Optik kabelning asosiy konstruktiv elementlari

Download 43,87 Kb.
bet	4/6
Sana	07.10.2024
Hajmi	43,87 Kb.
	#273956

1 2 3 4 5 6

Optik kabelning asosiy konstruktiv elementlari

Optik kabelning asosiy konstruktiv elementlari quyidagilardan iborat:

optik tola;
optik modul;
optik kabelning o‟zagi;
qattiqlovchi elementlar;
gidrofob materiallar;
bronya qatlami;
kabel qobig„i.

Optik kabellarni qollanish o‟rniga hamda qo‟llanish sharoitiga qarab bir qancha elementlari kabel tarkibida bo‟lmasligi mumkin.
Optik tola – optik kabelning asosiyti elementi bo‟lib, u o‟z navbatida yonaltiruvchi uzatish muhiti vazifasin bajaradi.
Optik modul – optik kabelning (erkin ravishdagi) belgili bir konstruktiv elementi bo‟lib, uning ichida bir dona yoki bir necha optik tolalar joylashtiriluvi mumkin. U o‟z navbatida tolani himoyalovchi elementi vazifasin bajarishi bilan birga optik tolaning uzilish holatin bir qancha kamaytiradi, hamda himoyalangan holda tolaga ko‟ndalang va uzun formasiga ta‟sir qiluvchi har xil kuchlardan himoyalaydi va ularning bir qancha stabil ravishda ishlashin ta‟minlab beradi.
Optik modullar quyidagi turlarden iborat:

nay singari;
profillangan ya‟niy ko‟ndalang amplitudaga ega bo‟lgan o‟zakdan iborat;
lentali.

Nay simon tyrdagi optik modul ichida joylashgan optik tolalar bemalol ravishda o‟ramsiz holatda (6.a–rasm) yoki markaziy qattiqlovchi element atirfida

o‟ralgan holda (6.b–rasm) yoki mahkam qattiq holdagi bufer ko‟rinishdagi qoplam orasida (6.v–rasm) joylashtirilishi mumkin.

6 – rasm. Optik modul tuzilishiaa misollar: a), b) va v)–nay simon; g)–profilangan

1–nay; 2–havo yoki gidrofob kompaund; 3–himoyalangan qoplam orasidagi optik tola; 4–markaziy qattiqlovchi element; 5–lenta; 6– profillangan o‟zak; v–
ko‟rinishdagi; 7–zich ravishdagi bufer qatlam
Lentali ko‟rinishdagi optik modul ichinda joylashgan optik tolalar soni ikkidan bir nechasi liniya ko‟rinishida bir-biri yaqin joylashib liniya elementin tashkil qiladi. Liniya elementida joylashtirilgan optik tolalar butkil uzunlik bo‟yincha polimer material yordamida mahkamlanadi. Bunday holatda optik tolalarni mahkamlanishi o‟z navbatida ikkilamchi himoyalovchi qatlam vazifasin bajaradi (7.a–rasm) yoki u adgeziv qatlami deb nomlanadi, unday deyilishining sababi u polimer sintetik lentalardan tarkib topadi (7.b–rasm).
Lenta turidagi optik modul ichida joylashtirilgan tolalar yordanida birlamchi blokni tashkil etish mumkin va matritsa deb yuritiladi. Bunday matritsa ichida belgili bir sonli ifodaga ega bo‟lgan optik tolalar polimer nay ichida yoki spiral ko‟rinishdagi profillangan element va bir qator o‟ralgan oraliqlar ichiga joylashtiriladi.

_{1 2}1 3 4
а) б)

rasm. Optik modullarning lenta simon ko‟rinishiga misollar: a) polimerli himoyalovchi material bilan; b) adgeziv qatlam va sintetik lentalar yordamida qo‟shimcha himoyalovchi qoplam bilan;

1–himoyalovchi qoplam orasidagi optik tola; 2–polimer material; 3–adgeziv qatlam; 4–sintetik lenta.
Optik kabelning o‟zagi odatda markazda joylashtirilgan bir dona optik moduldan yoki bir necha optik modullardan yoki bir-biri bilan bog‟lamli o‟ram turi ko‟rinishida o‟ralgan optik modullar bog‟lamidan iborat bo‟lib, qoida bo‟yicha ular markaziy qattiqlovchi element atirofida o‟ralgan bo‟ladi. Agar markaziy qattiqlovchi element atirofida bir dona modul o‟ralgan bo‟lsa, u bir modul ko‟rinishdagi optik o‟zak deb yuritilsa bir qancha modullar o‟rami bo‟lsa ko‟p modulli konstruktiv elementga ega bo‟lgan optik o‟zak deb yuritiladi.
Odatda optik o‟zak optik tolali – kabel ichida joylashib ular optik tolalarni har xil egiluvlardan, so‟zilish bo‟yicha turli yuklamalardan va ezilishlardan iborat bo‟lgan mexanik mustahkamligin oshiradi. Hamda bunday mexanik ta‟sirlardan himoyalaydi. Markaziy qattiqlovchi element asosan uzatish parametrlarin himoyalaydi va kabelga tusuvchi funksional yuklama vazifasin bajaradi.
O‟z navbatida kabel o‟zagi quyida keltirilgan qo‟shimcha elementlarni o‟z ichiga oladi:

to‟ldirgich elementlari;
optik tolalarga ega bo‟lmagan elementlar ya‟niy kordel to‟ldirgichlar;
mis simlar;
juftlik yoki to‟rtlik o‟ramidan iborat bo‟lgan mis simlar o‟rami.

Odatda optik o‟zak kabel o‟zagi ichida joylashtirilgan elementlardan iborat bo‟lgan qatlam yordamida yoki yobishqoq mustahkam sintetik lenta yordamida mahkamlanadi. Optik kabel ichiga kiritilgan optik tolalar turi, ularning sig‟imligi va o‟zak ichida joylashgan mis simlardan iborat bo‟lgan juftlik yoki to‟rtliklar soni, to‟ldirgich elementlar turi singari optik kabel elementlariga ega bo‟lgan konstruksiyali optik tolali – kabelni qo‟llash sharoiti va qo‟llanilish o‟rniga ega bo‟lgan funksiyasi orqali aniqlanadi.
Optik kabelning qattiqlovchi elementlari kabelning talab qilinadigan mexanik mustahkamligin va kabel ichidagi elementlarni talab qiladigan jarayondagi deformatsiya ma‟nosida bo‟lishin ta‟minlab beradi. Kabelning qattiqlovchi elementi materiallarin tanlashda quyidagi asosiy faktorlarga e‟tibor beriladi: YUng moduli, mexanik mustahkamlik va og‟irligining munosabati, belgili bir vaqt davomida parametrlarining ruxsat etiladigan temperaturada o‟zgarish chegarasi bo‟lishligi, korroziyaga solishtirmali chidamli bo‟lishi, qaytadan
yotqizish va montaj qilib bo‟lishligi uchun va optik kabelning ishlash sharoiti singari parametrlarin stabil ravishda ishlashin ta‟minlab beradi.

Download 43,87 Kb.

1 2 3 4 5 6

Download 43,87 Kb.