IP- telefoniya yordamida xizmat qiluvchi dasturlar
2.4.4-chizma. SIPPOINT dasturi.
Internet orqali web kamera va mikrofon yordamida muloqot qilishga yordam beruvchi oddiy dasturlardan biri.
2.4.5-chizma. Camfrog Video chat.
Bu dastur bir vaqtning o’zida internet tarmoqlari orqali bir nechta odam bilam muloqot qilishga xizmat qiladi.
2.4.6-chizma.X Lite dasturi.
Bu dasturning asosiy sifatlaridan biri shuki bu dastur kiruvchi qo’ng’irioqlarni boshqa manzilga ko’chirish imkoniga ega.
2.5. SKYPE DASTURI.
Skype dasturi haqida ma’lumot.
Skype – bu birga bo’lish imkoni, qayerda bo’lsangiz ham. Juda tez, ovozli aloqa va videoqo’ng’iroqlar tufayli Skypeda juda oson muloqot qilish.
Skype yordamida siz do’stlaringiz bilan suhbat qilishingiz mumkin, do’stingiz bilan tug’ilgan kunini nishonlab olishingiz mumkin va boshqa muammolaringizni yechishingiz mumkin. Siz Skypeni bir necha xil ishlatishingiz mumkin: telefonda, kompyuterda yoki televizorda, agarda Skype o’rnatilgan bo’lsa. Skype ishlatish bepul va imkon katta. Skypening oxirgi versiyasi gruppali videoaloqaga ega. Hisobga pul o’tkazsangiz, siz oddiy telefonga qo’ng’iroq qilishingiz mumkin. Internetga Skype Wi.fi orqali ulanishingiz mumkin va SMS uzutishingiz mumkin, siz faqat qilingan qo’ng’iroqlar uchun pul to’laysiz, yoki qo’ng’iroqlar rejasiga obuna bo’lishingiz mumkin, o’zingiz qulay shartni ajratasiz.
Agar Skype ni biznesda ishlatayotgan bo’lsangiz, xodimlaringizni va sheriklaringizni birlashtiring, ishlaringiz yanada tezroq yurishadi. Skype ni bugundan yuklang va aloqa ro’yxatini ko’paytiring, Skype tarmog’ining mijozlari juda ko’p. Skype - bepul dasturli ta’minot yopiq kod bilan, matnli va ovozli aloқa bilan ta’minlaydi va videoaloqa Internet orqali kompyuterlar orasida (IP - telefoniya), piring tarmoqlari texnologiyalarini ishlatib, ҳamda pullik xizmatidan foydalanib mobil va stastionar telefonlarga qo’ng’iroq qilish. Skype 663 million mijozlariga ega 2010 yilning oxiriga bo’lgan ahvol bo’yicha. Ko’pincha Skype mutaxassislari va 44% bo’lim xodimlari Tallinda va Targuda (Estoniya) joylashgan.
Ba’zi bir tarmoq ma’murlari (administratorlari) Skype ni ishlatish man etganlar, chunki imkoniyati juda katta, bu xavfsizlik muammolariga duch keltiradi.
Dastur konferenst-qo’ng’iroqlarni bajarish imkoniga ega (25-gacha ovoz abonentlarini yig’moq), videoqo’ng’iroqlar (videokonferensiya 10-tagacha mijoz), ҳamda matn axborotlarini va fayllarni uzatadi. Suratlarni veb-kameradan emas, monitor ekranidan uzatish imkoniga ega, ҳamda videoaxborotni yaratish va uzatish foydalanuvchilarga Skype programma mijozlari: Mac OSX, IOS, Windows, Linux, Windows Phone, Open web OS, Android, PSP, Maemo, Xbox 360, Play Station, Vita, Symbion, Black Berry uchun ishlab chiqarilgan hamda Java Kindle Fire HDu XboxOne uchun yangi versiya ishlab chiqarildi.
IP-telefoniyaning boshqa dasturlariga ko’ra, Skype axborotlarni uzatish uchun markazlashmagan P2P-arxitekturasini boshidan ishlatib kelgan. Skype mijozlar katalogi tarmoqning ishlovchilar kompyuterlariga taqsimlangan edi. Shuning uchun Skype tarmog’i juda kattalashib ketgan, lekin qimmatbaho markazlashtirilgan serverlar infrastrukturasi kattalashtirilmadi.
Skype boshqa mijozlar kompyuterlari orqali qo’ng’iroqlarni yo’naltirib yuboradi, shu imkon orqali NATda yoki brandmauzerda bo’lmagan mijozlar muloqotda bo’ladilar. Lekin bu kompyuterlarning yukini ko’paytirib yuboradi.
Skype ning yaqqol markazlashtirilgan elementi-bu identifikastiya serveri, serverda mijozlarning qabul yozuvlari va kontakt rezerv nushalari saqlanadi. Markazlashgan server aloqa o’rnatish uchun kerak. Aloqa o’rnatilgandan keyin, kompyuterlar to’g’ridan-to’g’ri bir – biroviga ovozli axborotlarni uzatib biladi agar orasida aloqa bo’lsa yoki Skype bitish tiruvchi – superuzel orqali. Avval superuzel bo’lib har qanday tarmoqli kompyuter turadi, agarda unda tashqi IP- adresi va ochiq TCP-port Skype uchun bo’lsa, ammo keyin hamma superuzellar Microsoft serverlariga ko’chiradilar.
Audio va videoaxborotlarning yetkazilishi imkoni bo’lsa to’g’ridan- to’g’ri bajariladi. Masalan, agar ikkita kompyuter bitta lokal tarmoqda joylashgan bo’lsa, bunda Skype – aloqa o’rnatilgandan keyin (markazlashgan va superuzellar orqali). Internet bilan aloqani to’xtatib qo’yish mumkin va tarmoq ichidagi suhbatni davom ettirish mumkin xoxlagancha (agar tarmoqning ichida aloqa uzilib qolmasa).
Protokol Skype yopiq va hujjatlashtirilgan, u faqatgina original Skype dasturli ta’minot bilan ishlatiladi. API mavjud, bu orqali dasturning funksiyalari bilan foydalanish mumkin.
|
