Muzaffarov mansurning




Download 14,73 Kb.
Sana24.12.2023
Hajmi14,73 Kb.
#127798
Bog'liq
Mustaqil ish-4 Katta ma\'lumotlarni qayta ishlash texnologiyalari va usullari




KI-11-19(S) GURUH TALABASI
MUZAFFAROV MANSURNING
KATTA MA'LUMOTLARNI QAYTA ISHLASH TEXNOLOGIYALARI VA USULLARI ”
FANIDAN TAYYORLAGAN
MUSTAQIL ISH-4

Reja:


  1. Ichki ma’lumotlarni loyihalash

  2. Tasniflash va bashoratlash usullari.

  3. Ma’lumotlarni intellectual tahlil qilish usullari.

1)Ichki ma'lumotlarni loyihalash boshqaruvining asosiy qismini tashkil etadi. Ichki ma'lumotlar, bir tashqariga ko'rinmaydigan ma'lumotlar deb hisoblanadi va kompaniya yoki tashkilotning faoliyatining yuqori siri bilan bog'liq bo'lishi mumkin. Bu ma'lumotlar, ishga yaroq bo'lgan qurilmalar, tizimlar, ma'lumotlar bazalari, ma'lumotlar saqlash va boshqarish texnologiyalari orqali olinadi.


Ichki ma'lumotlarni loyihalash jarayoni quyidagi bosqichlardan iborat bo'lishi mumkin:


1. Loyiha talablari va maqsadlarni aniqlash: Loyiha oynasi yaratilgandan keyin, ichki ma'lumotlarni loyihalashning maqsadi va talablari aniqlanishi kerak. Misol uchun, yangi tizimni ishlab chiqish loyihasi uchun talablarni tuzish, ma'lumotlarni to'plash, saqlash va tarqatishni o'rganish kabi maqsadlar ko'rsatilishi mumkin.


2. Ichki ma'lumotlar inventarizatsiyasi: Ma'lumotlar inventarizatsiyasi, kompaniya tomonidan egallangan ichki ma'lumotlar to'plamini aniqlashni o'z ichiga oladi. Bu jarayon, kompaniyaning qaysi ma'lumotlarga ega ekanligini, ularning qayerda saqlanayotganligini, kimlar tomonidan foydalanishiga ruxsat berilganligini va ularning xavfsizligini o'rganishga yordam beradi.


3. Ichki ma'lumotlarni to'plash va saqlash: Ichki ma'lumotlar loyihalashning muhim qismlaridan biri, ma'lumotlarni to'plash va saqlashdir. Bu jarayonda, kompaniya tizimlari yoki ma'lumotlar bazalari orqali ma'lumotlar to'plab olinadi va ularga qulaylik bilan kirish imkoniyati yaratiladi. Ma'lumotlar to'plamida, ma'lumotlar to'g'risidagi tafsilotlar, ularga kirish uchun ruxsat berilganlik darajasi va ma'lumotlar bilan ishlash uchun talab etiladigan texnik ko'rsatkichlar saqlanishi mumkin.


4. Ma'lumotlarni himoya qilish: Ichki ma'lumotlar loyihalashning asosiy maqsadi, ma'lumotlarni himoya qilish va xavfsizligini ta'minlashdir. Bu jarayonda, ma'lumotlarni shifrlash, kirishni cheklash, ma'lumotlar bazalariga kirish uchun autentifikatsiya tizimlarini o'rnatish kabi xavfsizlik chora-tadbirlari qabul qilinadi. Bundan tashqari, ma'lumotlarni xavfsiz saqlash uchun redundansiya, ziddiyatli ko'plik saqlash va ma'lumotlarni yedeklalash ham amalga oshirilishi mumkin.


5. Ichki ma'lumotlarni tarqatish: Ichki ma'lumotlarni tarqatish, ularni foydalanuvchilarga, kompaniya ichidagi departamentlarga yoki boshqa tashkilotlarga taqdim etishni o'z ichiga oladi. Bu loyihalash jarayonida ma'lumotlar tarqatishning usullari, xususiyatlari va foydalanuvchilar uchun kerakli talablar belgilanishi kerak.


Ichki ma'lumotlarni loyihalash, ma'lumotlar bilan ishlashning organizatsiyalar uchun muhim bir qismidir. Bu jarayon, ma'lumotlarni yaxshi tartibda to'plash, saqlash, himoya qilish va tarqatishni ta'minlaydi. Loyiha talablari va maqsadlari, inventarizatsiya, ma'lumotlarni to'plash va saqlash, ma'lumotlarni himoya qilish va ma'lumotlarni tarqatish bosqichlaridan iborat bo'lgan bu jarayon, ichki ma'lumotlar bilan ishlashning samaradorligini oshirishga yordam beradi.


2)Ichki ma'lumotlarni loyihalashda tasniflash va bashoratlash usullari, ma'lumotlarni tartib va to'plamlarga ajratishni, ularga qarab tahlil qilish va nihoyat, ulardan foydalanishni o'z ichiga oladigan amaliyotlar va jarayonlardir. Quyidagi usullar bu maqsadga erishishda ko'p foydalaniladigan usullardandir:


1. Tizimli ro'yxatlash: Ma'lumotlarni tizimli ro'yxat shaklida joylashtirish. Bu usulda, biror bir parametr yoki belgilash tizimi bo'yicha ma'lumotlar to'planadi. Misol uchun, ma'lumotlar nom, yosh, jinsi, manzil, lavozim kabi parametrlar bo'yicha to'plangan bo'lishi mumkin.


2. Tahlil va tahlil: Ma'lumotlarni tahlil qilish, ularga murojaat qilish va ulardan xulosa olish. Bu usulda, statistik analiz, grafiklar, diagrammalar, talabalar, xususiyatlar, yoki boshqa tahlil vositalaridan foydalaniladi. Maqsad, ma'lumotlarni o'qish va ulardan aniq ma'lumotlarni topish, o'zgaruvchanliklarni aniqlash va tendensiyalarni tahlil qilishdir.


3. Kategorizatsiya: Ma'lumotlarni bir nechta kategoriyalarga bo'lish. Bu usulda, asosiy kategoriyalar, guruhlar yoki tarkibiy to'plamlar asosida ma'lumotlar tartiblangan. Misol uchun, mahalliylik bo'yicha, ma'lumotlar shahar va qishloq xududlari, davlatlar yoki mintaqalar bo'yicha ajratilishi mumkin.


4. Texnologik usullar: Ichki ma'lumotlarni loyihalashda avtomatlashtirilgan texnologiyalardan foydalanish. Bu usulda, ma'lumotlar bazalarini, statistik analiz vositalarini, ma'lumotlarni ajratib chiqish dasturlarini va boshqa avtomatik vositalarni ishlatish mumkin. Bu usul ma'lumotlar bilan ishlashni osonlashtiradi va jarayonni tezkorlashtiradi.


5. Mashqiy usul: Ichki ma'lumotlarni loyihalash jarayonida mashqiy usuldan foydalanish. Bu usulda, o'rganish jarayoni orqali ma'lumotlar tahlil qilinadi va yangi bilimlar olish uchun bu ma'lumotlardan foydalaniladi. Misol uchun, statistikalar, ma'lumot analizi ko'nikmalari va boshqa loyihalar bilan tanishishdan foydalanish.


Bu usullar ma'lumotlarni tahlil qilish va loyihalashda yordam berish uchun asosiy vositalardir. Har bir loyiha o'z xususiyatlariga va maqsadiga qarab, usullar kombinatsiyalaridan foydalanish mumkin.


3)Ma'lumotlarni intellectual tahlil qilishning bir nechta usullari mavjud. Bu usullar statistika, lojika, tahliliy yondashuv, tafsilotli tahlil va boshqa metodlarni o'z ichiga oladi. Quyidagi usullardan bir yoki bir nechta mavjud ma'lumotlarni tahlil qilish uchun foydalaniladi:


1. Statistika: Bu usul ma'lumotlarni tahlil qilishda raqamli ma'lumotlarga asoslanadi. Ushbu usulda ma'lumotlarni o'rtacha, variantlik, korrelyatsiya, regressiya va boshqa statistik ko'rsatkichlarni hisoblash mumkin. Statistika, ma'lumotlar orasida mustahkam bog'lanishlarni aniqlab chiqish, tendentsiyalar va o'zgarishlar haqida ma'lumot berishda yordam beradi.


2. Lojika: Bu usul ma'lumotlar orasidagi mantavoy bog'lanishlarni tahlil qilishda foydalaniladi. Bu usulda lojikaviy qarorlar, mantavoy bog'lanishlar, ifodalar, axborot modellari, paradigmalarni tahlil qilish mumkin. Lojika, ma'lumotlarni tushuntirish, kelajakni bashorat qilish va kimyo, biologiya, informatika va boshqa sohalardagi ma'lumotlarni tahlil qilishda foydalaniladi.


3. Tahliliy yondashuv: Bu usul ma'lumotlarni tahlil qilishda tahliliy yondashuv asosida muhim ma'lumotlarni aniqlash va o'rganishga asoslanadi. Bu usulda ma'lumotlar to'plami va ulardan kelib chiqadigan natiyjalar analiz qilinadi. Tahliliy yondashuv, ma'lumotlarni tartibga solish, o'rtacha, variantlik, korrelyatsiya va boshqa statistik ko'rsatkichlarini aniqlashda ham foydalaniladi.


4. Tafsilotli tahlil: Bu usul ma'lumotlarni tafsilotli tahlil qilishda foydalaniladi. Bu usul ma'lumotlarni tushuntirish, tahlil qilish va nazorat qilishning boshqa usullari bilan birgalikda foydalaniladi. Tafsilotli tahlil, ma'lumotlarni tahlil qilishda asosiy muammolarni aniqlash, kamchiliklarni aniqlash va ma'lumotlar bazasining o'zaro bog'lanishlarini tahlil qilishda yordam beradi.


5. Boshqa metodlar: Ma'lumotlarni tahlil qilishda statistika, lojika va tahliliy yondashuvning yanada ko'p usullari mavjud. Masalan, buraxilgan algoritmalarni, matematik modellarni, matritsalarni va boshqa matematikaviy usullarni foydalanish mumkin. Boshqa sohalar bilan bog'liq holda ma'lumotlarni tahlil qilish uchun xususiy usullar ham mavjud.




Bu usullar ma'lumotlarni tahlil qilishda foydalaniladigan eng umumiy usullardan ba'zilaridir. Tahlilning egasining maqsadi va ma'lumotning turi va xossalari bo'yicha, qo'llaniladigan usullar va usullar kombinatsiyasi o'zgaradi.
Download 14,73 Kb.




Download 14,73 Kb.