O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA MAXSUS
TA’LIM VAZIRLIGI
A.U.SAMADOV, D.B.XOLIQULOV. M.S.SAIDOVA
МЕТАLLAR RESIKLINGI
O‘zbekiston Respublikasi
oliy va o‗rta maxsus ta‘lim vazirligi
tomonidan oliy o‘quv yurtlari ―5310300 - Metallurgiya‖ ta‘lim
yo‗nalishi talabalari uchun darslik
sifatida tavsiya etilgan
Toshkent - 2020
2
UDK 669. 02
Samadov A.U., Xoliqulov D.B., Saidova M.S. Metallar resiklingi.
Darslik. – T.: 2020. – 240 b.
―Metallar resiklingi‖ dаrsligidа xalq xo‗jaligida temir-tersaklarni hosil
bo‗lish
manbalari,
ishlatilishi,
temir-tersak
va
chiqindilarning
klassifikatsiyasi, metall temir-tersaklari va ularning
chiqindilarini qayta
ishlash, gidrometallurgik va pirometallurgik ishlov berish istiqbollari va
rivojlanishi, hamdo‗stlik va horijiy davlatlarda
qayta ishlanadigan
metallarning rivojlanishi, metall chiqindilarini ishlab
chiqarishda ekologiya
asoslari to‗g‗risida batafsil tushunchalar berilgan.
Shu soha talabalari, magistrlari, kasb-hunar kollejlari talabalari va ilmiy –
tekshirish hamda sanoat korxonalarida faoliyat yuritayotgan muxandis –
texnik xodimlarga foydali bo‗lishi mumkin.
Taqrizchilar:
B.R.Ro‗ziyev – TKTI, Silikat materiallar va kamyob, nodir metallar
texnologiyasi kafedrasi dosenti:
A.A. Yusupxodjayev – ―Metallurgiya‖ kafedrasi professjri.
3
Annotasiya
Metallar resiklingida darsligida, xalq xujaligida qora va rangli metall parchalari
va temir-tersaklarini qayta ishlash va tayyorlash haqida tahlil qilingan. Qora va
rangli metall parchalari
va chiqindilari alyuminiy, mis, nikel, qurg‗oshin, qalay,
temir va ularning qotishmalarini qayta ishlash, gidrometallurgik va pirometallurgik
ishlov berish istiqbollari ularni texnik iqtisodiy jarayonlari urganilgan. Rangli va
qora metall temir-tersak va chiqindilarining mehnat faoliyatini
muxofaza qilish va
korxonalarda suv ta‘minotini yopiq siklini tashkil qilish kurib chiqilgan.
