Xotira va uning turlari
Xotira kompyuterda programmalar va berilganlarni, amal natijalarini saqlaydigan
qurilma.
Xotiraning
turlari
ko’p:
tezkor,
doimiy,
tashqi,
kesh,
video.
Tezkor xotira
kompyuterning muhim qismi bolib, protsessor undan amallarni bajarish
uchun programma, berilganlarni oladi va amalni bajarib, natijani yana unda saqlaydi. Shuni
alohida
ta’kidlash lozimki, kompyuter ochirilsa, tezkor xotirada saqlanayotgan
programmalar va berilganlar yoq bolib ketadi. Shuning uchun ularni qattiq diskda yoki
disklarda saqlab qolish kerak. Kompyuter ishlab turganda elektr tokini ogohlantirmasdan
ochirish, umuman aytganda, katta zarar keltirishi mumkin. Barcha turdagi xotiralar uchun
muhim tushuncha uning hajmidir
Kesh xotira.
Kesh xotira kompyuterning ishlash tezligini oshirish uchun ishlatiladi. U
tezkor xotira va mikroprotsessor orasida joylashgan bolib, uning yordamida amallar bajarish
tezkor xotira orqali bajariladigan amallardan ancha tez bajariladi. Shuning uchun kompyuter
xotiraning
koproq
ishlatiladigan
qismi
nusxasini
kesh
xotirada
saqlab
turadi.
Mikroprotsessorning xotiraga murojaatida, avvalo, kerakli programma va berilganlar kesh
xotirada qidiriladi. Berilganlarni kesh xotirada qidirish vaqti tezkor xotiradagiga nisbatan
ancha kam bolgani uchun kesh xotira bilan ishlash vaqti ancha kam boladi.
Xotirani dinamik boshqarish tizim ob'ektning zaxira xotirasini bir necha marta
o'chirib tashlaganida olib kelishi mumkin; ob'ekt aniq bir necha marta yo'q qilingan;
ob'ektni boshqarish uchun ko'rsatgichdan foydalanishda
emas
bepul do'konga ajratilgan
dasturchi ushbu ko'rsatgichning maqsadli ob'ektining zaxira xotirasini chiqarishga harakat
qiladi; yoki ob'ektni ko'rsatgich orqali boshqasiga, noma'lum tashqi vazifa, ish zarrachasi
yoki jarayon tomonidan boshqariladigan o'zboshimchalik bilan ishlaydigan xotira
maydonini boshqarish paytida dasturchi ushbu ob'ekt holatini buzishi mumkin, ehtimol
uning chegaralaridan tashqarida yozish va buzilgan bo'lishi mumkin. uning xotirasini
boshqarish ma'lumotlari. Bunday harakatlar natijasini o'z ichiga olishi mumkin to'plangan
korruptsiya, muddatidan oldin yo'q qilish
boshqacha
(va yangi yaratilgan) ob'ekt, bu ko'p
marta o'chirilgan ob'ekt bilan xotirada bir xil joyni egallaydi.
Microsoft korporatsiyasi tomonidan taklif qilingan operatsion tizim. MS-DOS ning
birinchi rusumi 1981 yilda paydo bo‘lgan. Avvalambor, Microsoft kompaniyasi tomonidan
IBM uchun ishlab chiqilgan MS-DOS, IBM - uyg‘un kompyuterlar uchun standart
operatsion tizimdir. MS-DOS 16-xonali operatsion tizimi bo‘lib, u ko‘pfoydalanuvchili va
ko‘pmasalali maromlarni qo‘llab-quvvatlay olmaydi. Operatsion tizimning muhim
xususiyatlaridan biri mutaxassis bo‘lmagan foydalanuvchilarga amaliy jarayonlarni
bajarishning qulay shakllarini taqdim qilsa, mutaxassislarga dasturiy ta’minotni ishlash
uchun yaxshi asos taqdim qiladi. MS- DOS kataloglar shajarasini tashkil qiladi, taraqqiy
etgan buyruqlar tiliga ega. MS- DOS amaliy jarayonlar, fayllar va tashqi qurilmalar bilan
samarali ishlay oladi.
MS-DOS operatsion sistemasi muxitida ishlashda quyidagi ishlarni bajarish
mumkin:
- Kompyuterni yuklash.
- MS-DOS OSni yuklash, MS-DOS OS taklifnomasi. Buyruq kiritish
- Kirilcha shriftdan lotincha shriftga o‘tish va aksincha, lotincha shriftdan kirilcha shriftga
o‘tish
- Fayl yaratish,Faylni o‘cherish,Faylni qayta nomlash,Faylni nusxalash. Bir necha faylni
birlashtirish
- Diskdan faylni qidirish,Bexosdan o‘chirilgan faylni tiklash
- Katalog yaratish, Joriy diskni almashtirish
- Katalog mundarijasini ko‘rish , Katalogga kirish,Katalogdan chiqish, Katalogni o‘chirish
- Fayl mazmunini ekranga chiqarish,Ekrandan ma’lumotlarni tozalash
- Faylni chop qilish
XULOSA
Biz bu mustaqil ish orqali MS DOS operatsion tizimi haqida ozmi-ko‘pmi ma’lumot
oldik.Operatsion tizimlar 2 xil interfeysda bo‘ladi, ya’ni bular grafik va matnlidir. MS DOS
operatsion tizimi matnli interfeys hisoblanadi chunki biz amallarni kodlar orqali amalgam oshiramiz,
grafik interfeysli operatsion tizimga misol qilib windows ni olishimiz mumkin unda ishlash biroz
oson. MS DOS oddiy foydalanuvchilar uchun biroz murakkabroq hisoblanadi.MS DOS operatsion
tizimida ham ko‘pgina ishlar qilish mumkin, masalan fayllar ustida amallar, faylni bosmaga
chiqarish, kataloglar bilan ishlash, diskni formatlash, arxivlash kabilarni amalgam oshirish
mumkin.Lekin hozirgi kunda MS DOS dan deyarli foydalanilmaydi. Chunki boya aytganimizdek
unda ishlash qiyinroq lekin hozirda uning o‘rnini bosadigan operatsiontizimlar juda ham ko‘plab
topiladi. Lekin ba’zi operatsion tizimlarning asos qismida MS DOS operatsion tizimi yotadi.
THE END
|
