O‘zbekiston respublikasi raqamli texnologiyalar vazirligi muhammad al-xorazmiy

Download 19.6 Kb.
Sana	18.04.2024
Hajmi	19.6 Kb.
	#200240

Bog'liq
psixologiya samandar
xudo xoxlasa tushadi99%, 3-labarotoriya ishi Saralash usul va algoritmlarini tadqiq qilis, cmd buyruqlari, Incremental model nima, 1matematik, word sAM 1 savol, Документ Microsoft Word (4), Ma\'ruzalar (2), ЛАБОРАТОРНАЯ РАБОТА N1, Dasturlash 2, Ariza, Qalandarova Gulshoda, 1648631455, 1650692784, 1651669892 (2)

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR VAZIRLIGI MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI
TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI

KOMPYUTER INJINIRINGI FAKULTETI

PEDAGOGIKA. PSIXOLOGIYA

Guruh: 212-21

Sana: 12.04.2024

Bajardi: Erkinov Samandar

Tekshirdi: Yusupova Zamira

1-topshiriq

Insoniyat taraqqiyotining dastlabki bosqichlarida pedagogikaning vujudga kelishini o’rganish.

Pedagogika insoniyat taraqqiyotining dastlabki bosqichlarida muhim ahamiyatga ega bo'lgan soha sifatida tasavvur qilinadi. Bu, o'rganish va ta'lim faoliyatlari orqali insonlarning bilim, tajriba, va qobiliyatlarini rivojlantirishning ilmiy asoslarini izlaydi. Pedagogikaga kelishning sabablari va tarixi uzluksiz ravishda o'zgarib kelayotgan bo'lsa ham, boshlang'ich insoniyat jamiyatiga oid e'tikoklardan keng tashvishlanib kelibdi. Pedagogikani o'rganishda, boshqaruv sohasidagi o'lim, uslubiyatlarni amalga oshirish, ma'ruzalar va motivatsiya vositalarini yaratish, fikr va g'oyalarni o'rgatish va boshqalar kabi umumiy pedagogikaviy masalalari ko'zda tutiladi. Shuningdek, ta'lim nazariyasining va amaliyoti, o'quv jihozlari va metodikalari, talabalarni monitoring qilish va baholash tartibi pedagogikaga oid muhim mavzular orasida jamlanadi. Insoniyat tarixida, pedagogika bilimining rivojlanishi o'zining berilgan maqsadlarni erishishning muhim vositalarini topishga orientir bo'lgan. Bu maqsadlar o'quvchilarning shaxsiy rivojlanishi, yashirin potentsiallarini aniqlash va ulardan foydalanish orqali jamiyatning o'ziga fidoyilikli a'zolari bo'lishini ta'minlashga jalb qilingan. Pedagogikada klassik o'qituvchi talimoti, eng yangi ta'lim texnologiyalarini qo'llash, o'quv dasturlari va metodikalarini rivojlantirish, har bir o'quvchining maxsus talablarini hisobga oladigan masofalarning taqdimoti, nutqiy, mintaqaviy va elektron qurilmalarni keng qo'llash, o'quvchilar bilim, ko'nikma va qobiliyatlarini rivojlantirishni maqsad qilgan yangiliklar kiritilgan edi. Pedagogikaning vujudga kelishi, tarbiya nazariyalarining shakllanishi va rivojlanishiga ham ta'sir qildi. Bunda oilaviy tarbiyaviy o'quv yangiliklariga katta e'tibor berildi va insoniyat tarbiyasining eng muhim yo'nalishlaridan biri sifatida qaraldi. Pedagogika tarbiya usullarini, mustaqillik va huquqiyat asosida o'quvchilarni rag'batlantirish, izlanish, individual hisob-kitoblarni qanday rivojlantirish, tarbiya texnikalari sifatida xizmat qilishingiz, ularning insoniy yurak qobiliyatlari va xarakterini shakllantirishga intiladi.
Pedagogika insoniyat taraqqiyotini tashkil etishga intiluvchi maqsadlarni amalga oshirish, ta'lim texnologiyalarining rivojlanishi, ish harakatlarini tahlil va baholash, filologik-tarixiy nitq va birjalarini, ma'ruzalar va boshqalar kabi masalalarni o'rgatishda amaliy usullar sifatida ishlatiladi. Ular inson va jamiyatning barcha sohalari uchun muhim bo'lgan bilim va ko'nikmalarning amalga oshirilishida talabalarni ta'lim bilan birlashtirish, talabalarning guruhdagi faoliyatlarini tashkil qilish, ularning shaxsiy va jamiyat bo'ylab yuqori aksiyachi shaxs sifatida rivojlantirish imkonini yaratishda katta ahamiyatga ega.

Sharq mutafakkirlarining pedagogik g'oyalari bilan tanishish.

Sharq mutafakkirlari, pedagogik g'oyalarni belgilashda o'ziga xos xususiyatlarga ega bo'lgan dastlabki insoniyat taraqqiyotimizda muhim o'rin egallashgan. Ularning pedagogik g'oyalari, insonlarning rivojlanishini ta'minlash, ma'naviy, intellektual, jismoniy va ijtimoiy qobiliyatlarini rivojlantirish va insoniyat jamiyatining maqsadli rivojlanishiga xizmat qilishga yo'naltirilgan.Sharq mutafakkirlari, ta'lim jarayonida insonning ma'lum bir tamoyilga, boshqaruvga, ta'lim qo'llanma qoidalariga to'g'ri kelishgan holda, o'quvchilarning o'zgaruvchan va moslashganliklariga qaratilganizda eng yaxshi natijalarni olishni ahamiyatga olgan. Ularning pedagogik g'oyalari orasida o'quvchilarni nazariy va amaliy bilim va ko'nikmalar bilan ta'minlash, g'oyaviy va amaliy ishni birlashtirish, o'qitish usullarini o'ptimal foydalanish, o'quvchilarning o'zlashtirish va ijtimoiy ishonchlarini shakllantirish, gumon va axloqiyaning rivojlantirish, o'quvchilarda mustaqil fikrlash va yaratuvchi g'oyalar qo'llash kabi maqsadlar ko'zda tutiladi. Sharq mutafakkirlari pedagogik g'oyalarni belgilashda, o'quvchilarning shaxsiy rivojlanishini va o'zlashtirishi uchun faol g'oyalarni o'zlashtirishni taqdim etishni ko'rsatishadi. Ularning pedagogik g'oyalari, yosh ta'limshunoslar va talabalar o'rtasida o'zaro hamkorlik, muloqot va xushmuomalali o'quv muloqotini ta'minlash, g'oyaviy fikrlashni o'stirish va o'quvchilar bilan shaxsiy bog'lanish o'rnatishni o'z ichiga oladi. Bu, o'quvchilarning o'zlashtirishi va rivojlanishi uchun o'zlariga yo'l qo'yish imkonini beradi. Sharq mutafakkirlari pedagogik g'oyalari, o'quvchilarning ijodiy va tuzatish qobiliyatlarini rivojlantirishga, ularning ilmiy tajribalar va amaliyotni o'rganishga, ijodiy ish bilan bog'liqligini oshirishga e'tibor beradi. Ularning pedagogik g'oyalari o'quvchilarni samarali o'rganish, ijtimoiy va so'roqqa o'ziq-ovqat bo'lish, o'zgaruvchanlik va ijtimoiy mas'uliyatni qabul qilish, shaffoflik va o'zlashtirishga o'zlashtirish va o'quvchilar o'rtasidagi dinamik o'qitish muhitini ta'minlash kabi maqsadlarga qaratilgan. Sharq mutafakkirlari pedagogik g'oyalari, o'quvchilarni eng yaxshi natijalarni qo'llash uchun motivatsiya qilish yoki qo'shimcha ta'lim imkoniyatlari yaratish, o'quv bilan o'quvchi o'rtasidagi mazkur bog'lanishni tiklashni iste'mol qilish, o'qituvchilar va o'quvchilar o'rtasidagi muloqot muhitini takomillashtirib, ijtimoiy tajribani o'stirish, ijtimoiy va axloqiyyaning rivojlantirish, istiqbol rivojlanishini ta'minlash va ma'naviy manfaatdorlikni oshirish kabi maqsadlarga asoslangan. Sharq mutafakkirlari pedagogik g'oyalari bilan bir qator texnologiyalarni ham o'z ichiga oladi. Ularning pedagogik g'oyalari, insonlar orasidagi elektronik almashinuvi, onlayn ta'lim muhitini rivojlantirish, ta'limni jismoniy va virtual ko'rsatma orqali o'tkazish, ta'lim texnologiyalarini ravishda qo'llash kabi maqsadlarni o'z ichiga oladi. Shu bilan birga, o'quvchilarga so'rov
yoki loyihalar, ta'lim dasturlari va turli tushunchalarni taqdim etish orqali o'quv- uslubiy texnikalarini amalga oshirishni maqsad qilib o'rnatadi. Sharq mutafakkirlari pedagogik g'oyalari, o'quv-tadqiqot faoliyatini rivojlantirishga ham ticket qiladi. Ularning pedagogik g'oyalari, talabalar orasidagi jamoatchilikni oshirish, o'quvchi va o'qituvchi aloqasini kuchaytirish, o'quvchilarni ijodiy ishlarga yondashish va ularning o'zlashtirishi va rivojlanishiga yo'lqin ko'maklashish, o'zlashtirish bilan bog'liq bo'lgan masalalarni hal etishda o'quv dasturlari, qo'llanmalar va adabiyotlardan foydalanish kabi maqsadlarni ham o'z ichiga oladi. Sharq mutafakkirlari pedagogik g'oyalari, o'quvchilarni ijtimoiy va global muammolarga qiziqishni kuchaytirish, ijtimoiy-adliya psixologiyasiga asoslangan masalalar bilan ta'lim berish, ijtimoiy mas'uliyatlarni qabul qilish, o'quvchilarga ma'naviy xususiyatlarni rivojlantirishni ta'minlash, o'zlarini ijodiy ishlar orqali ifodalanishga imkon berish kabi maqsadlarni ham o'z ichiga oladi. Qisqa qilib aytganda, sharq mutafakkirlari pedagogik g'oyalari, o'quvchilarning ma'naviy, intellektual, jismoniy va ijtimoiy rivojlanishi uchun zarur bo'lgan amaliyotlar to'g'risida o'qitish orqali ularga yaxshi o'zlashtirish va rivojlanish imkonini yaratishga yo'naltirilgan. Bu targ'ibotchilar o'quv-tadqiqotga, samarali ta'limga va insoniyatning kengayishiga muhim ahamiyatga ega.

Shaxs rivojlanishining yoshga bog’lik xususiyatlari haqida ma’lumot olish.

Bilaman	Bilib oldim	Bilishni xohlayman
Shaxs rivojlanishi, yoshga bog'liq xususiyatlardan biridir. Bu, bir kishining bedeniy va ruhiy jihatdan o'z-o'zini rivojlantirishi va o'z maqsadlariga erishishga qaratilgan ishonch va kuchga erishish bilan bog'liqdir. Yoshga bog'liq rivojlanish asosan boshqaruvchan bir holatda bo'lgan shaxslarning bedeniy rivojlanishini o'z ichiga oladi. Ushbu davrda shaxsga bog'liq o'zaro aloqalar va boshqalar bilan o'zining bedeniy energiyasi va kuchlari oshadi. Uch yoshdan boshlab o'tmish yoshlarda shaxs gormonal o'zgarishlar orqali fiziksel o'zgarishlarni his qiladi. Yoshga bog'liq rivojlanish, shaxsning o'z ishonchlarini va guvohlikni rivojlantirish bilan bog'liqdir. Bu davrda shaxsning o'zini qadrlash, o'z qobiliyatlari va xarajatlari haqida ishonch qilish, o'z ishlari vaqti bilan tartibga solish, o'z urushi, maslaxatlari va muvaffaqiyati uchun nima qilish kerakligini bilishni o'rganadi.	Yoshga bog'liq rivojlanish, shaxsga o'z hayotida mohiyatli bo'lishni o'rgatadi. Bu, o'z ishini samarali bajarganlik, izlanish va saodatga yetishishning muhim qat'lari bilan bog'liq. Shaxs, o'z qobiliyatlarini o'zlashtirish, o'z mehnatini baholash, maqsad va hujjatlarni qo'llab-quvvatlash, muammolar bilan tartibga solish va o'z ishonchini ta'minlash orqali jamiyatda samarali bo'ladi. Shaxsning tuzilishi to’g’risidagi muammo o’zining tadqiqot doirasi predmetidan tashqariga chiqadi. Shaxs tuzilishiga oid ilmiy tasavvurlarning yaratilishi, ishlab chiqilishi yaxlit nazariyaning zaruriy sharti hisoblanib, insonning ijtimoiy mohiyati qirralarini ochish imkoniga egadir.	Jismoniy o'sishiga xos bu xususiyatlar tarbiyachidan ehtiyotkorlikni talab etadi. Bolalar qiziqishini qanoatlantiruvchi qiziqarli uchrashuv, sayr va tomosha, ekskursiyalarni tashkil etish zarur. Mazkur yosh davri o'quvchilariga emotsionallik xos, ularning fikrlashi obrazli bo'ladi, his-tuyg'ulari mazmuni o'zgaradi. Ular odamlar bilan aloqa qilishga qiziqadilar. O'smirlikning murakkabligi anotomik- fiziologik va psixologik xususiyatdagi kuchli o'zgarishlar bilan bog'liqdir. Bolaning o'sishi tezlashadi. Bu davrni o'tish davri ham deyiladi. Bu davrda jinsiy yetilish davri boshlanadi. Bu bolaning fe'1-atvoriga ta'sir etadi. O'smir hayotida mehnat, o'yin, sport va jamoat ishlari katta rol o'ynaydi. Ba'zilarining o'zlashtirishi pasayadi. Intizomi bo'shashadi.

Download 19.6 Kb.