|
Oʻzbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va
|
| bet | 3/8 | | Sana | 14.12.2023 | | Hajmi | 0,54 Mb. | | #119049 |
Bog'liq evolutsiya xorijiy-investitsiyalarning-milliy-korxonalar-raqobatdoshligini-taminlashdagi-ahamiyati-ozbekcha-20231028142026Tf71, wepik-xorijiy-investitsiyalarning-milliy-korxonalar-raqobatdoshligini-taminlashdagi-ahamiyati-ozbekcha-20231028142026Tf71, amerika-davlatining-iqtisodiyoti-ozbek-tilida-tayyorlangan-prezentatsiya-20231028175123Q4DC, wepik uyushgan jinoyatchilik iqtisodiyoti xufiyona iqtisodiyot y, Axborot xavfsizligi tushunchasi va zaruriyati. Raqamli iqtisodiy-azkurs.org Z = m – n – 2*p
m - grafdagi yoylarning umumiy soni; n - grafdagi qirralarning umumiy soni;
p - grafning bog'langan komponentlar soni.
Grafning bog'langan komponentlar soni (p) grafni maksimal darajada bog'langan (yoki to'liq bog'langan) grafga aylantirish uchun zarur bo'lgan yoylar soniga teng.
Maksimal bog'langan (to'liq bog'langan) graf - bu har qanday cho‘qqiga boshqa har qanday cho'qqidan kirish mumkin bo'lgan grafdir.
Yakuniy va boshlang'ich qirralarini yopish orqali dastlabki grafdan maksimal darajada bog'langan (to'liq bog'langan) graf olinadi. Ko'rib chiqilayotgan graf uchun (14, 1) yoyni qo'shish orqali to'liq bog'langan graf olinadi.
Z=m-n+2*p=20-14+2*1=8
2- mezon (tsiklomatik raqam bo'yicha) dasturning har bir chiziqli bog‘liq bo‘lmagan takrorlanuvchi(tsiklik) bo‘lagini va har bir chiziqli bog‘liq bo‘lmagan takrorlanmaydigan (asiklik) bo‘lagini bir martalik tekshirish yoki sinovdan o'tkazishni talab qiladi. Har bir chiziqli bog‘liq bo‘lmagan takrorlanmaydigan (asiklik) yo‘nalish yoki tsikl boshqalardan kamida bitta cho'qqi yoki yoy bilan farq qiladi.
2-mezondan foydalanganda sinovdan o'tgan yo‘nalishlar soni siklomatik songa teng.
Chiziqli bog‘liq bo‘lmagan takrorlanuvchi (tsiklik) yo‘nalishlar:
|
Chiziqli bog‘liq bo‘lmagan takrorlanmaydigan yo‘nalishlar:
|
m1: 6 – 8
|
m4: 1 – 2 – 14
|
m2: 9 – 10
|
m5: 1 – 3 – 4 – 6 – 8 – 14
|
m3: 7 – 9 – 10 – 11
|
m6: 1 – 3 – 5 – 7 – 9 – 10 – 11 – 12 – 14
|
|
m7: 1 – 3 – 4 – 5 – 7 – 9 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14
|
|
m8: 1 – 3 – 4 – 5 – 7 – 9 – 10 – 11 – 12 – 14
|
Strukturaviy murakkablikni ikkinchi mezon bo'yicha aniqlash
m1: 6 – 8
|
= 1
|
m2: 9 – 10
|
= 1
|
m3: 7 – 9 – 10 – 11
|
= 2
|
m4: 1 – 2 – 14
|
= 1
|
m5: 1 – 3 – 4 – 6 – 8 – 14
|
= 4
|
m6: 1 – 3 – 5 – 7 – 9 – 10 – 11 – 12 – 14
|
= 5
|
m7: 1 – 3 – 4 – 5 – 7 – 9 – 10 – 11 – 12 – 13 –
|
= 6
|
14
|
= 6
|
m8: 1 – 3 – 4 – 5 – 7 – 9 – 10 – 11 – 12 – 14
|
|
Jami = 26
|
To‘g‘ri strukturalashtirilgan dasturlar uchun siklomatik soni(Z)ni tarmoqlanish sodir bo'ladigan cho'qqilar sonini nв hisoblash orqali aniqlash mumkin:
Z = nв +1
To‘g‘ri strukturalashtirilgan dasturlar - bu bir nechta chiqishi mavjud bo‘lgan takrorlanish(tsikl)ga ega bo‘lmagan, takrorlanuvchi(tsikl) yoki shartli operatorlar ichida o‘tishlarga ega bo‘lmagan, takrorlanuvchi(tsikl) yoki shartli operatorlar ichidan majburiy chiqishlarga ega bo‘lmagan dasturlardir. Dasturlar modullarining juda katta sonli qirralarga ega graflarni tahlil qilish shuni ko'rsatdi:
Testlarning umumiy murakkabligi grafning batafsil strukturasiga deyarli bog'liq emas va asosan predikatlar soni bilan, ya’ni grafning tarmoqlanishi bilan belgilanadi.
Bir xil miqdordagi cho'qqilarga ega keng yoyilgan graflar tor holda joylashgan graflarga qaraganda ko'proq yo‘nalishlarga ega bo‘ladi, ammo yo‘nalishlar o'rtacha qisqa masofani tashkil etadi. Tor ko‘rinishdagi graflarda yo‘nalishlar soni keng ko‘rinishdagi graflarga nisbatan kamayadi, lekin yo‘nalishlar uzunroq masofada bo'ladi. Natijada, graf strukturasi o'zgarganda S2 qiymati siklomatik sondan kamroq o'zgaradi va cho'qqilar soni bilan kuchliroq korrelyatsiyaga ega bo‘ladi.
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
11
|
12
|
13
|
14
|
1
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2
|
1
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3
|
1
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4
|
|
|
1
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5
|
|
|
1
|
1
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6
|
|
|
|
1
|
|
|
|
1
|
|
|
|
|
|
|
7
|
|
|
|
|
1
|
|
|
|
|
|
1
|
|
|
|
8
|
|
|
|
|
|
1
|
|
|
|
|
|
|
|
|
9
|
|
|
|
|
|
|
1
|
|
|
1
|
|
|
|
|
10
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1
|
|
|
|
|
|
11
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1
|
|
|
|
|
12
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1
|
|
|
|
13
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1
|
|
|
14
|
|
1
|
|
|
|
|
|
1
|
|
|
|
1
|
1
|
|
Lipaev quyidagilarni ta’kidlab o‘tdi:
Z ≤ 10 uchun modullar to'g'ri tekshiriluvchan bo‘ladi va bunday modullardagi xatolar soni minimal bo'ladi;
qabul qilishga maqbul qiymatlar 10 ≤ Z ≤ 30 hisoblanadi;
Z > 30 da sinov paytida xatolarni bartaraf etish deyarli mumkin bo‘lmaydi.
Kompyuter yordamida ikkinchi mezon bo'yicha graflarni avtomatik tahlil qilish uchun graflarning qo'shnilik va erishish matritsalaridan
foydalaniladi. Qo'shni matritsa – bu kvadrat matritsa bo'lib, agar grafda (i, j) yoy mavjud bo'lsa, matritsaning (i, j) elementi turgan pozitsiyasiga 1 qiymati beriladi.
Rivojlanish matritsasi – bu kvadrat matritsa bo'lib, unda (i, j) yoyga mos keladigan pozitsiyada 1 qiymati joylashtiriladi.
Erishish matritsasi yordamida
1 ga teng diagonal elementlarni va bir xil qatorlarni (6 - 8,
9 - 10, 7 - 9 - 10 -
11) belgilash orqali sikllarni aniqlash nisbatan oson bo‘ladi.
.
|
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
11
|
12
|
13
|
14
|
1
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2
|
1
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3
|
1
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4
|
1
|
|
1
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5
|
1
|
|
1
|
1
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6
|
1
|
|
1
|
1
|
|
1
|
|
1
|
|
|
|
|
|
|
7
|
1
|
|
1
|
1
|
1
|
|
1
|
|
1
|
1
|
1
|
|
|
|
8
|
1
|
|
1
|
1
|
|
1
|
|
1
|
|
|
|
|
|
|
9
|
1
|
|
1
|
1
|
1
|
|
1
|
|
1
|
1
|
1
|
|
|
|
10
|
1
|
|
1
|
1
|
1
|
|
1
|
|
1
|
1
|
1
|
|
|
|
11
|
1
|
|
1
|
1
|
1
|
|
1
|
|
1
|
1
|
1
|
|
|
|
12
|
1
|
|
1
|
1
|
1
|
|
1
|
|
1
|
1
|
1
|
|
|
|
13
|
1
|
|
1
|
1
|
1
|
|
1
|
|
1
|
1
|
1
|
1
|
|
|
14
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
|
3-mezon
U dastur grafining asosiy tuzilmalarining toʻliq tarkibini tanlashga asoslanadi va dastlabki dastur grafining real asiklik yoʻnalishlarining har birini va barcha marshrutlardan erishish mumkin boʻlgan har bir siklni kamida bir marta tahlil qilishdan iborat. Agar dastlabki grafning asiklik yo'lidan bir nechta elementar tsikllarga erishish mumkin bo'lsa, u holda barcha erishish mumkin bo'lgan tsikllar sinov paytida bajarilishi kerak.
m1: 1 – 2 – 14
m2: 1 – 3 – 4 – 6 – 8 – 14
m3: 1 – 3 – 5 – 7 – 9 – 10 – 11 – 12 – 14
m4: 1 – 3 – 4 – 5 – 7 – 9 – 10 – 11 – 12 – 14
m5: 1 – 3 – 5 – 7 – 9 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14
m6: 1 – 3 – 4 – 5 – 7 – 9 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14
m7: 1 – 3 – 4 – 6 – 8 – 6 – 8 – 14
m8: 1 – 3 – 5 – 7 – 9 – 10 – 9 – 10 – 11 – 7 – 9 – 10 – 11 – 12 –
14
m9: 1 – 3 – 4 – 5 – 7 – 9 – 10 – 9 – 10 – 11 – 7 – 9 – 10 – 11 – 12
– 14
m10: 1 – 3 – 5 – 7 – 9 – 10 – 9 – 10 – 11 – 7 – 9 – 10 – 11 – 12 –
13 – 14
m11: 1 – 3 – 4 – 5 – 7 – 9 – 10 – 9 – 10 – 11 – 7 – 9 – 10 – 11 –
12 – 13 – 14
Strukturaviy murakkablikni aniqlaymiz:
m1: 1 – 2 – 14
|
= 1
|
m2: 1 – 3 – 4 – 6 – 8 – 14
|
= 4
|
m3: 1 – 3 – 5 – 7 – 9 – 10 – 11 – 12 – 14
|
= 5
|
m4: 1 – 3 – 4 – 5 – 7 – 9 – 10 – 11 – 12 – 14
|
= 6
|
m5: 1 – 3 – 5 – 7 – 9 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14
|
= 5
|
m6: 1 – 3 – 4 – 5 – 7 – 9 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14
|
= 6
|
m7: 1 – 3 – 4 – 6 – 8 – 6 – 8 – 14
|
= 5
|
m8: 1 – 3 – 5 – 7 – 9 – 10 – 9 – 10 – 11 – 7 – 9 – 10 – 11 – 12 – 14
|
= 8
|
m9: 1 – 3 – 4 – 5 – 7 – 9 – 10 – 9 – 10 – 11 – 7 – 9 – 10 – 11 – 12
|
= 9
|
– 14
|
= 8
|
m10: 1 – 3 – 5 – 7 – 9 – 10 – 9 – 10 – 11 – 7 – 9 – 10 – 11 – 12 –
|
= 9
|
13 – 14
|
|
m11: 1 – 3 – 4 – 5 – 7 – 9 – 10 – 9 – 10 – 11 – 7 – 9 – 10 – 11 – 12
|
|
– 13 – 14
|
|
Итого = 66
|
Dasturning murakkabligini baholash mezonlari bo'yicha xulosalar:
Dasturiy ta'minot modullarining murakkabligini baholash mezonlari har bir holatda har bir mezon bo'yicha tekshirishlarning minimal talab qilinadigan qiymatlarini tavsiflaydi;
Haqiqiy dasturlarni tekshirish uchun bu miqdordagi tekshiruvlar yetarli bo'lmasligi mumkin.
Dastur tekshiruvlarining yetarliligini baholash ancha qiyin, chunki strukturaning murakkabligidan tashqari, har bir o'zgaruvchini o'lchashning butun diapazonida va boshqa o'zgaruvchilar bilan birgalikda o'zgartirishning murakkabligini tahlil qilish kerak.
|
| |
