4.3.2 Ma’lumotlar bazasi jadvalini turini aniqlash
Har bir jadvalning tuzilishi,qatorlar nomi,ularning turi hamda qaysi ma’lumotlar har bir jadvaldagi kalitli maydonni aniqlashinni ko’rib chiqamiz.
Ma’lumotlar nomi
|
Jadvaldagi maydonni belgilash
|
Maydon turi
|
Maydon uzunligi
|
Kalitning xolati
|
1-Jadval:GURUH RO’YHATI
Guruh raqami
|
Gurraq
|
Raqamli
|
Butun
|
Unikal
|
Mutahasislik kodi
|
MutKodi
|
Raqamli
|
Kasr
|
|
Mutahasislik nomi
|
MutNomi
|
Yozuvli
|
50
|
|
Kurs
|
Kurs
|
Raqam
|
Bayt
|
|
Guruhda qatnashuvchilar soni
|
Soni
|
Raqam
|
Bayt
|
|
2-Jadval:QATNASHUVCHILAR RO’YHATI
Guruhlar raqamlari
|
Gurraq
|
Raqamli
|
Butin
|
Tashkiliy unikal kalit
|
Qatnashuvchilar raqami
|
Qatraq
|
Raqamli
|
Bayt
|
|
Qatnashuvchilar ism ragami
|
Qatismraq
|
Raqamli
|
Kasr
|
|
Qatnashuvchining ismi,familiyasi,otasining ismi
|
QatIFO
|
Yozuvli
|
50
|
|
Adres
|
Adres
|
Yozuvli
|
40
|
|
Telefon
|
Telef
|
Yozuvli
|
9
|
|
3-Jadval: O’QITUVCHILAR RO’YHATI
O’qituvchining tab nomeri
|
O’qitKod
|
Raqamli
|
Butun
|
Unikal
|
O’qituvchining ismi,familiyasi,otasining ismi
|
O’qitIFO
|
Yozuvli
|
50
|
|
Kategoriya
|
Kat
|
Raqamli
|
Bayt
|
|
Ish staji
|
Staj
|
Raqamli
|
Bayt
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4-Jadval:DARSLAR RO’YHATI
Dars kodi
|
DarsKod
|
Raqamli
|
Butun
|
Unikal
|
Darsning nomi
|
DarsNomi
|
Yozuvli
|
30
|
|
Soatlar soni
|
SoatSoni
|
Raqamli
|
Butun
|
|
4-Jadval:DARSLARNI O’QITUVCHILAR VA GURUHLAR ORASIDA RO’YHATI
Dars kodi
|
DarsKod
|
Raqamli
|
Butun
|
Tashkiliy unikal kalit
|
O’qituvshi tab raqami
|
O’qitKod
|
Raqamli
|
Butun
|
|
Guruh raqani
|
GurRaq
|
Raqamli
|
Butun
|
|
Qatnashuvchi raqami
|
QatRaq
|
Raqamli
|
Bayt
|
|
Baxo
|
Baxo
|
Raqamli
|
Bayt
|
|
Endi “Kollej” ma’lumotlar bazasini yaratamiz:
Asseccni ishga tushirib,”Yangi ma’lumotlar bazasi” ni tanlaymiz.Ekranda
4.3.3 Maydonda birlamchi kalit o’rnatish
Bu yo’naltiruvchi hamma maydonda jadval barcha maydonlarning aniqlanganligi birlamchi kalit maydon sifatida ishlatiladigan ikkita maydonni ko’rsatish kerak .Shu sababdan takrorlanuvchi yozuvlar jadvalga kiritishda har bir yozuvchi birlamchi kalit maydoni bir qiymatli idintifikator tashkil topadi bu maedon ikkita har xil yozuvlar uchun bir hil qiymatga ega bo’lishi mo’mkun emas .Ko’pchilik holatlarda birinchi jadvalda birlamchi kalit sifatida guruh nomida olinadi. Birlamchi kalit faqat jadvalning konstruktor rejimida ifodalangan bulishi mumkin.Agar guruh nomeriga birlamchi kalit qo’yilmagan bo’lsa kursorni asboblar paneliga olib borib kalit tasvirlangan joyga bosamiz yoki kalitni Tog’irlagich menyusi orqali tanlaymiz. Yonidagi berilgan maydon chap tomanda kichkina tasvir kalit – yani ushbu kalit maydonning birlamchi kalit deb hisoblanadi.
Agar konstruktor rejimida birlamchi kalit yaratilmagan bo’lsa Access jadval maydani uchun birlamchi kalit qo’yish to’g’risidagi so’rovni chuqaradi .
Ma’lumotlarni saqlash uchun fayl menyusidagi saqlash buyrug’ini tanlaysiz.Saqlash uchun dialogli oynaga jadval nomini yoki programma tomondan taklif etilgan nomni kiritamiz va OK tugmasini bosamiz . Tanlagan nom so’roq , nuqta , burchakli qavs lardan boshqa hohlagan belgi bulishi mumkun.
Loyihalashtirilayotgan bazanin boshqa jadvallari ham xuddi shunday tuziladi
Birinchi kalit maydonlarini bir necha maydonga birlashtirish mumkin. Kerakli maydonni markirovka qilish uchun Ctrl tugmasini bosgan holda ustunda bajariladi.
5. Yozuvlarni kiritish va tahrirlash
Mana endi jadvalni aniq ma’lumotlar bilan to’ldirilishi va kerak bo’lgan holatda bu ma’lumotlarga o’zgartirishlar kerak bo’ladi.
5.1 Jadvalni ma’lumotlar bilan to’ldirish
Jadvalga yangi yozuv qo’shish uchun ma’lumotlar ombori oynasida jadval nomini belgilab Открыть tugasini bosing. Agar ayni vaqtda jadval konstruktori oynasi ochiq turgan bo’lsa u holda ВИД menyusidan Режим таблицы tanlab oyna ko’rinishini o’zgartirish mumkin yoki bo’lmasam shuamalni instrumntlar paneldagi tugmalar orqali ham amalgam oshirilishi mumkin. ВИД menyusidan foydalani siz har doim jadvalni jadval ko’rinishdagi rejimidan (Режим таблицы) jadvalning konstruktor rejimiga (Конструктор) o’tishingiz mumkin va shu holatni teskarisiga ham amalgam oshirish mumkin. Jadvalning ko’risnish rejimlari o;ratsidagi o’tishni instrumentlar panelidagi birinchi tugma orqali ham amalgam oshirish mumkin. Tugma rasmi jadval qanday ko’rinishda turgan bo’lsa shuko’rinishga mos ravishda o’z rasmini o’zgartiradi, agar jadval konstruktor rejimida tursa tugma jadval ko’rinishda turadi agar jadval jadval ko’rinishda tursa konstruktor belgisi turadi.
Jadval rejimida kursorni keyingi maydonga o’tkazish uchun TAB tugmachasi bosiladi, oldingi maydonga o’tkazish uchun Shift+Tab tugmachalari bosiladi. Boshqaruv tugmachalarini bosish orqali jadval katakchalari o’rtasida kursorni haraktlantirishimiz mumkin bo’ladi. Yangi yozuvni kiritib, Tab kilavishini bossak Access avtomatik ravishda yozuvni saqlab qoladi. Ma’lumot ko’p bo’lgan jadvalarda boshqaruv tugmalari orqali kursorni yozuvlar o’rtasida harakatlantirish qiyin bo’lib qoladi shunig uchun kursorni joyini o’zgartrishning boshqa quyigadi usullari ham mavjud:
Записи menyusidan Ввод данных degan buyruqni tanlasangiz Access darrov bo’sh yozuvni aktivlashtiradi. Agar jadval maydonlari uchun po umolchniyu qilib birorta qiymat berilgan bo’lsa u holda yangi qo’shilgan yozuv avtomatik tarda shu qiymatni oladi.
|
