“Nima uchun” sxemasi
“Nima uchun”
sxemasi
-
muammoning dastlabki sabablarini aniqlash boʻyicha
fikrlar zanjiri. Tizimli, ijodiy, tahliliy fikrlashni rivojlantiradi va faollashtiradi.
“Nima uchun” sxemasini tuzish bosqichlari:
1.
“Nima uchun” sxemasini tuzish qoidasi bilan tanishadilar.
2.
Alohida kichik guruhlarda muammoni ifodalaydilar.
3.
“Nima uchun” soʻrovini beradilar va chizadilar, shu savolga javob yozadilar.
Bu jarayon muammoning dastlabki sababi aniqlanmagunicha davom etadi.
4.
Kichik guruhlarga birlashadilar, taqqoslaydilar, oʻzlarining chizmlarini
toʻldiradilar. Umumiy chizmaga keltiradilar.
5.
Ish natijalarining taqdimoti.
6.
Mashgʻulot yakunida oʻqituvchi va oʻquvchilar
taqdimotlar asosida umumiy
hulosa chiqaradilar.
“Nima uchun” sxemasini tuzish qoidasi:
Sxemalar boʻyicha ma’lumotlarni taqsimlashning yagona usuli mavjud emas.
Qanday geometrik shakllardan foydalanishni ta’lim oluvchilar tanlaydi.
Bitta kichik guruhda tuzilgan sxema boshqa guruhda ajratilgan sxemalaridan farq
qilishi mumkin.
Sxemaning koʻrinishini - mulohazalar zanjirini toʻgʻri chiziqli, toʻgʻri
chiziqli
emasligini ta’lim oluvchilar tanlaydilar.
Yoʻnalish koʻrsatkichlari ta’lim oluvchilarning qidiruvlarini: dastlabki holatdan
izlanishgacha boʻlgan yoʻnalishini belgilaydi.
Ta’lim oluvchilarga oldindan tayyorlab qoʻyilgan sxemalarni berish mumkin emas
bu ularning mustaqil tanlovi boʻla qolsin.
Namuna.
Fermer xoʻjaligida
bugʻdoy hosildorligi
kamayib ketishiga
olib keluvchi
omillar
Agronomik
tadbirlarni notoʻgʻri
tashkil etilganligi
Biologik omillar
ta’siri
Navni
tanlashda ekin
maydonidagi tuproq tarkibi
oʻrganilmaganligi
Urugning ekish muddatlari va
texnologiyasiga amal
qilinmaganligi
Oʻgʻitlash notoʻgʻri
tashkil
etilganligi
Sugʻorish tartibi buzilganligi
Ekologik omillarning
ta’siri
Zararli
hasharotlarga qarshi
kurash notoʻgri tashkil
etilganligi
Oʻsimlikning vegetativ
xususiyatlarini
bilmaslik
Agrotexnik tadbirlarni oʻz
vaqtida amalga
oshirilmaganligi
Oʻsimlik kasalliklariga qarshi
choralar koʻrilmaganligi
Ekin maydoning ekotopi haqida
tushunchaga ega boʻlmaslik
Fermer xoʻjaligi
rahbari va
agronomining ekologik bilim
va malakalari yetarli emasligi