Fan maqsadi (FM)
|
FM1
|
Talabalarda: talabalarda elektr xavfsizlik asoslari bo’yicha elektr qurilmalarini ishlatishda xavfsizlik qoidalari bo’yicha aniq qoidalarni o‘rgatish; elektr xavsizlik bo’yicha iste’molchilarni tahlil qilish usullarini o‘zlashtirish; elektr xavfsizlik bo’yicha loyihalashtirish qoidalarini asoslarini o‘rgatish; elektr xavfsizlik asoslari bo’yicha tarmoq va jihozlarni o’rnatish va unlardan foydalanish qoidalarini o‘rgatish.
|
Fanni o‘zlashtirish uchun zarur bo‘lgan boshlang‘ich bilimlar
|
1
|
Nazariy elektrotexnika (Naz.Elek 3412)
|
2
|
Fizika (Fiz11209)
|
Ta’lim natijalari (TN)
|
|
Bilimlar jihatidan:
|
TN 1
|
Elektr xavsizlik asoslari bo‘yicha ishlab chiqarish faoliyatda yuzaga keladigan xavflar, texnosferada kasb kasalliklarini kamaytiradigan va baxtsiz hodisalarni oldini oladigan chora-tadbirlar haqida tasavvurga ega bo‘lishi (bilim);
|
TN 2
|
Elektr qurilmalari, uskunalar, mashina va mexanizmlarni ishlatganda, texnik xizmat ko‘rsatganda va ta’mirlashda ko‘riladigan asosiy texnika xavfsizligi talablari ko‘nikmalariga ega bo‘lishi kerak (ko‘nikma);
|
TN 3
|
Korxona faoliyati davomida sodir bo‘lishi mumkin bo‘lgan favqulodda vaziyatlar turlari, ularning kelib chiqish sabablari, oqibatlarini tahlil qilish uslublari foydalanish malakalariga ega bo‘lishi kerak (malaka).
|
TN 4
|
Fanga bog‘liq holda tadqiqot me’todlari, muammoni qo‘yish va ishchi gipoteza haqida dastlabki ma’lumotlarga ega bo‘lishi kerak.
|
|
Ko‘nikmalar jihatidan:
|
TN 5
|
Ishlab chiqarish jarayonida elektr xavfsizlik qoidalariga amal qilish qurilmalar xususiyatlarini saqlanishi borasidagi amaliy ko‘nikmalarga ega bo‘lishi kerak .
|
TN 6
|
Qurilmalardan foydalanishda himoya vositalarini sinash ishlarini amalda bajara olish imkoniyatiga ega bo‘lishi kerak.
|
TN 7
|
Elektr qurilmalarda foydalanishda xavfsizlik qoidalarini bo‘yicha va ularni ishlatilishini bilishi kerak.
|
Fan mazmuni
|
Ajratilgan soat
|
Mashg‘ulotlar shakli. Ma’ruza (M)
|
5-semestr
|
M1
|
Elektr xavfsizligi faniga kirish.
|
2
|
M2
|
Fanning predmeti va uslublari.
|
2
|
M3
|
Elektr atamalar va ularni tavsiflari, elektr xavfsizligi qoidalarini qo‘llash sohalari
|
2
|
M4
|
Elektr qurilmalarga tezkor xizmat ko‘rsatish va ishlarni bajarishda elektr xavfsizligi qoidalari
|
2
|
M5
|
Elektr qurilmalarda sodir bo‘lgan avariya va nosozliklarni oldini olish va bartaraf etish choralari
|
2
|
M6
|
Elektr tokining inson organizmiga ta’siri.
|
2
|
M7
|
Elektr toki ta’siriga tushgan kishilarga birinchi yordam berish va ularni tokdan qutqarish yo‘llari.
|
4
|
M8
|
Tezkor xizmat ko‘rsatish va ishlarni bajarish.
|
4
|
M9
|
Ishni xavfsiz bajarishdagi tashkiliy tadbirlar.
|
4
|
M10
|
Qisqa muddatli va kechiktirib bo‘lmaydigan ishlar. Brigada tarkibi.
|
4
|
Jami:__30_____6-semestr'>Jami:__30__Umumiy_ma’ruza:__60'>Jami:__30__6-semestr'>Jami:
|
30
|
6-semestr
|
M11
|
Kabel tarmoqlarida ish bajarishda elektr xavfsizlik qoidalari.
|
2
|
M12
|
Elektr stansiya va podstansiyalarning elektr uskunalarida ish bajarishda xavfsizlik nazorati.
|
2
|
M13
|
Havo elektr uzatish tarmoqlarida ish bajarishda tashkiliy choralar. Ish rahbarini tayinlash.
|
4
|
M14
|
Havo elektr uzatish tarmoqlari ustunlarida bajariladigan ishlar.
|
4
|
M15
|
Elektr motorlar, kommutatsion apparatlar va komplekt taqsimlovchi uskunalar, hamda tok transformatorlarida ish bajarishda elektr xavfsizligi.
|
4
|
M16
|
Elektr uskunalarni o‘chirish bo‘yicha texnik tadbirlar
|
4
|
M17
|
Yerga ulagichni o‘rnatish bo‘yicha umumiy talablar.
|
4
|
M18
|
Elektr himoya vositalarining turlari, ularga qo‘yiladigan talablar va foydalanish qoidalari.
|
4
|
M19
|
Ko‘cha yoritish qurilmalariga xizmat ko‘rsatish va ta’mirlashda xavfsizlik talablari
|
2
|
Jami:
|
30
|
Umumiy ma’ruza:
|
60
|
Mashg‘ulotlar shakli. Amaliy mashgʻulot (A)
|
5-semestr
|
A1
|
Elektr tokidan shikastlangan va boshqa baxtsiz xodisaga uchraganlarga birinchi yordam berish yo‘llari.
|
2
|
A2
|
Ishlab chiqarishda baxtsiz hodisalarni taxlil qilish uslublari va jaroxatlanish ko‘rsatkichlarini aniqlash.
|
2
|
A3
|
Elektr qurilmalariga xizmat ko‘rsatuvchi hodimlarga bo‘lgan talablar
|
2
|
A4
|
Ishni xvafsiz bajarish uchun tayinlanga javobgar shaxslar, ularni majburiyatlari va huquqlari
|
2
|
A5
|
Ishlab chiqarishda baxtsiz hodisalar oqibatida yuzaga kelgan iqtisodiy zararning hisobini tahlil qilish.
|
4
|
A6
|
Naryad va farmoyish berish. Naryad – ijozat formasi va uni to‘ldirish ko‘rsatma.
|
4
|
A7
|
Ishlab chiqarish jarayonida nollashtirishni hisoblash.
|
4
|
A8
|
Yerga ulagichni o‘rnatish yo‘llari.
|
2
|
A9
|
Himoyalovchi yerga ulash qurilmalarni hisoblash.
|
4
|
A10
|
Statik elektr zaryadlari xavfliligi ko‘rsatkichlarini hisoblash.
|
4
|
Jami:
|
30
|
|
6-semestr
|
|
A11
|
Himoyaviy nollash tarmog’i elementlarini hisoblash va tanlash.
|
4
|
A10
|
Himoyaviy zaminlash tizimini hisoblash.
|
4
|
A11
|
Naryad va farmoyish berish. Qisqa muddatli va kechiktirib bo‘lmaydigan
|
4
|
A12
|
ishlar. Ish joyini tayyorlash va ishlashga ijozat berishga ruxsat etish.
|
4
|
A13
|
Elektr himoya vositalarining turlari, ularga qo‘yiladigan talablar va foydalanish qoidalari.
|
4
|
A14
|
Elektr uskunalarida foydalaniladigan himoya vositalarini qo‘llash, sinash va o‘lchash.
|
4
|
A15
|
Kabel elektr tarmoqlarida ish bajarishda amalga oshiriladigan tashkiliy tadbirlar.
|
2
|
A16
|
Yer osti inshoatlarida ish olib borganda xavfsizlik chora tadbirlari
|
2
|
A17
|
Kuchlanish yo‘qligini tekshirish
|
2
|
Jami:
|
30
|
Umumiy amaliy:
|
60
|
Mazmuni:
|
Ajratilgan soat
|
1
|
Elektr xavfsizlik bo‘yicha asosiy qoidalar.
|
2
|
2
|
Organizmda elektromagnit maydonini ta’siridan yuzaga keladigan issiqlik.
|
4
|
3
|
Xonalarni elektr toki bilan jaroxatlanish darajasi boʻyicha klassiflkasiyasi.
|
6
|
4
|
Elektrdan muxofazalovchi asosiy izolyasiya vositalari.
|
4
|
5
|
Elektromagnit maydonlardan muxofazalanish vositalarini tayyorlashda ishlatiladigan asosiy materiallar.
|
6
|
6
|
Kuchaygan xavfli sharoitda qoʻl asboblari (drel, gaykovert va b.) uchun qoʻIlaniladigan kichik kuchlanish.
|
6
|
7
|
Havodagi elektrostatik maydon.
|
4
|
8
|
Yonuvchi materiallarni elektrostatik elektrsizlanishga sezuvchanligi. Elektr xafvsizligini tashkiliy chora – tadbirlari.
|
6
|
9
|
Yonuvchi materiallarni elektrostatik elektrsizlanishga sezuvchanligi. Elektr xafvsizligini tashkiliy chora – tadbirlari.
|
6
|
10
|
Qadam kuchlanishi kamayadigan minimal masofasini aniqlash.
|
4
|
11
|
Yonuvchi metall, quyma metail va metall birikmalarning changlarini oʻchirishda qoʻllaniladigan moddalar.
|
6
|
12
|
Kuchlanish ostida boʻlgan elektr uskunalarda sodir boʻlgan yongʻinni oʻchirishda qoʻllanadigan vositalar.
|
4
|
13
|
Bino va xonalarni yongʻin va portlash xavfi boʻyicha kategoriyalanishi.
|
6
|
14
|
Elektr uskunalardagi yongʻinni bartaraf etishdagi samarali vositalar.
|
4
|
15
|
Elektr havfsizligini ta’minlovchi shaxsiy muxofaza aslaxalari.
|
4
|
16
|
Xavfli ionlanuvchi nurlanish manbai.
|
4
|
17
|
Inson organizmidan oʻtayotgan tokning xavfli halqasi
|
4
|
18
|
Tabiiy elektromagnit maydon manbalari.
|
4
|
19
|
Kuchlanish 1000 V gacha boʻlgan elektr uskunalariga xizmat vaqtida qo'llaniladigan himoya vositalari.
|
6
|
20
|
Elektr tokidan jarohatlanganda birinchi yordam koʻrsatish.
|
4
|
21
|
Yong‘in xavfsizligi sistemasiga qoʻyilgan talablar.
|
4
|
22
|
Yong‘in va portlashning sabablari, yongʻinni oʻchirish.
|
4
|
23
|
Elektr xafvsizligini tashkiliy chora – tadbirlari.
|
4
|
24
|
Elektr himoya vositalari haqida umumiy tushuncha.
|
4
|
25
|
Yuqori kuchlanish tarmoqdan past kuchlanishga oʻtishni himoyasi.
|
6
|
26
|
Himoyalovchi o'chirish.
|
4
|
27
|
Nollashtirish. Nollashtirishni nazorat qilish.
|
4
|
28
|
Himoyalovchi yerga ulash Yerga ulash qurilmalarining konstruksiyalari.
|
6
|
29
|
Elektr qurilmalaridagi himoya choralari Kichik kuchlanishlarni qo'llash va havfsizlik blokirovkalari.
|
6
|
30
|
Elektr uskunalarining yerga ulanib qolishi havfi.
|
4
|
31
|
Elektr toki ta’siriga tushgan kishilarga birinchi yordam berish va ularni tokdan qutqarish yo‘llari.
|
4
|
32
|
Elektr motorlar, kommutatsion apparatlar va komplekt taqsimlovchi uskunalar, hamda tok transformatorlarida ish bajarishda elektr xavfsizligi.
|
6
|
|
