|
Big Data Ta’rifi
|
| Sana | 03.04.2024 | | Hajmi | 3.74 Mb. | | #186430 |
Bog'liq Big Data «iqtisodiyot» kafedrasi «iqtisodiy xavfsizlik 2» fanidan kurs is Big Data Ta’rifi “Katta ma’lumotlar” – bu ko’lami, xilma-xilligi va murakkabligi uni boshqarish va undan qimmatli va yashirin bilimlarni olish uchun yangi arxitektura, texnikalar, algoritmlar va tahlillarni talab qiladigan ma’lumotlardir … Big Data Tarixi Big Data» atamasi «katta ma’lumotlar» degan ma’noni bildirib, uni birinchi marta 2008-yilda «Nature» jurnalining muharriri Klifford Linch ishlatgan.Linch «katta ma’lumotlar»ga sutkasiga 150 Gb hajmda bo‘lgan har qanday ko‘rinishdagi ma’lumotlar tegishli deb hisoblaydi, ammo hanuzgacha ma’lumotlarni yagona o‘lchov birligi mavjud emas.IBC kompaniyasining ma’lumotlariga qaraganda, 2003 yilda 5 eksabayt (1 eksabayt = 1 milliard gigabayt) ma’lumot yig‘ilgan. 2015-yil may oyiga qadar dunyoda yig‘ilgan ma’lumotlar hajmi 6,5 zettabaytdan oshgan bo‘lsa, 2020-yilda insoniyat 40-44 zettabayt raqamli ma’lumot hosil qilgan.(1 zettabayt=1trln Gb) Katta ma’lumotlar raqamli iqtisodiyotda juda muhim rol o’ynaydi, chunki firmalar katta hajmdagi ma’lumotlarni to’plash, saqlash, tahlil qilish, ishlov berish, monetizatsiya qilish va tarqatish uchun aniq vositalarga ega. Kompaniyalar iste'molchilarning xatti-harakatlari, afzalliklari, ehtiyojlari, kutishlari, istaklari va baholashlari haqidagi ma’lumotlar bilan daromadlarini yaxshilaydilar.Shu nuqtai nazardan,Big Data samarali ma'lumot sifatida hisoblanishi mumkin. Walmart ta'minot zanjiri boshqaruvini optimallashtirish uchun "katta ma'lumotlar"dan foydalanadigan kompaniyaning ajoyib namunasidir. Mijoz ma'lumotlarini, ob-havo sharoitlarini va boshqa omillarni tahlil qilish orqali Walmart o'z inventarlarini yaxshiroq boshqarishga, chiqindilarni kamaytirishga va foydani yaxshilashga muvaffaq bo'ldi. Kompaniya katta ma'lumotlar tahlilidan foydalanish tufayli sotuvlar hajmi 10 foizga oshgani haqida xabar berdi. Walmart ta'minot zanjiri boshqaruvini optimallashtirish uchun "katta ma'lumotlar"dan foydalanadigan kompaniyaning ajoyib namunasidir. Mijoz ma'lumotlarini, ob-havo sharoitlarini va boshqa omillarni tahlil qilish orqali Walmart o'z inventarlarini yaxshiroq boshqarishga, chiqindilarni kamaytirishga va foydani yaxshilashga muvaffaq bo'ldi. Kompaniya katta ma'lumotlar tahlilidan foydalanish tufayli sotuvlar hajmi 10 foizga oshgani haqida xabar berdi.
Data lake
Qayta ishlanmagan katta ma'lumotlar ombori.."Ko'l" har xil manbalardan kelgan, har xil formatda bo'lgan ma'lumotlarni saqlaydi.
Data science
analiz muommolarini , ma'lumotlarni qayta ishlash va ularni raqamli ko'rinishda taqdim etishni o'rganadigan fan.
Data mining
biron qonuniyatni topish maqsadida ma'lumotlarni intellektual analiz qilishga aytiladi. Isroillik matematik Grigoriy Pyatetskiy-Shapiro 1989-yilda bu atamani fanga kiritgan.
Sun'iy neyron tarmog'i
oddiy protsessorlar(sun'iy neyronlar) birlashtirilgan tizimi bo'lib, insonning nerv tizimini imitatsiya qiladi.1943-yilda amerikalik olimlar Uorren Makkalok va Uolter Pittslar sun'iy neyron tarmog'i tushunchasini fanga kiritishgan.
Big Dataning asosiy atamalari
Deep learning
yanada murakkab va yanada mustaqil bo'lgan o'zi o'qidigan dasturlar yaratadigan mashinali o'qitish turi. to'g'rilaydi.
Machine learning
- o'zi o'rganadigan dasturlar yaratish amaliyoti va nazariyasi, sun'iy intellektning katta qismi.
Big data atamalari
|
| |
