|
Operatsion tizimlarni imkoniyatlaridan foydalanish
|
| bet | 3/4 | | Sana | 03.02.2024 | | Hajmi | 2,63 Mb. | | #151011 |
Bog'liq 2 amaliy mashg`ulot IAKTWin + Shift + ↑. Joriy oynaning enini o‘zgartirmasdan, faqat balandligi bo‘yicha to‘liq kengaytiradi.
Windows 10 - da istalgan shaklda skrinshot olishning uchta oson usuli:
Win + ← yoki →. Ochiq oynani ekranning tegishlicha chap yoki o‘ng chekkasigacha qadaydi.
Alt + Probel. Joriy dasturning menyusini ochadi. Uning yordamida oynani nafaqat yig‘ish yoki yopish, balki sichqonchasiz ham o‘lchamini o‘zgartirish va ekran bo‘ylab surish ham mumkin. Alt + Probel kombinatsiyasidan so‘ng ko‘rsatkich tugmachalari yordamida «Peremestit»ni tanlanib, Enter bosiladi va oynani yana strelka tugmachalari bilan suriladi. Bu usul hattoki oyna ekran hududidan chiqib qolsa ham ishlayveradi.
Win + M. Ochilgan barcha oynalarni pastga yig‘adi.
Win + D. Ochilgan oynalarning barchasini, hattoki o‘zida «Svernut» tugmachasi bo‘lmasa ham yig‘ib qo‘yadi.
Win + Home. Joriy oynadan barchasini pastga yig‘ib qo‘yadi. E’tiborni faqat bitta ishga qaratish kerak bo‘lganida juda asqotadi.
Win + Shift + M. Barcha oynalarni yana yoyib qo‘yadi.
Shift + F10. Menyu joriy obyektning kontekst menyusini ko‘rsatish (o‘ng tugmasini bosish bilan bir xil).
Shularni bir ishlatib ko‘rilsa, oynalarni tugmachalar orqali boshqarish naqadar qulayligi seziladi. Keyin esa har gal qo‘l bilan sichqonchani izlab, kursorni kerakli joyga olib borib, sichqoncha tugmachasini bosib yurish o‘rniga, barmoqlar bilan shundoqqina ishlab turgan joyida ikkita yoki uchta tugmachani bosib, ishni tugatish mumkin bo‘ladi.
Yangi plitkalarni qo‘shish va olib tashlash. Yangi dastur plitasini qo‘shish uchun uni dasturlar ro‘yxatidan topiladi va nomdan keyin sichqonchaning o‘ng tugmachasi bosiladi. Birlashtirish menyusida “Закрепить на начальном экране” bandini tanlang.
Plitkani olib tashlash uchun shunga o‘xshash operatsiyalar talab qilinadi, lekin faqat “Открепить от началного экрана” bandini tanlang.
Menyudagi belgining ranglanishini o‘zgartirish uchun sichqonchaning o‘ng tugmasi bilan piktogrammani bosish va uni kerakli joyga sudrab olib tashlash kerak.
Piktogramma o‘lchamini o‘zgartirish uchun ustiga sichqonchaning o‘ng tugmachasi bosiladi va “Изменить размер” varianti tanlanadi.
Piktogramma to‘rtburchaklar yoki kvadrat shaklida bo‘lishi mumkin. Ba’zan piktogrammalar ichida chakana sotuvchilar o‘zlarining ahamiyatsiz dastur qo‘shimchalar bo‘ladi. Uni yashirish uchun Boshlash menyusi sozlamalarida to‘rtta piktogrammadan bildirishnomalarni yoqish uchun uzatiladi. Buni amalga oshirish uchun piktogrammalar ustiga sichqonchaning o‘ng tugmachasi bosiladi va qo‘shish menyusida “Дополнительно” element tanlanadi, “Отключить живые плитки” tanlanadi. Shundan so'ng, piktogrammaning dizayni abadiy doimiy bo‘lib qoladi va turbulentlik to'xtaydi.
Boshlash menyusining rangini o‘zgartirish. Windows 10 da astarning fonini xuddi piktogrammalarning rangi kabi o‘zgartirish mumkin. Belgi bilan band bo‘lmagan har qanday joyda RMBni bosish uchun “Shaxsiylashtirish” menyusini tanlang.
Windows operatsion tizimi oddiy va o‘rnatilgan talay dasturlarga ega, shaxsiy kompyuterdan foydalanishni boshlayotganlar uchun bu dasturlar yaxshi platforma va o‘qituvchi bo‘la oladi. Standart dasturlar yordamida chizish, matnli hujjatlar terish, elektron pochtaga murojaat qilish, filmlar ko‘rish, musiqa eshitish mumkin. Bularga misol qilib quyidagilarni keltirish mumkin:
1) Bloknot dasturi - bu oddiy matnli redaktor bo‘lib, uni mantli fayllarni ko‘rish vositasi sifatida juda qulaydir. Matnli hujjatlarni yaratishda undan kam foydalaniladi (faqat kichik matnlar uchun), ammo bu dasturni klaviatura bilan ishlash maxoratini oshirish uchun foydalanishga qulay. Dasturni ishga tushirish Пуск-Программы-Стандартные-Блокнот orqali amalga oshiriladi.
2) Paint dasturi grafikli ma’lumotlarni yaratish va redaktorlashga mo‘ljallangan. Paint - oddiy grafik redaktor. O‘z imkoniyatlari bilan oddiyligi va o‘rganish osonligi tufayli operatsion tizim tarkibida muhim komponenti sifatida qolmoqda. Bu dasturning boshqaruv tamoyillarini tartibga solgach, qolganlari grafika bilan ishlaydigan yanada ko‘p funksiyali ta’minotlarni o‘zlashtirish osonroqdir. Dasturni ishga tushirish Пуск-Программы-Стандартные-Paint orqali amalga oshiriladi.
3) WordPad – bu matnli protsessori. Matnli protsessor, matnli redaktor kabi, matnli hujjatlarni yaratish, redaktorlash va ko‘rib chiqish uchun mo‘ljallangan. Biroq ular yana bitta muhim funksiyani bajaradi, hujjatni tuzish. WordPat dasturi – bu zamonaviy, nisbatan yengil matnli protsessor. Matnli protsessor WordPat Bloknot retaktoriga nisbatan ko‘proq imnoniyatlarga ega.
4) Kalkulyator. Kalkulyator dasturini ikki xil ko‘rinishda foydalanish mumkin: asosiy arifmetik amallarni bajaruvchi standart kalkulyator ko`rinishida va qo‘shimcha funksiyalarni bajaruvchi muxandislik kalkulyatori ko‘rinishida. Kalkulyatorni sichqoncha va klaviaturaning yuqori qatoridagi sonlari yoki sonlar blokidagi klaviatura orqali ishlatish mumkin, buning uchun (NumLock tugmasini bosish orqali bajariladi, sonlarni klaviatura orqali kiritish ko‘p hisoblash ishlari bajarilganda qulay hisoblanadi).
5) Ma’lumotlarni ommabop siqish. Ma’lumotlarni siqish dasturi qattiq diskga yozishda ma’lumot hajmini o‘zgartirish uchun mo‘ljallangan. Uning asosida ortiqcha malumotni yo‘qotish prinsipi yotadi. Deyarli barcha boshqa vositalar orqali hajmi oshirilmagan fayl ma’lumotlari ortiqcha hajmga ega.
6) Multimedianing standart vositalari. Multimedia- komplekslilik tushunchasiga ega. Bir tomondan, o‘ziga xos tip hujjatini, boshqa tomondan – o‘ziga xos sinf dasturiy va apparat ta’minoti nazarda tutmoqda. Multimedia hujjatlarning oddiy hujjatlardan farqi shundaki, an’anaviy matnli va grafikli ma’lumotlardan tashqari ovozli obyektlar, animatsiyali grafiklar (multiplikatsiya), video lavxalardan tashkil topgan bo‘lishi mumkin.
Multimediali dasturiy ta’minot – bu dasturiy vosita multimediali hujjatlar va obyektlarni yaratish va eshittirish uchun mo‘ljallangan.
|
| |
