Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti




Download 7,53 Mb.
Pdf ko'rish
bet177/366
Sana17.05.2024
Hajmi7,53 Mb.
#240249
1   ...   173   174   175   176   177   178   179   180   ...   366
Bog'liq
O zbekiston respublikasi oliy va o rta maxsus ta’lim vazirligi t

Qiymatni diskontirlash. 
Bir yildan keyin beriladigan bir soʻmning 
bugungi qiymati qancha boʻladi? Bu savolga javob - foiz stavkasiga 
bogʻliqdir. Faraz qilaylik, foiz stavkasi 
i
boʻlsin. U holda biz bir soʻmni 
jamgʻaradigan boʻlsak, uning qiymati bir yildan keyin 


1 1
 
i
soʻmga 
teng boʻladi (agar foiz stavkasi 
i

50%
boʻlsa, bugungi bir soʻm bir 
yildan keyin 1,5 soʻmga teng boʻladi). Demak, aytishimiz mumkinki, bir 
yildan keyin olinadigan bir soʻmning bugungi qiymati 
 
1
1
cóì
+i
soʻmga 
teng, ya’ni u bir soʻmdan kichik boʻladi. Xuddi shunday ikki yildan 
keyin toʻlanadigan bir soʻmning bugungi qiymati 
 
1
1
2
cóì
+i
ga teng boʻladi. 
Nima uchun deganda, bir soʻm 
i
foiz stavkasi boʻyicha investitsiyaga 
qoʻyilsa, ikki yildan keyin u 

 
 

1
1
1
2
    
i
i
i
soʻmga teng boʻladi. 
Umumlashtirib aytadigan boʻlsak, joriy diskontirlashtirilgan qiymat 
PDV
(
PresentDiscountValue
), ya’ni boshlangʻich yilga keltirilgan 
qiymat - bu ma’lum muddat oʻtgandan keyin toʻlanadigan bir soʻmning 
bugungi qiymati (narxi). 
Agar muddat bir yilga teng boʻlsa, 


PDV
i


1
1
ga teng. 
3-jadval 
1 soʻmning diskontirlangan (keltirilgan) qiymati. 
Foiz 
Yillar 
stavkasi 


10 
20 
0,01 
0,990 
0,951 
0,905 
0,820 
0,05 
0,952 
0,784 
0,614 
0,377 
0,10 
0,909 
0,621 
0,386 
0,149 
0,15 
0,870 
0,497 
0,247 
0,061 
0,20 
0,833 
0,402 
0,162 
0,026 


330 
Agar muddat 
n
yilga teng boʻlsa, 


PDV
i
n


1
1
ga teng boʻladi. 
Quyidagi jadvalda (3-jadval) bir soʻmning har xil foiz stavkalaridagi 
keltirilgan qiymatlari koʻrsatilgan. 
Jadvaldan koʻrish mumkinki, foiz stavkasi qancha yuqori boʻlsa, bir 
soʻmning joriy diskontirlangan (boshlangʻich yilga keltirilgan) qiymati 
shuncha kichik boʻladi. Masalan, foiz stavkasi 5% boʻlganda, 10 yildan 
keyin oladigan soʻmning bugungi qiymati 61,4 tsentga teng boʻladi, 10 
foizlik stavkada esa ushbu koʻrsatkich 38,6 tsentga va 20% boʻlganda 
16,2 tsentga teng boʻladi. 
Vaqt boʻyicha diskontirlangan (boshlangʻich vaqtga keltirilgan) 
daromadni qaraymiz. Faraz qilaylik, bizda ikki xil daromad bor. 
Birinchisini "

Download 7,53 Mb.
1   ...   173   174   175   176   177   178   179   180   ...   366




Download 7,53 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti

Download 7,53 Mb.
Pdf ko'rish