168
Karst hodisasi
– yer usti va yer osti suvlarining suvda eruvchi tog‘
jinslari (ohaktoshlar, dolomitlar, gips, angidrid va b.)
qatlamlari
yoriqlaridan sizib, oqib o‘tishi jarayonida tog‘ jinslarining erishi,
yuvilishi, yemirilishi va hosil bo‘lgan moddalarni
olib chiqib ketilishi
natijasida vujudga keladi.
Sel
– tog‘lik hududlarda yomg‘ir yog‘ishi, mavjud qor
yotqiziqlarining erishi natijasida hosil bo‘lgan suv oqimi tog‘ jinslari
bo‘laklarini harakatga keltirishi va pastga tomon oqizib tusha
boshlashi,suv oqimlari jilg‘alardan, soychalardan chiqib, bir-birlari bilan
qo‘shilishi natijasida katta kuchga ega bo‘lgan
yagona oqimni vujudga
keltirishiga aytiladi.
Atmosfera yog‘ini –
atmosferadagi suv bug‘lari holatining
o‘zgarishi, unda yuz beradigan jarayonlar (haroratning o‘zgarishi,
havoning suv bug‘lari bilan ‘yinishi, nisbiy namlikning 100 % ga yetishi
va h.k.) oqibatida suv tomchilari vujudga kelishi va yer sathiga yomg‘ir,
qor va jala holatida tushishiga aytiladi.
Bug‘lanish jarayoni -
haroratning o‘zgarishi natijasida suvning
suyuq holatdan bug‘ holatiga o‘tishi.
Yer usti suv oqimi -
bu suv oqimi daryolar oqimi bo‘lib, yerning
ustki
yuza
qismida
vujudga
kelishi
va
oqishi
bilan
xarakterlanib,daryolarning suvliligi
uning havzasi maydonining
kattaligiga, havo bosimiga, ana shu maydonga tushadigan yog‘inning
miqdoriga bog‘liqligidir.
