Ochiq kalitlar infratuzilmasi (Public key infrastructure, PKI)




Download 4,35 Mb.
Pdf ko'rish
bet32/142
Sana06.12.2023
Hajmi4,35 Mb.
#112708
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   142
Bog'liq
kiberxavfsizlik-asoslari (1)

2.4.5. Ochiq kalitlar infratuzilmasi (Public key infrastructure, PKI) 
Ochiq kalitli kriptografiya bilan bog’liq bo’lgan muammolardan yana biri -
ochiq kalitning kimga tegishli ekanligini aniqlash. Faraz qilaylik, 
𝑆𝑆 tomon biror 
maxfiy xabar 
𝑀𝑀 ni 𝐵𝐵 tomonga yubormoqchi. Buning uchun 𝑆𝑆 tomon 𝐵𝐵 tomonning 
ochiq kalitidan foydalanadi. Biroq, g’arazli niyatda bo’lgan 
𝐶𝐶 tomon o’zining ochiq 
kalitini 
𝑆𝑆 tomonga 𝐵𝐵 tomonni ochiq kaliti sifatida taqdim etadi. 𝑆𝑆 tomonni mazkur 
holatni tekshirish imkoniyati bo’lmagani bois, unga ishonadi va maxfiy xabarni 
𝐶𝐶 
tomonning ochiq kaliti bilan shifrlaydi.


64 
Ushbu muammoni oldini olish uchun ochiq kalitli kriptografik tizimlarda 
ochiq kalitlar infratuzilmasidan foydalaniladi.
Ochiq kalitlar infratuzilmasi yoki PKI real hayotda ochiq kalitli 
kriptotizimlardan xavfsiz foydalanish uchun talab etiluvchi barcha narsani o’z ichiga 
oladi. PKI tarkibidagi barcha narsalarning birgalikda ishlashi juda ham murakkab 
jarayon bo’lib, quyida ularning ayrim tashkil etuvchilari va PKI ning asosiy 
vazifalari bayon etiladi. 
Raqamli sertifikat (yoki ochiq kalit sertifikati yoki qisqacha sertifikat) 
foydalanuvchining ismi va uning ochiq kalitidan iborat bo’ladi (amalda 
foydalanuvchiga va sertifikatga tegishli ma’lumotlar ham bo’ladi) va u sertifikat 
markazi (certificate authority yoki CA) tomonidan imzolanadi [13]. Masalan, 
𝑆𝑆 
tomonning sertifikati quyidagidan iborat bo’ladi: 
𝑀𝑀 = (A tomon nomi, 𝑆𝑆 tomonning ochiq kaliti) va 𝑆𝑆 = [𝑀𝑀]
𝐶𝐶𝐴𝐴

Ushbu sertifikatni tekshirish uchun 
𝐵𝐵 tomon {𝑆𝑆}
𝐶𝐶𝐴𝐴
ni hisoblaydi va 
𝑀𝑀 ga 
tengligini tekshiradi. 
𝐶𝐶𝑆𝑆 tomoniga, odatda, ishonchli uchinchi tomon (trusted third party yoki TTP) 
sifatida qaraladi. Ya’ni, odatda 
𝑆𝑆 tomon foydalanuvchi uchun shaxsiy va ochiq 
kalitlar juftini generasiyalaydi. Shaxsiy kalit 
𝑆𝑆 tomonga taqdim etilgandan 
so’ng,
𝐶𝐶𝑆𝑆 dan o’chirib tashlanadi. Ochiq kalit esa sertifikat shaklida taqdim etiladi. 
Agar 
𝐵𝐵 tomon 𝑆𝑆 tomonga biror ma’lumotni shifrlab yubormoqchi bo’lsa, uning 
sertifikatidan foydalanadi. Buning uchun sertifikatdagi imzoni tekshirish talab 
etiladi. Bu esa o’z navbatida 
𝐵𝐵 tomonga 𝐶𝐶𝑆𝑆 ni ochiq kalitini (ya’ni, unga teng 
bo’lgan sertifikatni) bilishni talab etadi. Demak, 
𝐶𝐶𝑆𝑆 tomonning ochiq kaliti (yoki 
sertifikati) oldindan foydalanilayotgan tizimda mavjud va bu haqida barcha 
ma’lumotga ega bo’ladi. 

Download 4,35 Mb.
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   142




Download 4,35 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



 Ochiq kalitlar infratuzilmasi (Public key infrastructure, PKI)

Download 4,35 Mb.
Pdf ko'rish