|
Kompyuterdan joriy yilning kuni, oyi haqida ma'lumot olish va unga kiritish
|
| bet | 14/74 | | Sana | 20.01.2023 | | Hajmi | 6.59 Mb. | | #38790 |
Bog'liq Informatika fanidan amaliy ishlar uchun o’quv uslubiy qo’llanma ( SAID AHMAD QORAKO‘Z MAJNUN (HIKOYA)Kompyuterdan joriy yilning kuni, oyi haqida ma'lumot olish va unga kiritish
DATE buyrug’i. Kompyuterdan yil, oy va kun haqida ma'lumot olish yoki bu ma'lumotlarni unga kiritish uchun DATE buyrug’i ishlatiladi.
Buyruq formati: date. Masalan, C:\>DATE- buyrug’l ekranga kun, oy, yil haqida ma'lumot beradi,agar yangi ma'lumot kiritish lozim bo’lsa "Enter" tugmasi bosiladi, u holda Enter new date (dd-mm-yyyy) So’rov paydo bo'ladi.Kiritiluvchi satr, masalan, 18-01-2001 kabi berilishi mumkin.
Kompyuterga joriy vaqtni o’rnatish
TIME buyrug’i. Kompyuterga vaqtni (soat va minut hisobida) kiritish hamda undan maMumot olish uchun TIME buyrug’l ishlatiladi. Buyruq formati:time
Masalan, C:\>TIME
Agar TIME qo’shimcha parametrlarsiz berilsa, u holda DOS mazkur vaqtni
kiritishni so’raydi. Siz vaqt haqida ma'lumot berishni istamasangiz "Enter"
tugmasini bosishingiz mumkin.
Ma'lumot olish
MS DOS OT ning 5 va 6-versiyalari DOS buyruqlari va ularni ishlatish ko’lami haqida qisqacha ma'lumot berish imkoniyatiga ega. Buning uchun quyidagi buyruq beriladi: HELP
Buyruq formati: FAST HELP yoki FAST HELP buyruqning nomi
HELP yoki HELP ma'lumotnoma mavzui
Buyrug’i beriladi. Agar ma'lumotnoma mavzusi ko’rsatilmasa, ma'lumotnoma mundarijasi ekranga chiqariladi. Ma'lumot ekranga sig’masa "Page Down" yoki "Page Up" tugmalari yordamida keyingi yoki oddingi sahifalarni ko’rishimiz mumkin. "Ctrl — Home" va "Ctrll — End" mos holsa mavzu boshiga va oxiriga o’tish imkonini beradi. MaMumotnomadagi joriy mavzuni chop qilish yoki faylga yozish uchun "Alt", "F"1 va "P" tugmalari bosiladi, bunda F— faylga, P — printerga chiqarilishini ta'minlaydi.
Amaliy ishni bajarish tartibi:
1. Kompyuterni ishga tushirish uchun o’qituvchidan ruxsat olish.
2. Kompyuterni ishga tushirish.( agar kompyuter kuchlanishni stabilizator ko’magida olsa, stablizatorni elektr tarmog’iga ulash; zarurat bo’lsa, bosmaga chiqarish qurilmasi printerni ishga tushirish (yoqish); kompyuterni yoqish, ya'ni kompyuterning old (ayrimlarida orqa yoki yon) tomonida joylashgan tugmachani bosish; kompyuter monitorini yoqish lozim)
3. Yangi katalog yaratish. Yangi katalogni yaratish uchun MD buyrug’i ishlatiladi. Buyruq formati:md [disk yuriguvchi:] [yo’lg’] katalog nomi
4. Boshqa katalokka kirish. Katalogga kirish uchun CD buyrug’i ishlatiladi. Buyruq formati Kirish uchun: cd [diskyurituvchn:] yo'l
5. Keraksiz katalogni o’chirish. Bo’sh katalogni o’chirish uchun RD buyrug’i ishlatiladi. Buyruq formati:rd [disk yurituvchi:] [yo'lg’] katalog nomi
6. Yangi o’zgartirishlar kiritlgan fayl yoki katalogdan nusxa olish. Fayllar yoki kataloglar nusxasini olish (ko’chirish) uchun COPY buyrug’i ishlatiladi. Fayl ismi sifatida * yoki ? simvollarini ishlatish ham mumkin. Buyruqformati:copy [disk yurituvchi:j 1-fayl nomi 2-fayl nomi (yoki katalog nomi)
7. Faylni qayta nomlash. Bunday vaqtda dastlab faylning eski nomi, so’ngra esa yangi nomi yoziladi. Buyruq formati: ren [disk yurituvchi:] [yo’lg’] [katalog nomi] [1-fayl][yangi fayl]
8.Fayl matnini ekranga chiqarish. Matnli (tekstli) faylni ekranga chiqarish uchun TYPE buyrug’i ishlatiladi.
9. Kompyuter ekranini ma’lumotlardan tozalash. C:\>CLS buyrug’i orqali ekran tozalanadi va ekranning birinchi qatoriga MS DOS ning taklifnomasi chiqadi.
10. Diskni formatlash. A disketni formatlash (initsializatsiya qilish) uchun buyruq quyidagicha beriladi: C:\>FORMAT A:
Mabodo, disketga qandaydir ma'lumotlar yozilgan bo’lsa, u FORMAT buyrug’i berilishi bilan o’chiriladi.
11.Boshqa kataloglarga faylni joylashtirish. boshqa katalogga o’tkazish buyrug’i MOVE mavjud. U ba'zan fayllarni qayta nomlashda ham ishlatiladi. Buyruq formati: Move [/Y] fayl nomi katalog nomi
12. Kompyuter ishini yakunlash.( bajarilayotgan dastur yoki buyruqni tamomlash; magnitli disketni disk urituvchidan olish; agar yoqilgan bo’lsa, printerni o’chirish; monitorni o’chirish; kompyuterni o’chirish).
|
| |
