|
O'zbekiston respublikasi oliy ta'lim, fan va innovatsiyalar vazirligi
|
| Sana | 25.05.2024 | | Hajmi | 6,65 Mb. | | #253745 |
Bog'liq Ko’bayev Behzod
O'ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY TA'LIM, FAN VA
INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI
TOSHKENT DAVLAT IQTISODIYOT UNIVERSITETI
O’zbekistonning yangi tarixi fani
MUSTAQIL ISH
PREPARED BY : Kubayev Behzod MBR 75
Qishloq xo‘jaligidagi yangilanayotgan islohotlar
Qishloq Xo’jaligi va uning tarmoqlari
Qishloq xo'jaligidagi islohotlarning yangi bosqichi belgilanishi.
Reja :
Mavzu: Qishloq xo'jaligi sohasidagi o'zgarishlar
O‘zbekistonda qishloq xo‘jaligiga oid modernizatsiya jarayonlari davlatimiz tomonidan ilgari surilayotgan strategik rejalarda iqtisodiyotning muhim vositalaridan biri bo‘lib xizmat qilmoqda.
Ushbu strategik rejalar aholining turmush farovonligini ta’minlovchi yangi bosqichdir. Qishloq xo‘jaligi sohasini rivojlantirishda yangi texnologiyalarning ham o‘z o‘rni bor. Mamlakatda qishloq xo‘jaligini zamonaviy texnologiyalar bilan ta’minlash borasidagi sa’y-harakatlar shiddat bilan ilgarilamoqda. Umuman, davlat tomonidan so‘nggi yillarda agrar sohani tubdan isloh qilish va uni bozor talablariga moslashtirish ishlariga katta e’tibor qaratilmoqda.
Qishloq xo‘jaligidagi yangilanayotgan islohotlar
O‘zbekiston Respublikasi qishloq xo‘jaligini rivojlantirishning 2020-2030 yillarga mo‘ljallangan strategiyasi doirasida oziq-ovqat xavfsizligi bo‘yicha davlat siyosatini ishlab chiqish va joriy etish hamda shakllangan dehqonchilik ko‘nikmalari, tuproq-iqlim sharoiti, suv ta’minotidan kelib chiqib, respublikaning barcha tumanlari hududlari muayyan turdagi mahsulotlar yetishtirishga bosqichma-bosqich ixtisoslashtirilishi belgilandi.
2021 yilda qishloq, o‘rmon va baliqchilik xo‘jaligi mahsulot (xizmat)lari hajmi 317 781,6 mlrd. so‘mni yoki 2020 yilning mos davriga nisbatan 104,0 foizni, shu jumladan dehqonchilik va chorvachilikda, ovchilikdа va ushbu sohalarda ko‘rsatilgan xizmatlar – 307 515,0 mlrd. so‘mni (103,9%), o‘rmon xo‘jaligidа – 7 581,5 mlrd. so‘mni (101,5%), baliqchilik xo‘jaligidа – 2 685,1 mlrd. so‘mni (121,4%) tashkil qildi. Qishloq, o‘rmon va baliqchilik xo‘jaligi mahsulot(xizmat)lari hajmining oshishi, asosan qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini yetishtirish hajmining ko‘payganligi (3,6%) bilan bog‘liq. Barcha toifadagi xo‘jaliklarda qishloq xo‘jaligi mahsulotlarining oshishi go'shtning – 4,8 foiz, sutning – 2,8 foiz, tuxumning – 3,5 foiz, kartoshkaning – 4,7 foiz, sabzavotlarning – 4,1 foiz, polizning – 6,9 foiz, uzumning – 5,5 foizga oshishi bilan izohlanadi. Xo‘jalik toifalari bo‘yicha tahlillar qishloq xo‘jaligi mahsulotlari umumiy hajmining 65,9 foizi – dehqon (shaxsiy yordamchi) xo‘jaliklari, 29,2 foizi – fermer xo‘jaliklari, 4,9 foizi – qishloq xo‘jaligi faoliyatini amalga oshiruvchi xo‘jaliklar hissasiga to‘g‘ri kelishini ko‘rsatmoqda.
Qishloq Xo’jaligi va uning tarmoqlari
Tarixiy taraqqiyotning turli osqichlarida O’zbekiston xalq xo’jaligi, uning iqtisodiy rivojlanish darajasi zigzaksimon yo’lni bosib o’tgan. Tarixiy manbalarda keltirilishicha, O’zbekiston o’tmishda Yer kurrasidagi aholi xo’jalik faoliyatig`oyat qizІin kechgan eng qadimiy o’lkalardan biri bo’lgan. Mamlakatimizning ўarb bilan Sharq o’rtasidagi iqtisodiy taraqqiyoti uchun qulay bo’lgan jo’Іrofiy o’rni, saxiy tabiati, boy va rang-barang tabiiy resurslari, mehnatkash va dono xalqi umumbashariy taraqqiyotga asrlar osha o’z ulushini qo’shimcha ob'yektiv sharoit yaratgan. Bundan ming yil burun Sharqning buyuk allomasi Abu Rayhon Beruniy tomonidan Ma'mun akademiyasining ochilishi, hamda o’sha davrda tibbiyot ilmining dahosi bo’lgan Abu Ali ibn Sinoning jahonshumul kashfiyotlari va boshqalar xalqimizning boy madaniy merosidan guvohlik beradi.
Aynipaytdao’zbekistonqishloqxo’jaligiko’ptarmoqlibo’lib,ungapaxtachilikbilanbirgag’allachilik,kanopchilik,mevachilik,uzumchilik,sabzavotva polizchilik,qoramolchilik,qo’ychilik,parrandachilik,yilqichilik,asalarichilik,pillachilik sohalarikiradi.
So’ngi yillarida O’zbekistonning xalq xo’jaligi bir tomonlama rivojlantirildi. Ya'ni qishloq xo’jaligi dapaxta yetishtirishga, sanoatda esa paxta yalpi hosilini birlamchi qayta ishlash (ya'ni Rossiya to’qimachlik sanoati uchun xomashyo - paxta tolasi ishlab chiqarish)ga asosiy e'tibor qaratildi. Respublika sanoatining qolgan muhim tarmoqlari ham paxtamajmuini rivojlantirishga muvofiq ravishda taraqqiy qildirildi.
Qishloq xo'jaligidagi islohotlarning yangi bosqichi belgilanishi.
Mamlakatimiz qishloq xo'jaligi bo'yicha ulkan salohiyatga ega. Bozorlarimiz to'kin, xalqimiz rizqi mo'l-ko'l bo'lishidan
tortib eksportdan qo'shimcha daromad topishgacha bo'lgan juda ko'p masalalar shu soha bilan bog'liq.
Keyingi yillarda qishloq xo'jaligini isloh qilish va bozor mexanizmlarini joriy etish bo'yicha qator ishlar amalga oshirildi. Davlat xarid narxlari qariyb 3 barobarga ko'paytirilgani natijasida manfaatdorlik oshdi. Paxtachilik va g'allachilik hashar emas, chinakam daromad manbaiga aylandi.
Yangi texnologiya va innovatsiyalarni joriy qilish, mehnat unumdorligi va ish haqini oshirish maqsadida 76 ta paxta-to'qimachilik klasterlari tashkil etildi.
Joriy yilning o'zida 25 ming gektar paxta maydonlarida suv tejovchi yangi sug'orish tizimi joriy qilindi. Foydalanishdan chiqqan 1 million 100 ming gektar yerni qayta ishga kiritish bo'yicha sa'y-harakatlar boshlandi.
Qishloq xo'jaligi sohasidagi o'zgarishlar
E’TIBORIZ
UCHUN RAHMAT
|
| |
