Tuzuvchi: N.Xolmatov
Tuzuvchi: N.Xolmatov
O‘zbekiston hududida joylashgan elektr stansiyalarining umumiy
quvvati 4000 kVt bo‘lgan Bo‘z suv GESi Bo‘rjar (6400 kVt), Tovoqsoy , Farxod
GESi v.b; Namangan GES lar, CHirchiq-Bo‘zsuv kaskadlari; Ohangaron (600
MVt), Toshkent (1920 MVt), Navoi (830 MVt), Sirdaryo (3000 MVt), Davlat
rayon elektr stansiyalari (DRES); Farg‘ona issiqlik elektr markazi (IEM) (230
MVt) qurilgan.
KTPN-1600 MARKALI QUVVATI 400 - 1600 KVA
TRANSFORMATOR PODSTANSIYALARI
Uch fazali pasaytiruvchi transformator podstansiyalari
Tuzuvchi: N.Xolmatov
Transformatorlarning elektrosetlarda qo‘llanilishi
Hozirgi paytda rivojlangan mamlakatlarda elektr energiyasi kishi
boshiga I0 kVt s. ga to‘g‘ri keladi. Bu esa 200 yil ilgari sanoatda asosiy ish
kuchi hisoblangan insonning quvvatidan I00 marta ko‘pdir.
Elektr energiyasini uzoq masofalarga uzatish uchun o‘zgaruvchan tok
generatorlarining 6-30 kVli kuchlanishini transformatorlar yordamida 110,
150, 220, 330, 400, 500, 750, 1150 kV gacha kuchaytirib elektr o‘tkazish
tarmoqlariga uzatiladi
Tuzuvchi: N.Xolmatov
Elektr energiyasini uzoq masofalarga uzatish uchun o‘zgaruvchan tok
generatorlarining 6-30 kV li kuchlanishini transformatorlar yordamida 110,
150, 220, 330, 400, 500, 750, 1150 kV gacha kuchaytirib elektr o‘tkazish
tarmoqlariga uzatiladi. Kuchlanishning shu qadar kuchayishi tokning
proporsional kamayishiga olib keladi va uzatish tarmog‘idagi quvvat isrofi shu
tokning kvadratiga proporsional ravishda kamayadi.
SHu tariqa elektr energiyasi elektr stansiyalaridan iste’molchiga etib
borgunga qadar ko‘p marta (5 martagacha) transformatsiyalanadi.
Elektr energiyasini sanoat korxonalariga, shahar, qishloq hududlari va
korxonalar ichiga kuchlanishlari 110, 35, 10 va 6 kV bo‘lgan havo elektr
tarmoqlari yoki kabel yo‘llari yordamida tarqatiladi. Demak, har bir elektr
tarqatish tugunida kuchlanishni pasaytiruvchi transformatorlar o‘rnatilishi
lozim. Bunday transformatorlar ko‘pchilik iste’molchilarning kirish qismida
ham joylanishi kerak. CHunki ular 220, 380, 660 V kuchlanishda ishlaydilar.
Tuzuvchi: N.Xolmatov
Kuchli transformatorlar tuzilishi bo‘yicha ikki turga bo‘linadilar: moyli
va quruq transformatorlar. Moyli transformatorlarda magnit o‘zak va
chulg‘amlar yaxshi izolyator va sovutuvchi modda hisoblangan transformator
moyi to‘ldirilgan idishga joylashtiriladilar. Transformator moyi chulg‘am
izolyasiyalarini havoning zararli ta’siridan ham saqlaydi. a) moyli; b) quruq
transformatorlar ko‘rinishlari;
Tuzuvchi: N.Xolmatov
Tuzuvchi: N.Xolmatov
Quruq transformatorlar
ТМГ
Tuzuvchi: N.Xolmatov
Elektr ta’minlash manbalarida qo‘llaniladigan transformator
Tuzuvchi: N.Xolmatov
Tuzuvchi: N.Xolmatov
|