov hujjatlarini O'zbekistonga qaytarib, minglab 
ishlarni qayta o'rgandi. O'zoq davom etgan 
mashaqqatli kurash natijasida, 2940 kishining haq-
huquqi qayta tiklandi, 1015 kishi asossiz sudlangani 
aniqlandi. Noqonuniy ravishda hibsga olingan 
vatandoshlarimiz ozodlikka chiqdi.

Download 0,65 Mb.