• Nolinchi o‘tkazgichning qayta erga ulanishining vazifasi ( sxemalar, formulalar).
  • Nazmiddin Sirojiddinov Rustem O’g’li




    Download 1,16 Mb.
    bet2/3
    Sana04.01.2024
    Hajmi1,16 Mb.
    #130149
    1   2   3
    Bog'liq
    Nazmiddin Sirojiddinov Rustem ogli Xayot Xavfsizligi 1-Topshiriq 021-20

    Elektr toki urishi - elektr toki ta'siri ostida tana to'qimalarining qo'zg'alishi. Mushaklarning konvulsiv qisqarishi yuzaga keladi, odam chalg'ib, diqqatini yo'qotadi, xotira susayadi. Agar elektr toki urgandan keyin shifokorlar jabrlanuvchida kasallikni kuzatmasa, uning immuniteti va kasallikka chidamliligi sezilarli darajada zaiflashgan deb hisoblanadi. Asosan bu vaqt o'tishi bilan paydo bo'lishi mumkin bo'lgan yurak-qon tomir kasalliklari va asab kasalliklariga tegishli. Elektr toki urishi inson tanasi orqali elektr tokining oqishi oqibatidir. Bunday vaziyatda mag'lubiyat tahdidi butun vujudni qamrab oladi, chunki eng muhim tizimlar va organlarning (o'pka, yurak, markaziy asab tizimi, miya va boshqalar) barqaror ishlashi buziladi. Shikastlanishdan keyingi odamning holatining murakkabligiga qarab, elektr toki urishini to'rt darajaga bo'lish mumkin:


    I - konvulsiv mushaklarning qisqarishi kuzatiladi, jabrlanuvchi ongli; II - mushaklarning ixtiyoriy qisqarishi sodir bo'ladi, jabrlanuvchi ongini yo'qotadi, yurak va nafas olish tizimining funktsiyalari saqlanib qoladi; III - ongni yo'qotish kuzatiladi, yurak faoliyati buziladi va nafas olish qiyinlashadi; IV - nafas olishni to'xtatish va qon aylanishi, hayot (o'lim) belgilarining yo'qligi.


    Elektr tokining turli xil turlari mavjud, va ularning har biri belgilangan maqsadlar uchun ishlatiladi. Quyidagi, elektr toki ning turli xil turlarini ko'rib chiqamiz:


    1. **Uchuvchi Elektr Toklar (DC):**
    - **Odatiy toki (DC):** Elektronlar faqat bir yo'nalishda harakatlanadi. Misol uchun, batareya yoki iste'moldagi tizimlarda odatiy toki ishlatiladi.


    2. **O'zgartiruvchi Elektr Toklar (AC):**
    - **Sinusoïdal toki (AC):** Bu turdagi toki sinus funksiyasiga o'xshash shaklda o'zgaradi. Elektr energiya transportida va iste'molida keng qo'llaniladi. Ko'p mamlakatlarda ko'chadagi ko'chaga o'tkaziladigan energiya ta'sirini sinusoïdal toki orqali bajargan.


    - **Ishlovchi toki (AC):** AC ishlovchi toki, elektr energiyasini yuqori quvvatda ishlab chiqish, uzatish, va ishlatish uchun ishlatiladi.


    3. **To'qima Elektr Toklar (Pulse DC):**
    - **To'qima toki:** Odatda, qisqa davrli harakatlanadigan yoki yo'qotadigan to'qimali voltajdan iborat. Bir xil davrda to'qima toki o'zgaruvchili toki bo'lishi mumkin.


    4. **Toki-nurtalash (Pulsating DC):**
    - **Tok-nurtalash toki:** DC voltajining sinus funksiyasiga o'xshash shaklda to'qimali voltaj vaqti-vaqti bilan o'zgaradi. Bu turdagi toki o'zgaruvchili toki hisoblanadi.


    5. **Qondiruvchi Tok (Rectified AC):**
    - **Yegirmabeslik (Rectification):** AC toki yegirmabeslik texnologiyasi orqali o'zgaruvchan DC toki sifatida ishlatilishi mumkin.


    6. **Pulsuz Tok (DC):**
    - **Toki-nurtalash (Filtered DC):** To'qima voltajining tepasidagi muvozanat va tozalash orqali o'zgaruvchan DC voltajiga aylanadi.


    7. **Modulatsiya Elektr Toklari:**
    - **Amplituda modulatsiyasi (AM):** Sodiqlash darajasini o'zgartirish orqali audio tovushlarni uzatish uchun ishlatiladi.


    - **Chastotasi modulatsiyasi (FM):** Chastotadagi o'zgarish orqali audio tovushlarni uzatish uchun ishlatiladi.


    Bu to'plam, elektr toki urishining asosiy turli xil turlarini ta'riflaydi. Har bir turda mavjud xususiyatlar va foydalanish sohasi mavjud bo'lganligi uchun, qo'llanuvchilarning maqsadlari va tajribalari asosida tanlash mumkin.


    Variant No 12 Savol No 78
    Savol :Nolinchi o‘tkazgichning qayta erga ulanishining vazifasi (sxemalar, formulalar).
    Nolinchi o`tkazgichning qayta erga ulanishi vazifasi
    Bu erda muvozanatli tizim darhol buziladi. Nolinchi tanaffus u orqali fazaviy oqimlarning o'tishini istisno qiladi va iste'molchilarga etkazib beriladigan voltaj o'zgaradi.
    (Quyida sixemasi va formulalari berilgan)



    AB davri misolini ko'rib chiqing. Lineer kuchlanish AB allaqachon A va B kvartiralariga qo'llaniladi. Ularning qarshiligi unga ketma-ket ulangan va ikkita komponentdan iborat.

    Ra + Rv ning to'liq qarshiligi tufayli Ohm qonuniga binoan hisoblangan hozirgi Iov zanjir bo'ylab oqadi. Bu ikkala kvartira uchun odatiy.

    Endi har bir kvartirada kuchlanish pasayishi bir xil emas, lekin ulangan elektr jihozlarining qarshiliklariga bog'liq. Agar bitta egasi uyda yo'q bo'lsa va barcha jihozlarni o'chirib qo'ysa, ikkinchisi kir yuvish mashinasi va idishlarni yuvish vositasidan intensiv foydalanadi, kir yuvish supurgi va isitgichni yoqadi, unda vaziyat yomon bo'ladi: barcha 380 volt bitta egada bo'ladi. Uning uy jihozlari haddan tashqari haddan tashqari yonib ketadi.
    Shunga o'xshash buzilish natijasida mulkingizga zarar etkazish xavfini uni kvartira qalqoniga qo'shib kamaytirishingiz mumkin. Shunga o'xshash baxtsiz hodisa ro'y berganda, u o'z vaqtida quvvatni o'chiradi. ILV himoya qismidir va avtomatik rejimda ta'minlanadi.



    Download 1,16 Mb.
    1   2   3




    Download 1,16 Mb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Nazmiddin Sirojiddinov Rustem O’g’li

    Download 1,16 Mb.